شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. َAMIN

    من قفسم یک درب بیشتر نداره که اونم پایینه و نمیشه لونه رو اونجا بزارم…. فک کنم داخل قفس باشه بهتره چون اگه بخام بزارمش بیرون دردسر داره….

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      آره مجددا عکس قفس شما رو دیدم تنها یک در اصلی داره پس یا همینجا لونه رو بذارید باشه و یا اگر بخواهید بیرون از قفس نصبش کنید باید میله ها رو ببرید که خب حیفه قفستون خراب میشه.

      پاسخ
  2. sohrab

    سلام دوستان
    گسی میدونه چه جوری میشه یک مرغ عشق ار به خوردن ارزن راغب کرد؟
    ما یک مرغ عشق داریم از جوجگی با ما بوده تقریبا همه چی میخوره و لی میخواستم بهش ارزن بدیم فقط بازی میکنه
    میخوام یک موقع نبودم پیشش ارزن خور باشه تا مشکلی براش پیش نیاد

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      ارزن رو با دانه های دیگه به صورت مخلوط کنارش بذارین. کم کم ارزن رو هم تست میکنه و بهش عادت میکنه. بعد میشه ظرف ارزن جدا هم واسش گذاشت.

      پاسخ
      1. sohrab

        ممنون دوست عزیز از فرصتی که میگذاری
        حقیقتش فکر کنم بد مسله را توضیح دادم
        همه چی میخوره الا همین دانه ها
        مثلا ارزن حتی جوانه گندم هم می خوره ولی با ارزن بازی میکنی حتی چند تاش هم میخوره و پودر می کنه
        ولی میلی نشان نمیده حالا تنها راهی که به ذهنم میرسه اینکه یک روز فقط ارزن در دسترش بذارم شاید هم دو روز
        نظر شما چیه؟

        پاسخ
        1. شهریار (onlypet.ir)

          سلام
          خب پس موردی نداره و مطمئنا زمانی که یه ظرف مخلوط دانه کنارش باشه دانه های مورد علاقشو میخوره. ضمنا ارزن به تنهایی غذای کاملی برای پرنده نیست و نباید دائم به پرنده ارزن بدین مگر پرنده چاق شده باشه یا دلیل خاصی برای اینکار داشته باشید؟

          پاسخ
  3. زهرا

    با سلام.من خیلی وقته ک دوتا مرغ عشق دارم.تخم گذاشتن و ۳تاشون جوجه شدن همه چیزو رعایت کردم و حسابی بهشون رسیدم جوجه ها رو بزرگ کردن تا حدی ک جوجه ها خودشونو از لونه مینداختن بیرون.بعدش ک اومدن بیرون جوجه ها کم کم غذا میخوردن اما در عرض یک هفته سه تاشونم مردن نمیدونم چرا لطفا راهنمایی کنید.چون دوباره دارن تخم میزارن

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب اینطوری که نمیشه جواب داد باید از رفتار جوجه ها و حالات اونها توضیح بدین شاید بیماری داشتن و یا از والدین کتک خوردن و کشته شدن باید وقتی جوجه ها دونه خور میشن اونها رو از والدین جدا کنید تا هم جوجه ها کتک نخورن و هم والدین بتونن به راحتی تولید مثل کنن.

      پاسخ
  4. حمیده

    سلام جوجه مرغ عشقم دو هفته ای هست.چند روزه چشمش باز شده ولی چشماش کاملا صورتی هست و اصلا سفیدی و مردمک نداره!

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      کاملا طبیعیه و نشانه جوان بودن و سن کم هست به مرور که سنشون بالا میره رنگ چشم ها تغییر میکنه.

      پاسخ
  5. میلاد

    سلام من میخوام مرغ عشق بخرم به نظر شما چطوری انها رو انتخاب کنم یعنی نشانه های داره که مرغ عشق خوب ررا نشان دهد

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      از یه پرنده فروش معتبر و خوشنام خرید کنید، پرنده هایی که خریداری میکنید سرحال باشن. چجوری تشخیص بدین؟
      خب اول از همه پرها صاف و تمیز و مرتب باشه، چشم و اطراف بینی اب الوده و کثیف نباشه، اطراف مقعدشون کثیف نباشه، فضله های کف قفس طبیعی باشه. اگه جفت تو قفس مجزا باشن که خریدتون خیلی راحتر میشه و وضعیت تغذیه و مدفوع پرنده به راحتی قابل برسیه.
      مرغ عشق هم نژاد های مختلفی تو بازار موجوده، شما ببینید سلیقتون چیه و خریدتون رو انجام بدین.

      پاسخ
  6. mahdi.mj

    سلام
    من تقریبا یه ماه و نیمه یه جفت مرغ عشق دارم نوک به نوک میکنن غذا به هم میدن همین دیروز داخل قفسشون لونه گذاشتم و امروز دیدم که پرنده نر کمتر میره کف قفس تا غذا بخوره و بیشتر از دهن ماده غذا میگیره واینکه امشب چند دفعه دیدم هر جفتشون به لونه نوک میزنن و اونو گاز میگیرن کف دریا داخل قفس گذاشتم ولی با اینحال امروز چنین چیزی رو دیدم ایا این نوع رفتار ها میتونه نشونه تخم گذاشتن یا جفت گیری باشه.درضمن بینی پرنده ماده صورتی کم رنگ بود ولی چند روز که دقت کردم دیدم از جای سوراخ بینیش کم کم داره رنگ بینیش سفید میشه.
    ممنون از سایت خوبتون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      همه چی طبیعیه باید صبر کنید تا تخم گذاری کنن.
      فقط اگر کامل بینی ماده سفید بشه ممکنه قارچ زدگی باشه.

      پاسخ
  7. mahdi.mj

    سلام
    یعنی جفت شدن و من باید منتظر باشم.
    سوال دیگه من چندجا شنیدم وخوندم که بخور گیاه اکالیبتوس در هفته دو بار به مدت پنج دیقه میتونه پرنده رو به جفت گیری و تخمگذاری ترغیب کنه ایا صحت داره اقا مجتبی.

    پاسخ
    1. یاشار

      درود
      دوست خوبم بنده با اجازتون کامنت های شما رو چون پشت سر هم بودن رو با هم ادغام کردم که شکل بهتری پیدا کنن و از این بابت از شما عذرخواهی میکنم . در خصوص پاسخ منتظر آقا مجتبی یا آقا شهریار باشید در اسرع وقت پاسخ شما رو خواهند داد
      موفق باشید

      پاسخ
    2. مجتبی

      سلام
      ممنون از آقا یاشار دوست خوبم.
      بله جفت خوردن.
      بنده هم شنیدم که بخور اکالیپتوس و یا قرار دادن چند تا برگ کف قفس برای مرغ عشق تحریک کننده هست و ترغیب به جفت گیری میشن ولی انجام ندادم.
      ضمنا همه شرایط باید جور باشه از فضای کافی – لونه – تغذیه متنوع – عدم دست کاری – عدم استرس و ….. حالا بعد اکالیپتوس رو هم اضافه کنید نه اینکه فقط اکالیپتوس به تنهایی باشه.

      پاسخ
  8. پریا

    سلاممن هم یک مرغ عشق دارم که پیره ولی امروز یاد گرفت از دستم سیب بخوره وقتی هم انگشتمو جلوش می گیرم بهش نوک می زنه و داره کم کم بوس دادن روهم یاد می گیره لطفا در مورد یاد دادن شیرین کاری به مرغ عشق هم مطلب بذارید

    پاسخ
  9. mahdi.mj

    سلام
    اقا مجتبی یه سوال دیگه من یه قفس بزگتر پیدا کردم قفس طوطی هس اگه الان طوطی مرده من قفسو کاملا شست وشو دادم ا گه بخوام مر غ عشقامو داخل این قس ببرم مشکلی پیش نمیاد و اینکه چطوری بدون دست گرفتن از این قفس ببرم تو اون یکی قفس.

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      نه مشکلی پیش نمیاد. اگه قفس قشنگ شسته و ضدعفونی شده باشه و حتی افتاب خورده باشه مشکلی پیش نمیاد.ضمنا حتما لازم نیست پرنده ها رو بگیرین. در قفس ها رو باز کنید و قفس ها رو بچسبونین به هم تا جابجا بشن. شاید یه مدت طول بکشه ولی این اتفاق میفته. مخصوصا اگه خوراکی داخل قفسی باشه که قراره جابجا بشن اونجا.

      پاسخ
  10. mahdi.mj

    سلام
    اقا شرمنده سوال زیاد میپرسم تازه کارم.
    ۱.الان که میخوان تخم بزارن بیشتر از چه دونه هایی استفاده کنم به غیر از شادونه و ارزن.
    ۲.یه توضیح مختصر در مورد مواد مولتی ویتامین و اینجور چیزا برای پرنده بدید.

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      از هفت تخم در کنار ارزن و کتان استفاده کنید.
      تخم مرغ رو رنده و با هویج و مقداری پوسته تخم مرغ پودر شده مخلوط کنید و بهشون بدین
      لونه هم داشته باشن. مولتی ویتامین مخصوص پرنده هم اگه دارین طبق دستور مصرف خود مولتی ویتامین استفاده کنید. نداشتین یا گیر نیومد یا اینکه پرنده ها به اندازه کافی میوه و جوانه دانه ها دریافت میکنن اصلا نیازی به ویتامین اضافی هم نیست و همون سبزی و میوه کافیه و ویتامینشون تامینه.

      پاسخ
  11. mahdi.mj

    سلام
    ببخشید برگ اکالیپتوس خشک که داخل عطاری ها هست رو میشه کف قفس گذاشت برامرغ عشقا اصن فایده ای داره؟چون اینایی که من دارم خیلی عطر نداره.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      ببینید ما استفاده نکردیم ولی دوستان گفتن خوبه حداقل بنده میتونم بگم مضر نیست.

      پاسخ
  12. mahdi.mj

    سلام
    بخشید این برنامه برا مرغ عشقام خوبه یه عوضش کنم.
    شنبه:جوانه گندم
    یکشنبه:————–
    دوشنبه:شاهدانه و ویتامین (من شاهدونه رو قاطی ارزنا نکردم که یه وقت زیاده روی نکنن و هر هفته حدود نصف مشت براشون تو یه ظرف جدا گونه میزارم تا بخورن)
    سه شنبه:————–
    چهار شنبه:سبزیجات
    پنجشنبه: میوه جات
    جمعه:تخم مرغ

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      یکشنبه و سه شنبه که خط کشیدین یعنی هیچی بهشون نمیدین؟؟!!! شوخی کردم. خوبه دوست من فقط اگه میوه و سبزیجات دریافت میکنن دیگه ویتامین نیاز نیست. ضمنا ارزن و کتان به نسبت دو به یک همیشه در اختیارشون باشه. هفته ای دو تا نهایتا سه وعده هم هفت تخم در اختیارشون بذارین.

      پاسخ
    2. مجتبی

      سلام
      برنامه بدی نیست فقط دانه پایه هرچی هست در طول هفته دائم جلوشون باشه اما در مورد شاهدانه نصف مشت خیلی زیاده یک یا دو تا قاشق غذاخوری شاهدانه در طول هفته کفایت میکنه. اگر زیاده روی کنید مشکل ساز میشه هم گرمیشون میکنه و هم نطفه رو میسوزونه ببینید شاهدانه نطفه ساز هست ولی زیاده رویش برعکس عمل میکنه.

      پاسخ
  13. امین پاک

    با سلام مرغ عشق بنده یه مدتیه البته ماده میره میشینه تو لونه ابیته به مدت کم . نر رو هم نمیذار تو . تا حالا هم ندیدم با نر جفت گیری کنه . یه بار نر رفت رو ماده ماده از ازیرش در رفت و نذاشت نر با هاش جفت شه
    من با ید چیکار کنم . البته به همدیگه محبت میکنن و از دهن همدیگه غذا میخورن ولی مطمعن نیستم که جفت شدن یا نه . چیکار باید کنم؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      کار خاصی نمیشه کرد جز صبر دوست من. وقت تولید مثلشون بشه و شرایط فراهم باشه تولید مثل میکنن. شما خوب تغذیشون کنید و پروتئین مورد نیاز برای تولید مثل رو در اختیارشون بذارین، لونه مناسب داشته باشن و زیاد دستکاریشون نکنید دیگه مشکلی نیست و خودشون زمانش شد تولید مثل میکنن.

      پاسخ
  14. amir

    سلام من یه جفت مرغ عشق دارم که فزله خودشونو میخورن راه درمانش چیه؟؟؟
    راستی نر ماده بعضی وقت ها باهم میرن داخل لونه ایا میخوان تخم بزاره ماده یا نه؟
    بعد نر میخواد از ماده پشت بگیره ماده فرار میکنه دلیلش چیه

    پاسخ
  15. amir

    خواهش جوابمو زودتر بدید ممنون میشم خدا اجرتون بده

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      صبور باشید. پاسختون رو دریافت میکنید و تا یکی از دوستان انلاین بشن بهتون پاسخ میدن. این موردی هم که فرمودید عادت خیلی بدیه و متاسفانه پرنده عادت کنه نمیشه به راحتی ترکش داد و فقط کاری که میشه کرد فضله ها از دسترس پرنده به دور باشه. به جای کفی از توری کف قفس استفاده تا فضله ها از توری رد بشه و از دسترس پرنده به دور بمونه.

      پاسخ
  16. amir

    سلام خیلی ممنون که جوابمو دادین
    میخواستم یه راه ساده اما مطمئن برای تشخیص نر ماده بپرسم راه ساده راحت که بشه سریع نر و ماده را ازهم تشخیص متشکرم

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      اگه به بلوغ رسیده باشن از روی رنگ بینی میشه تا حدودی تشخیص جنسیت داد. نر ابی رنگ و بنفش و ماده، سفید، صورتی رنگ، قهوه ای. البته نه در همه رنگ ها و نژاد ها.

      پاسخ
  17. amir

    سلام ببخشید که زیاد سوال میکنم
    دلیل اینکه ماده نمیگزاره جفگیری کنه نر چیه؟
    من تخم مرغ هویج وغیره رو براشون میریزم ولی نمیخورن طرفندی راهی نیس اینهارو عادت بدی میوه تخم مرغ اپز بخورن ممنون

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      شاید بالغ نیست یا به هر دلیلی اماده جفت گیری و تولید مثل نیست.
      در مورد دادن تخم مرغ هم میتونید با مقداری نون تست و اب جوش یه مخلوط نرم واسشون درست کنید شاید بخورن. به جای خود میوه هم ابشو بهشون بدین شاید بخورن.

      پاسخ
  18. لیلیان

    سلام من یه مرغ عشق نر بالغ دارم که با یه جوجه که ۲ ماه و نیمشه جفت شدن، اول یه چند روزی فقط سر همدیگه رو میخاروندن و بهم غذا میدادن، من توجه نکردم و گفتم جز عادت‌هاشونه، اما امروز دیدم نر میخاد باهاش به زور جفتگیری کنه و اونم یکم مقاومت میکنه اما ۱_۲ بار هم موفق شد سوارش بشه، میخاستم بدونم الان اون جوجه واقعا ماده هست و بالغ شده؟!؟!؟! باید چیکار کنم، واقعا گیج شدم چون شنیده بودم ۲ ماه و نیمه بالغ نیست، ممنون میشم راهنمایی کنید

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      پرنده شما هنوز بالغ نشده ولی شک نکنید که ماده هست چون اگر نر بود درگیری پیش میومد.
      برای تخم گذاریش باید صبر کنید.

      پاسخ
      1. لیلیان

        ممنون، حدودا چند ماهگی میتونه تخم بذاره؟

        پاسخ
        1. شهریار (onlypet.ir)

          هفت هشت ماهگی تا یکسالگی. بستگی به نژاد مورد نظر داره. برخی زودتر و برخی دیرتر به بلوغ کامل میرسن. شما روی هشت ماهگی به بعد حساب کنید.

          پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *