بیماری ایک یا سفیدک
بیماری سفیدک یا ایک از رایجترین بیماری های ماهیان اب شیرین محسوب میشود. در مراحل اولیه بیماری ایک یا سفیدک میتوان با استفاده از افزایش دما درمان را به سرعت میسر کرد اما با پیشرفت بیماری باید از درمان دارویی خاص استفاده شود که در ادامه مطلب توضیخ داده میشود. علل این بیماری ممکن است یکی از دلایلی مانند لمس شدن ماهی با دست،جدال بین ماهیان یا سرد شدن ناگهانی اب باشد.
به ادامه متن توجه کنید
هر از چند گاهی ممکن است ماهیان اب شیرین به این بیماری دچار شوند، در مرحله پیشرفته نقطه های سفید بسیاری همانند دانه های نمک سراسر بدن ماهی را می پوشانند. در این حالت، ماهی خود را به اشیاء داخل اکواریوم می مالد و سعی دارد تا انگل را از پوستش جدا کند. مدتی بعد شدیداً تنبل شده و رفته رفته انگل ها با چشم غیرمسلح به صورت لکه های سفید تا یک میلی متر قطر بر روی پوست ماهی قابل رویتند.Ichthyphthirius ها زندگی دوره ای دارند. آنها برای تولید مثل ماهی ها را ترک می کنند و پس از تولید مثل، سوراخ بزرگی در پوست ایجاد میکند که برای عفونت ثانویه باکتریایی یا قارچی باز است. انگل به کف مخزن رفته و یک پوشش ژله ای مانند به نام کیست در اطراف خودش ترشح می کند و درون این کیست به نوزادان بسیاری تقسیم می شود. سپس کیست می ترکد و نوزادان بیرون می ریزند که در حال شنای آزاد میزبان جدیدی را جستجو می کنند. همانند Cryptocaryon، مرحله بین پوست و مرحله کیست هر دو نسبت به درمان مقاومند.
زمان لازم جهت رشد یاخته در زیر پوست به دو عامل اصلی درجه حرارت و قدرت دفاعی بدن ماهی بستگی دارد. هر چه ماهی قوی و سالمتر باشد رشد یاخته به مراتب کندتر خواهد بود. در هر صورت، یک یاخته در درون جداره ای که به دور خود می‌سازد می تواند طی ۸ تا ۲۴ ساعت بیش از ۱۰۰۰ یاخته به وجود آورد.
چرخه حیاط انگل ایک
معمولاً بدن ماهی های مبتلا به این بیماری پس از بهبود تا حدود زیادی در مقابل آن مقاوم می شود. در این حالت، گلبولهای سفید خون دور یاخته ها کیست‌هایی ساخته و آنها را محسوب می کنند. تنها زمانی که قدرت دفاعی بدن ماهی ها بنا به عللی از جمله شرایط غیربهداشتی محیط زیست، تغذیه نادرست، کمبود اکسیژن و ضعف ناشی از سایر بیماری ها تحلیل رود، یاخته های محبوس در کیست ها مجدداً فعال شده و خود ماهی یا حتی ماهی های تازه به آکواریوم وارده شده را مبتلا می سازند.
درمان :می توان در مراحل ابتدایی با استفاده از روش افزایش درجه حرارت آب تا بیش از ۳۰درجه سانتیگراد به مقابله با این بیماری پرداخت ولی در مراحل پیشرفته، وقتی که انگل در پوست ماهی و یا در مرحله کیست است قابل درمان نمی باشد. جهت از بین بردن Ichthyophthirius، پیش از شکل گیری کیست و یا پس از ترکیدن آن باید داروی اختصاصی به مخزن اضافه شود. به هنگام کاربرد دارو، گیاهان و ذغال اکتیو فیلتر را از مخزن خارج کنید.
معالجه از طریق گرما :دما را به تدریج افزایش دهید، به طوری که این افزایش از یک درجه سانتیگراد در ساعت فراتر نرود. هدف ایجاد شرایطی است که ناقل بیماری یا قادر به حیات نباشد و یا حداقل قدرت تولید مثل خویش را از دست بدهد.
برای ماهیان حساس به افزایش دما، از شیوه های درمان دارویی استفاده کنید. جهت سایر ماهی ها، افزایش ۲ تا ۳ درجه سانتیگراد طی ۲ تا ۳ روز بسیار مفید خواهد بود. این عمل جدا از نابودی بسیاری از ناقلین بیماری ها، سبب افزایش پادزهر لازم در خون شده و قدرت دفاعی بدن ماهی را افزایش می دهد.
یکی از پیش شرط های لازم جهت درمان از طریق افزایش دما، تمیزی آب و اکسیژن کافی محلول در آب می باشد.
معالجه از طریق دارو :برای درمان با دارو باید از اکریفلاوین، مالاشیت گرین و یا سولفات کینین یا هیدروکلریدکینین استفاده کرد.
الف) درمان با اکریفلاوین (تریپافلاوین Acriflavin = Trypaflavin) :این دارو در درمان تیرگی پوست و باله ها، گندیدگی پوزه و باله ها، ضدعفونی در جراحات کوچک و به ویژه به هنگام ابتلاء به ایک کاربرد دارد. جهت درمان، ابتداء باید از دارو محلول مادر تهیه کرد. برای این کار یک گرم اکریفلاوین را در یک لیتر آب حل کنید. پس از تهیه محلول، در ظرفی جداگانه به ازاء هر لیتر آب ۵۰ میلی لیتر از محلول مادر ریخته و ماهی را به مدت ۲ تا ۴ روز در آن حمام دهید.
توجه : این دارو آب را شدیداً رنگی می کند.
ب) درمان با مالاشیت گرین (Malachit green) :مالاشیت گرین در معالجه بیماری های قارچی پوست، کدر شدن و یا جوش زدن پوست کابرد دارد. جهت مداوا ابتلا یک گرم از دارو را که به صورت بلورهای ریزی می‌باشد در یک لیتر آب حل کنید. سپس ۶ میلی لیتر از این محلول مادر را در ۱۰۰ لیتر آب حل کرده و ماهی ها را به مدت ۱۲ روز در آن حمام دهید. در روزهای سوم، ششم و نهم نصف مقدار داروی تجویز شده را به آب بیافزایید. پس از ۱۲ روز، نصف آب موجود باید تعویض شده و آب تازه وارد مخزن آبی گردد.
در صورت انجام درمان در ظرفی جداگانه، به دلیل تجزیه دیرتر دارو در آب تازه، مقدار ۴ میلی لیتر از محلول مادر در ۱۰۰لیتر آب کفایت می کند.
روش دیگر درمان با مالاشیت گرین، حل کردن ۱۳ تا ۱۵ میلی گرم مالاشیت در ۱۰۰ لیتر آب است که ماهی ها به مدت ۳ تا ۴ روز در آن حمام داده می شوند.
توجه : مالاشیت گرین بسیار سمی است که به هنگام تماس با پوست یا وارد دهان شدن باید به سرعت به پزشک مراجعه کرد.
توجه : از نگهداری مالاشیت یا محلول مادر آن در یخچال حاوی موادغذایی اجتناب ورزید، زیرا علاوه بر سمی بودن سرطان زا می باشد. کاربرد مالاشیت در درمان و یا ضدعفونی در مورد ماهیان پرورشی خوراکی در برخی کشورها به طور کلی ممنوع اعلام شده است و در سایر کشورها پس از کاربرد در معالجه باید ماهی دوره ای در حدود ۲ تا ۶ ماه را پیش از عرضه به بازار مصرف بگذراند.
ج) درمان با سولفات کینین یا هیدروکلریدکینین (Quinine Sulfat or QuinineHydrochloride):یک گرم کینین را در ۱۰۰ لیتر آب حل کرده و ماهی ها را ۳ روز در آن قرار دهید. سعی کنید معالجه در ظرفی مجزا انجام شود. اگر آب به هنگام معالجه کدر شد باید محلول تازه ای تهیه کرده و ماهی ها را به داخل آن انتقال دهید.
توجه : این درمان را برای ماهی های بسیار کوچک و یا بسیار حساس نباید به کار برد.
در بالا مطالبی را از کتاب بهداشت و بیماریهای ماهیان اکواریومی نوشته مهندس مهدی ارچینی برای شما قرار دادم. در زیر سعی میکنم درمان رایج دیگری که که اکثرا در ایران از ان استفاده میکنند و تا حد زیادی هم مسمر ثمر است را برای اطلاعات بیشتر و درمان این بیماری قرار دهم
علائم و شکل بیماری
-نقاط سفید رنگی سر تاسر بدن ماهی را فرا میگیرد
-ماهی کم اشتها و نا ارام است و خود را به اشیاء داخل اکواریوم میکشد
درمان های رایج
۱)درمان بیماری ایک ان هم در مراحل اولیه با بالا بردن دمای اب تا ۳۲ درجه سانتیگراد و استفاده از داروی ضد انگل میسر است روش کار بدین صورت است که ماهی را به تانک قرنطینه انتقال دهید، دمای اب را تا ۳۲ درجه سانتیگراد بالا ببرید(دما باید تدریجی افزایش یابد)،از داروی ضد انگل به میزان مندرج بر روی بسته استفاده کنید و هر روز قبل از استفاده مجدد دارو ،۲۰ درصد اب را تعویض کنید و بعد از دارو استفاده کنید. این کار را به مدت ۵ الی ۷ روز انجام دهید تا کاملا انگل از بین رود
۲)از نمک هم در درمان سفیدک میتوان استفاده کرد. روش کار به این صورت است که هم میتوان ماهی را در محلول نمک به صورت کوتاه مدت حمام داد و هم به صورت دراز مدت ولی حمام کوتاه مدت اکثرا موفقیت امیز بوده است
۱)حمام کوتاه مدت با نمک:۱۵ تا ۲۰ گرم نمک بدون ید(یک قاشق غذاخوری)را در یک لیتر اب حل کرده و ماهی را به مدت چند دقیقه در ان حمام دهید و سپس به تانک قرنطینه انتقال دهید و دما را تا ۳۲ درجه سانتیگراد بالا ببرید(در صورتی که ماهی در ضمن حمام دادن با نمک با باله های باز به روی اب امد سریعا ان را از محلول خارج کنید)
۲)حمام دراز مدت:یک گرم نمک در هر لیتر اب با افزودن دما تا ۳۲ درجه سانتیگراد میتواند برای ماهی مفید باشد ولی زمانی این درمان خوب عمل میکند و میتوان به عنوان یک درمان قطعی از ان استفاده کرد که از داروی ضد انگل یا پارازیت های پوستی نیز تواما استفاده شود
سلام دوست عزیز
↓والا اون دارو ها الکی هستن اما اگر ماهیران پیدا کنین که تاریخ دار باشه بدک نیست
هرگز تنگ پر ابو جلو نور خورشید نزارین چون جلبک میزنه
درمان دم خوره رو ادامه بدین اب رو هم عوض کنین تنگ رو هم در گرم ترین نقطه خونه که جلونور مستقیم خورشید نباشه بزارین و نمک هم بزنین
سلام دوستان عزیز من ماهی های عیدم ایک و دم خوره همراه هم داشتن خداروشکر مرحله بهبودی هستن ولی یکی از ماهی هام بد جوری آسیب دیده . ۴ باله زیر شکمشو نمیتونه آزادانه باز کنه و فقط موافق هیجانی و غذا دادن بهش بازشون میکنه و حالت عادی یجوری شنا میکنه یعنی بدون اونا. در حال حاضر هنوز به درمان ادامه میدم و قطره مولتی ویتامین براشون میریزم بنظر شما خوب میشه با تقویتی ؟ چه درمانی انجام بدم ؟
↓سلام
↓اگه دما رو برای ایک بالا برده باشید و برای درمان دم خوره هم از انتی بیوتیک ها یا کلا انتی باکتریال های تجاری مخصوص ابزیان استفاده کرده باشید خوب میشن. مولتی ویتامین هم نمیدونم دقیقا چه مولتی ویتامینی هست و مخصوص ابزیان تولید شده یا مولتی ویتامین انسانی استفاده کردید؟ به هر حال مولتی ویتامین مخصوص ابزیان مثل سرا فیشتامین باید استفاده کنید. برای درمان گلدفیش ها هم میتونید از دارویی مثل تترا مدیکا گلد مد که یه داروی همه کاری برای درمان بسیاری از بیماری های گلدفیش هست استفاده کنید.
سلام.وقت بخیر ببخشید من دو سه تا از ماهی هام به ایک دچار شدن.من رفتم ضد ایک گرفتم(از اینا که ابیِ)به اب اضافه کردم ولی فیلترم کار میکنه و رنگ ابی کم کم داره میره،لازم هست فیلترو خاموش کنم؟
↓سلام
↓باید حتما دما رو افزایش بدین و روی ۳۱ و حداکثر ۳۲ درجه باشه و اگر دما پایین باشه داروی ضد ایک هم اثری نداره.
ضمنا باید ذغال اکتیو رو از داخل فیلتر خارج کنید و فیلتر بدون ذغال کار کنه مشکلی نداره.
سلام
↓برای درمان سفیدک گلدفیش باید چیکار کرد ؟
فرق نداره و افزایش دما نیاز هست. از داروهای ضد ایک هم میتونید استفاده کنید.
↓با سلام من ماهی گوپی مادم ۱ چیزای سفیدی رو بدنش زده درشت هستن و شکل کپکی دارن مثل زمانی که ۱ چیزی کپک میزنه این چیه؟
↓احتمالا قارچه. بیماری قارچ زدگی رو مطالعه کنید ببینید همونه؟ اگه هست روش درمانش هم نوشته شده و مطالعه کنید.
↓سلام دوستان خواهشا کمک کنین،دارم افسردگی میگیرم،من تقریبا ده روزه اکواریومم رو ماهی دار کردم،ولی از سه چهار روز پیش ماهیام دارن هر بیماری ک بگین میگیرن و میترسم بمیرن،الان ایک گرفتن،پرِتَم لکه سیاه گرفته،یکی از ماهیام هم بدنش کشیده شده به یه چیزی و زخم شده،اون چیزی ک باعث زخم شدن شده بود رو خارج کردم از اک،دم خوره هم گرفتن،لطفا بگین چکار کنم،مرسی
↓سلام
↓کیفیت ابتون پایینه. احتمال میدم سیکل اولیه تانکر رو انجام ندادید. استرس و کیفیت پایین اب از دلایل اصلی بیماری های ماهی هاتونه. بیست تا سی درصد اب رو سیفون بزنید و نیم گرم نمک بدون ید به اب اکواریوم اضافه کنید. نیم گرم برای هر لیتر از اب. یعنی اکه اک شما ۱۰۰ لیتره. ۵۰ گرم نمک به اب بزنید. نمکم از این بدون یدها باشه. نمک تصفیه شده خوراکی نباشه.
سیکل اولیه رو انجام دادم،ولی مطمئن نیستم انجام شده باشه،چون باکتری سازی ک خریدم به صورت پودر(املاح) بود و مغازه دار خودش بسته بندی کرده بود،احتمال میدم مرغوب نبوده باشه،شما تا حالا باکتری ساز به این صورت استفاده کردین؟دیشب نمک بدون ید(از این نمک دریا ها،مشکلی نداره؟؟) اضافه کردم به همین مقداری ک شما الان گفتین،برا زخم ماکرو چکار کنم؟،مرسی از پاسختون
↓سلام
↓خیر. اکثرا کپسول و ویال بوده یا مایع و …. همه هم از یه برند معتبر بودن. چیزی که نام و نشونی نداره و خود فروشنده درست کرده رو که نباید استفاده کرد. باکتری ساز از یه برند مطرح تهیه کنید. مثل تترا باکتوزیم، بیودایجست پرودیبیو یا …..
زخم ماکرو هم خود به خود ترمیم میشه. فقط کیفیت اب بالا باشه که محل زخم قارچ نزنه.
موفق باشید
سلام من روی باله ی سمت چپ گلدفیشم چندتا دوه سفید مثل نمک زده که فکر کنم سفیدکه دمای اب رو که نمیتونم ببرم بالا چون ماهیه سردابی هست الان دما رو ۲۲-۲۱ هست.حمام نمک هم بهش دادم سه روز پیش خوب نشد این داروهایی که بالا گفتین هم هرجا رفتم گیر نیومد چیکار کنم؟؟؟
↓سلام،به جای تترا سایکیلین نمیشه از انتی بیوتیک های دیگه استفاده کرد؟من دمای اک رو تا سی افزایش دادم،ضد ایک زدم به اب،نمک هم همینطور،ولی اصلا خوب نشد،فقطم یکی از ماهیا گرفته،دونه های سفید پر شده رو بدنش،فلاورِ،از ماهی ها جداش کردم،چکار کنم خوب بشه؟غذا هم نمیخوره دیگه
↓سلام
↓خیر چون هر دارویی کاری انجام میده.
دما رو روی ۳۱ درجه ببرید و یکی دو هفته صبر کنید درمان میشه قرار نیست همون لحظه بیماری درمان بشه.
ممنون،غذ نخوردنش رو چکار کنم؟رنگش هم رفته و تیره شده
↓سلام
↓کیفیت آب رو بالا نگهدارید حتما یک سوم از آب رو سیفون کنید و کیفیت آب بالا باشه و دما رو روی ۳۱ و حداکثر ۳۲ درجه نگهدارید تا سفیدک درمان بشه بعد از چند روز اگر مشکل دیگه ای داشت بفرمایید در خدمتیم. وقتی ماهی مریض و بی حال هست و کیفیت آب هم پایینه طبیعیه درست تغذیه نکنه. تیره شدن ماهی به دلیل کمبود اکسیژن و کیفیت پایین آب و عدم طی شدن چرخه آب میتونه باشه.
سلام . من میخواستم با دارو ماهی هارو حمام غلیظ بدم باید چیکار کنم. چقدر دارو باید بریزم??
↓سلام .با چه دارویی میخواید ماهی رو حمام بدید و اصلا ماهی تون چی هست؟ بیماری ماهی سفیدکه؟ اطلاعات دقیق تری بدین تا دوستان راهنمایی تون کنن.
↓بیماریشون سفیدکه میخوام با داروی سفیدک حموم غلیظ بدم . اکواریومم گیاهیه چند تا نئون و دانیو و…
↓سلام
↓اگر بخواهید ماهی ها رو بکشید میتونید حمام غلیظ بدین ؟؟؟!!!!
اصلا سفیدک بیماری نیست که بشه با حمام دادن ماهی درمانش کرد چون انگل ایک در اک اصلی وجود داره و تخم انگل ها حتی تا دو هفته اونجا باقی میمونه و مجددا ماهی رو بیمار میکنن و اگر پشت سر هم ماهی یک بیماری رو بگیره هر مرتبه درمانش سخت تر میشه و انگل ها مقاوم تر میشن.
پس برای این بیماری حمام رو بی خیال بشید یا باید از داروی مخصوص سفیدک که البته قابل مصرف در تانک پلنت هم باشه استفاده کنید و یا اینکه باید حتما دما رو بالا ببرید که راه درمان اصولی سفیدک همین بالا بردن دما هست و اگر دما پایین باشه اکثر داروهای ضد سفیدک هم جواب نمیدن. دما رو باید تا دو هفته روی ۳۱ درجه و حداکثر ۳۲ درجه نگهدارید تا انگل از بین بره حالا یا گیاهان رو خارج کنید و یا ماهی ها رو به جای دیگه منتقل کنید و درمانشون کنید و دو هفته صبر کنید تا انگل ایک از تانک پلنت ریشه کن بشه و البته در این مدت باید از داروی مخصوص در تانک پلنت هم استفاده کنید و بعد ماهی ها رو منتقل کنید به آک اصلی.
خلاصه در تانک گیاهی درمان کردن همچین بیماری هایی سخته.
شرمنده نمیدونم منظورتون از داروی سفیدک چیه صبر کنید تا دوستان با تجربه تر جوابتونو بدن.
↓سلام،من اول دو تا از ماهی هام(سورم)ایک گرفتن،درمانشون کردم،بعد یکی دیگه گرفت،اونم درمان شد،الان دوباره یکی از اسکارام گرفته،راهی نیست بشه ریشه کن کرد از تو اک این بیماری رو؟؟؟
↓سلام
↓چطوری درمانشون کردین ؟؟!!! این بیماری رو باید در تانک اصلی درمان کنید تا ریشه کن بشه و به مدت دو هفته باید دما رو روی ۳۱ درجه و حداکثر ۳۲ درجه نگهدارید تا انگل ایک از بین بره و حتی تخم های اونها نیز از بین بره و بعدا به مرور زمان و هر دو سه روزی یک درجه دما رو کاهش بدین.
دو تاشون رو تو خود تانک درمان کردم،ولی بعد اون که یکی دیگع از ماهی هام گرفت رو تو تانک قرنطینه کردم ،با ضد ایک و نمک و دمای بالا،تقریبا طی دو روز هم کاملا خوب شد ماهیم و برش گردوندم تو تانک،یعنی شما میگین به خود تانک دارو رو اضافه کنم؟؟
↓سلام
↓انگل ایک در تانک اصلی باقی میمونه و مجددا ماهی های شما رو بیمار میکنه پس باید این بیماری رو در تانک اصلی درمان کنید. توضیح دادم خدمتتان.
سلام دوست عزیز
↓نه همون دما بالای۳۲ باشه بسته
دوستان یه دانیو دارم هی به،بقیه کرم می ریزه دم چند تا ماهی دیگه هم زده. چیکارش کنم?
↓دانیو های دیگم ارومن
سلام
↓یک هفته با شیشه از بقیه جداش کنید شاید آروم بشه.
سلام. یکی از ماهی های من سفیدک گرفته و دمای اکواریوم رو بالا بردم و دو روز از دارو استفاده کردم و روزدوم فهمیدم باید ذغال اکتیو رو خارج میکردم ولی این کار رو نکردم و الان خارج کردم. میخواستم بدونم با این شرایط باید چند روز دیگه از دارو استفاده کنم؟
↓سلام
↓با احترام به نظر دوست خوبم باید بگم خدمتتان که بیماری سفیدک از جمله بیماری هایی هست که باید حتما در تانک اصلی درمان بشه.
چون انگل ایک در تانک اصلی هست ضمنا دما رو بالا ببرید طی یکی دو هفته ماهی درمان میشه و حتی نیازی به دارو هم ندارید البته دقت کنید که حتما از دارویی استفاده کنید که معتبر و مارک دار باشه و آدرس و مشخصات تولید کننده داشته باشه و نه از این داروهای الکی.
هر دارویی رو باید طبق دستور خودش مصرف کنید الان ما نمیدونیم شما از چه دارویی استفاده کردین.
یعنی الان درمان رو از اول شروع کنم و ۳ روز دیگه دارو بدم؟
↓سلام
↓گفتم خدمتتون دارو رو بنده نمیدونم از چی دارید استفاده میکنید ولی برای سفیدک فقط دما رو روی ۳۱ و یا حداکثر ۳۲ درجه نگهدارید طی یکی دو هفته بیماری درمان میشه از دارو هم باید طبق دستور خودش استفاده کنید.
سلام اول از همه اینکه توی تانک اصلی به هیچ وجه دارو استفاده نکنین مگر اینکه همه ی ماهی ها بیمار شده باشن.اون ماهی رو سریعا ببرین تو قرنطینه و درمان رو مجدد از اول شروع کنین یه سیفون سی درصدی هم به تانک اصلی بزنید.موفق باشین
↓سلام
آقا چیکار کنم دوباره مریضشده ماهی قرمزام رو ولش کوی خشگلمو چیکار کنم اول بدنش زخمی شد خوب شد سفیدک گرفت بعد قارچ و الانم حالش مساعد نیست گیج میزنه چشماش هم یهکم ( خیلی خیلی کم) بادکرده آقا به دادم برسین راستی چجوری عکس ارسال کنم براتون
جون هرکی دوس دارین کمکم کنین کویم بمیره منم میمیرم
↓از تترا مدیکا گلد مد برای درمانش استفاده کنید. به نظر عامل بیماری با توجه به توضیحاتتون باکتریایی باشه. یا از انتی باکتریال های تجاری استفاده کنید یا از داروی جنرال مثل تترا گلد مد یا از انتی بیوتیک های انسانی به شکل حمام کوتاه مدت.
↓موفق باشید