شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. الهام

    سلام..خدا قوت..جنسیتش کی معلوم میشه؟؟تازه جفتشم به نظر بچه میاد..حالا با هم دوستن خیلی..حتی وقتی میارمش بیرون بعدش دوتاییشون هی بال بال میزنن واسه هم..حالا ک با هم خوبن بازم جداشون کنیم؟؟یا بذارم بعد ک جنسیتشون معلوم شد؟؟سپاسگذاری از راهنماییتون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      تقریبا باید تا ۵ – ۶ ماهگی مرغ عشق ها صبر کنید تا جنسیت اونها مشخص بشه. البته بستگی به شرایط نگهداری هم داره.
      چی بگم دوست عزیز راستش بستگی به خود پرنده ها داره و اگر میبینی از هم جداشون کنی اذیت میشن پس جداشون نکن و ببین شرایط اونها چیه و هرجور اونا خودشون راحت ترن شما هم همون کار رو بکن.
      باز منتظر نظر سایر دوستان هم باشید.

      پاسخ
  2. ali

    سلام
    امکان داره نر بالغ بر تو لونه وعلتش چی می تونه باشه؟هنوزم با ماده جفت نشده
    ممنون از سایت خیلی خوبتون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بله که نر میره تو لونه در کل نر باید لونه رو به ماده معرفی کنه.

      پاسخ
  3. مهدی

    سلام مرغ عشق های من باهم جفتن شدید اما بعضی موقع ها باهم دعوا شون میشه بعد اینکه دعواشون میشه ماده می ره بالا قفس بعد دو دقیقه نره میره بهش غذا میده تا سه ساعت بعد که باز دوباره دعوا شون میشه فکر کنم نر می خواد جفت گیری کنه اما ماده نمی ذاره چون دو تا خال داره یکی بزرگ یکی متوسط ام ماده دوتا خال نسبتا کوچیک داره تغذیشون خوبه به نظر شما آماده است؟فقط سبزی می خورن سبزی بهشون زیادمیدم کف دریا هم می خورن جوانه گندم رو کامل می خورن تخم مرغ رو کم بسهچون میه فقط گوجه میخورن اونم در حد دوتا نوک بسه یانه؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      اینطوری مشخص نیست بالغ هستن یا نه .
      خب گوجه زیاد نخورن خوب هم هست.

      پاسخ
  4. Darya

    سلام خسته نباشید
    چند روزه پرهای سر قناریم ریخته. یه پماد قارچ مخصوص پرنده ها گرفتم زدم روش نوشته بود تا ۴روز استفاده بشه.یه ضایعه پولک مانند کنار گوشش بود الان اون خشک شده ولی الان داره پرهای پاهاش میریزه.کف پاهاش هم برجستگی یه کم زرد بود اونم گفتم شاید قارچ باشه پماد زدم باید چیکار کنم بنظرتون خوب میشه باید به پاهاش هم پماد قارچ بزنم؟تو کتاب خونده بودم مریضیه بدیه درست میشه ؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      اولا اینجا بخش مرغ عشقه نه قناری لطفا سوالتون رو در جای خودش مطرح کنید.
      دوما اصلا شاید پر ریزی طبیعیه و نیازی به اون پماد نباشه و همه چی عادیه فعلا صبر کنید.

      پاسخ
  5. ASHKAN

    سلام
    رفتن ماده تو لونه که هنوز بانر جفت نشده چی می تونه باشه؟
    ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      دوست من رفتن و یا نرفت پرنده توی لونه که دلیل خاصی نداره دلشون میخواد برن و یا دلشون نمیخواد برن فقط همین باور کنید هیچ دلیل خاصی نداره یا از روی کنجکاوی و یا برای بازی و … رفته و اصلا لونه رو گذاشتین که بره داخلش نذاشتین که نگاش کنه.؟؟؟؟؟!!!!!!!!!

      پاسخ
  6. ali

    سلام
    امروز متوجه شدم مرغ عشق ماده ام مدفوعش آبکی شده یکمم بی حاله ولی غذا می خوره چی بهش بدم تا حالت مدفوعش عادی بشه یکمم به پر های مقعدش چسبیده؟
    ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      یبوست گرفته بهتره محلش رو گرمتر کنید و اگر تا فردا خوب نشد حتما حتما یک کپسول تتراسیکلین رو در یک لیتر آب حل کنید و ظرف آبخوریش رو با اون آب پر کنید و به مدت ۲۴ ساعت جلوی پرنده بذارید و اگر باز هم خوب نشد شنبه حتما با دامپزشک مشورت کنید حتی ممکنه دانه های هضم نشده رو داخل فضلش ببینید و اگر این حالتی بود باید دامپزشک دارو تجویز کنه ولی اگر اینطوری نشد با همون ۲۴ ساعت تتراسیکلین مشکلش برطرف میشه فقط اطراف مقعدش رو نگاه کنید و اگر زیاد کثیفه تمیزش کنید تا گرفتگی ایجاد نشه.

      پاسخ
  7. مهدی

    با عرض سلام مرغ عشق ماده من بالای نوکش از هاله ی سفید داره تبدیل می شه قهوه ای ونر من از آبیکم رنگ به پر رنگ تبدیل میشه؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب باید بشه چون این تازه نشانه بالغ شدن هست .

      پاسخ
  8. Ali Bozorgi

    سلام ببخشید من یه جفت مرغ عشق خریدم که ماده روی نوکش پودر سفیده مثل آهک وپاشم همینطور میخواستم ببینم مریضه یا داره بالغ میشه ممنون .

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      دقیق نمیدونم چیه ولی بهتره یک آب تنی به پرنده بدین باید درست بشه و ربطی به بلوغ نداره.

      پاسخ
  9. Ali Bozorgi

    ممنون بعد همه چیش خوبه سرو حال ولی بعضی موقع ها با یه پا می ایسته و عطسه میکنه مشکلی نداره من خریدمش ساحبش پراشو زده بود جوری که خونم اومده بود ولی الان بند اومده چیکار کنم خوب بشه بازم ممنون .

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      روی یک پا وایستادن که موردی نیست مگر اینکه پاش زخمی چیزی داشته باشه در غیر اینصورت طبیعیه.
      اما اگر عطسه میکنه مریض هست و سرماخورده باید محلش رو گرمتر کنید و از قفس هم بیرونش نیارید اصلا چرا بی خودی پرهاش رو چیدن ؟؟؟!!! مگر از قفس میاد بیرون و اگر میاد بذار داخل قفس باشه فعلا.
      ضمنا یک کپسول تتراسیکلین رو داخل یک لیتر آب حل کنید و ظرف آبخوریش رو با این آب پر کنید و به مدت ۲۴ ساعت بذارید جلوش باشه.
      اگر بتونی این رو پس بدین هم خوبه.

      پاسخ
  10. Ali Bozorgi

    برای جوفتشون بدم ؟ نره هم یه لرز ریز بال داره چیکارش کنم ؟ ببخشید سوالام زیاد شد ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هرچی دوست داری سوال بپرس اگر جوابش رو بلد باشیم درخدمتتون هستیم.
      بله این دارو رو به هر دو تا بدین.

      پاسخ
  11. فرهاد

    سلام
    من هربار که مرغ عشقام تخم گذاشتن مرغ نر همه تخم هارا شکست خاستم واسه نر یه قفس دیگه بگیرم فروشنده گفت نیاز نیست یه لونه دیگه بگیر ولی باز هم تخم هارو شکست باید چیکار کنم.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      باید نر و ماده در کنار هم باشن تا تخم ها به ثمر برسن و نمیشه یکی رو جدا کنید چون ماده به تنهایی خسته میشه و تخم ها رو رها میکنه بنظر بنده یا تخم ها از قبل خراب هستن و نطفه ندارن و … که تخم های خراب رو می اندازه بیرون و میشکنه و یا اینکه نر خیلی ضعیف شده و باید تقویتش کنید و اگر درست نشد باید عوضش کنید.

      پاسخ
  12. ساربا

    سلام خسته نباشید من عاشق وبلاگ شما هستم اینجارو از وقتی یه صفحه بود میخوندم تا حالا که رسیده به ۱۳ صفحه
    راستش یه مرغ عشق پیدا کردم که سرش زخمی شده یعنی دیدم که کتک میخورد .پر ها وپوست سرش رو از بین برده بودن.بهم گفتن پماد چشمی رو شبی یه بار بزنم (روی زخمش که خشک شده البته)
    میخواستم بدونم برای زخمش چه کار دیگه ای میشه کرد و آیا سرش باز پر در میاره یانه؟پوست سرش از بین رفته

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      پماد چشمی چیه ؟؟؟ اگر پماد چشمی تتراسیکلین هست فقط یکی دو مرتبه استفاده کنید کافیه و بیشتر از اون لزومی نداره البته بهتر بود از گلیسرین یده که از دامپزشکی تهیه میکردین استفاده کرده بودین ولی خب پماد تتراسیکلین هم خیلی خوبه و دم دست تره.
      دیگه هیچ کاری نکنید و فقط جدا باشه تا کتک نخوره و حسابی تقویتش کنید تا یکی دو ماه آینده خوب میشه.
      آره پرهاش در میاد فقط باید چند ماهی رو صبر کنید.

      پاسخ
  13. ساربا

    اسمش آئروتکس هست مال آدماس ببخشید میخواستم بدونم با این وضعیتش میشه جفتش زد یانه؟و سرش پر در میاره یا نه؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      از این دارو تا بحال استفاده نکردم و نمیدونم چیه.
      نه در این وضعیت نباید جفتش بدین باید صبر کنید تا به صورت کامل درمان بشه بعدا جفتش بدین.

      پاسخ
  14. Ali Bozorgi

    سلام ببخشید ماده ی من قسمت نوکش با بینیش شفاف نیست یعنی انگار با پودر سفید پوشیده شده مریضیه پوستیه ؟ بعد پای چپشه مدام بلند میکنه انکار درد داسته باشه ونمیتونه یه جا آروم بشینه چیکارش کنم ؟ ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب پای پرنده رو معاینه کنید ببینید زخم نشده و یا تاول نزده باشه و پاش رو با یک پنبه الکلی تمیز کنید.
      راستش نمیدونم چیه و اگر سرحاله بهتره یک آب تنی بهش بدین شاید خوب بشه.

      پاسخ
  15. الهام

    سلام..
    مرغ عشقمو بردیم پیش آقای پرنده فروش فرموده بودن که نره..و اون یکی رو چون که احساس کرده بودن نره برداشته بودن و یکی دیگه که مطمئن بودن ماده هستش دادن بهمون..فعلا که اصلا مرغ عشق خودم دلش نمیخواد بره تو قفس.همش بیرونه..بعد فرمودند که مرغ عشقم مریضه..دلیلشم اینه که مثل بقیه مرغ عشقا باریک و ظریف نیست..یعنی واقعا درست گفتن؟؟سوالم اینه..یعنی چون تپله مریضه؟؟گفت چروکه پس مریضه(منظورش از چروک باریک نبودنش بوده ظاهرا)مولتی ویتامین تجویز کرده بودن که۱بار بهش دادم..مرغ عشقم تازه ۲ ماهشه..پراش هنوز سفیده و تپله و رنگی نشده هنوز پراش..البته با توجه به اینکه سرش هی توسط باباش نوک خورده(البته پرای رو سرش در اومده تقریبا)ولی این آقاهه گفته بود مریضه و انگار سرش ضربه خورده..یعنی حالش بده؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      همه میگن پرنده باریک و ضعیف مریضه این گفته چون تپله مریضه ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!! حالا شاید بیش از حد چاقه !!!!؟؟؟؟؟؟؟؟
      اگر پرهاش سفیده که رنگش سفید هست و قرار نیست رنگی بشه کی گفته بعدا پرهاش رنگی میشه ؟؟؟!!
      عجب حرفایی بهتون زده اما راستش رو بخواهید ما داریم ندید نظر میدیم ولی ایشون پرنده رو دیده شاید هم اون درست گفته باشه؟؟؟؟!!!!

      پاسخ
  16. الهام

    پرهای آبی کم و بیش داره ولی خیلی کم..وقتی مریض نباشه چیکار باید بکنه؟؟که وقتی مریضه نکنه؟؟البته همش ۱ جا میشینه گاها میخونه و معمولا تو چرته اما انگار مریض نیست..یعنی بیحال نیست.چمیدونم والا..یعنی پراش همین رنگی میمونه؟؟خیلی قشنگه که اینجوری..

    پاسخ
    1. mitra

      سلام اگه مرغ عشقتون خیلی تپله پس چاق شده اینو میتونی با کنار زدن پرهاش و نگاه کردن به پوستش متوجه بشی اگه زرد باشه ینی چربی زیر پوستشه و چاقه که این براش ضرر داره … بهترین درمان هم اینه که تو اتاق آزادش کنی که راه بره و پرواز کنه تا رو فرم بیاد و کمتر هم بهش تخم کتون یا شاهدونه بدی و بیشتر ارزن بخوره و سبزیجات … خلاصه باید بره تو رژیم گیاه خواری:))))) من ی مرغ عشق سفید داشتم با حلقه آبی دور گردنش که عاشقش بودم اما خیلی چاق شده بود برای همین روزی یکبار تا دوبار تو خونه پرش میدادم که لاغر بشه و شد :)

      پاسخ
    2. مجتبی

      سلام
      میترا خانم به درستی توضیح دادن و فقط خدمتتون عرض کنم که اگر سبزیجات رو هم در رژیم غذاییش زیاد قرار بدین لاغر میشه.
      ضمنا وقتیکه پرنده دو ماه پرهاش در اومده باشه دیگه قرار نیست تغییر رنگ بده البته یکسری نژادهای خاص داریم که حتی مثلا بعد یک سال تغییر رنگ میدن اما اونها کمیاب هستن و نباید بهش فکر کنید.

      پاسخ
  17. Ali Bozorgi

    سلام هر کاری میکنم آبتنی نمیکنن بلد نیستن ؟ به جز آبو ارزن چیز دیگه ای هم نمیخورن

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب عادت ندارن کم کم یاد میگیرن نگران نباشید.

      پاسخ
  18. ali

    سلام
    من به مرغ عشقام هر روز جوانه گندم میدم مشکلی نداره؟اخه خیلی دوست دارند
    ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      جوانه گندم خیلی خوبه اما نه هر روز چون چاق میشن و دیگه نمیتونن تخم وجوجه بدن.
      هفته ای یک و یا دو وعده کافیه.

      پاسخ

پاسخ دادن به مجتبی لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *