آفات و امراض بونسای

آفات و امراض بونسایی در صورت مشاهده این نشانه ها برای گرفتن دستور مبارزه به کارشناس حفظ نباتات مراجعه فرمایید. پس از گرفتن دستور مبارزه سمپاشی را روی چند برگ گیاه آزمایش کنید و پس از حصول اطمینان از حساسیت و یا مقاومت گیاه نسبت به اسم با رعایت و دقت در غلظت و سایر موارد احتیاطی سمپاشی را شروع نمایید:
شپشک ها: این حشرات آلت مکنده دارند و با تغذیه آنها برگها خمیده و تا می شوند. گیاه را ضعیف می کنند و ممکن است به خشک شدن موضعی منجر گردد .
مگس سفید: در پشت برگها تخمگذاری می کنند. تخمها سفید متمایل به سبز است. لاروهای آنها گیاه را ضعیف می کنند .

کفشدوزک ها: البته حشره کامل اینها مفید است و شته را می خورد اما لارو آنها به بافت گیاهی حمله میکند.

شپشکهای نرم تن: که با سپر قهوه ای خود به گیاه می چسبد و از شیره گیاهی تغذیه می کنند برگها زرد و گیاه ضعیف می گردد .

عنکبوت سرخ: با حمله به برگها ریزش بیش از موعد را باعث می گردد.

تریپس ها: حشرات کوچک بالداری هستند که با فرو کردن خرطوم خود به داخل گیاه از شیره گیاهی تغذیه می کنند. گیاه را ضعیف کرده و رشد آن را متوقف می کنند. در نقطه حمله لکه های نارنجی رنگ تولید می شود .

زنبورها: به برگها حمله می کنند و در آنها سوراخهایی ایجاد می نمایند و کلروفیل آنرا می خورند و رگبرگها را | باقی می گذارند .

کنه ها: بیشتر در سطح زیرین برگها زندگی می کنند و ترشحات آنها سطح برگها را می پوشاند .

سوسکها: که لارو و حشره کامل آنها دارای آلت دهانی جونده هستند و برگها را سوراخ سوراخ می کنند .

مگس خاکی: حشرات بالغ آنها برای گیاه ضرر ندارد. اما لاروهای آنها از ریشه های نازکتر تغذیه می کند .

ریشه خوار: از سوسکهای خطرناک است که لاروهای آنها به ریشه های ظریف حمله می کند و گیاه را ضعیف کرده سپس خشک می کند .

چوب پنبه ای شدن : پشت برگها باد کرده و به شکل چوب پنبه در می آید. این علایم پاسخ گیاه به محیط مرطوب یا نور کم است.

قارچ پرونوسپرا : در روی برگها تولید لکه های زرد و قهوه ای رنگ به شکل های نا منظم می کند .

قارچ آنتراکتوز : این قارچ در محیط گرم و مرطوب حمله می کند و لکه های ریز و سیاه در برگها ایجاد می کند که نهایتا منجر به سقوط آنها می گردد.
قارچ برتری تیس : در هوای دم کرده و خفه و بدون جریان حمله می کند که نقاط خشک قهوه ای روی برگها ایجاد می شود . نهایتا منجر به حمله کپک خاکستری می گردد .

کپک سیاه : کپک سیاه به صورت دوده پودر مانند در پشت برگها دیده می شوند . پژمردگی ممکن است مربوط به گندیدگی و فساد ریشه باشد در غیر اینصورت احتمال دارد ویروس ها باعث این پژمردگی شده باشند .
سفیدک ها: در اوایل بهار حمله سفیدک ها بیشتر است. علامت این بیماری مانند پاشیدن آرد بر روی برگ است .
زنگ ها : لکه های قهوه ای تا قرمز سوخته روی برگها ایجاد می گردد. اسپور این قارچها را به صورت دوسلولی در زیر میکروسکوپ می توان مشاهده کرد.

ابزارهای مراقبت از بونسای

ابزار های مراقبت از بونسای اغلب علاقمندان بونسای در مورد ابزارهای مورد نیاز در شروع کار و برای کسب مهارت لازم مطمئن نیستند اما در حقیقت فقط به چند ابزار اصلی نیاز می باشد که از نظر قیمت و کیفیت دارای تنوع زیادی هستند و مبتدیان می توانند آنها را در مراحل بعدی تهیه یا خریداری نمایند . در ابتدا از ابزارهای گران استفاده نکنید زیرا ابزارهای معمولی می توانند نیازهای اولیه شما را بر طرف سازند؛| مثلا از چارچوب های داخل قماش و توری سیمی پنجره ها بعنوان الک و از چنگال های کهنه آشپزخانه بعنوان خاکزدای ریشه ها و یا بجای شنکش جهت شیاردهی پای بوته ها و از قیچی خیاطی و سیم چین برای هرس سرشاخه ها می توان استفاده نمود. ابزارهای بدلی ارزان حتی با علائم تجاری معروف سریعا صدمه می بینند بنابراین بهتر است از ابزارهای ویژه بونسای بهره گیرید. استفاده نادرست و خوردگی بزرگترین دشمن ابزارها هستند .
ابزارهایی که دارای تیغه هستند را می توان با مهارت تیز نمود . ابزارها را باید بعد از هر بار استفاده ، تمیز نموده و سپس با روغن آغشته کرد. تربانتین(turpentine برای زدودن شیره گیاهی (Sap) بر جای مانده بر تیغه ها عالی است . موادی چون شیره گیاهی ، رطوبت و عرق دست ها و نگهداری در محل نامناسب موجب خوردگی ابزارها می گردند و باقی گذاردن آنها در فضای آزاد نیز بر شدت زنگار خواهد افزود؛ بنابراین ابزارهایی که دارای تیغه هایی از جنس فولاد ضد زنگ (black steel) هستند بواسطه مقاومت و استحکام توصیه می گردند. برخی از معروفترین ابزارهای بونسای عبارتند از : هرس گر مقعر (Concave pruner): این وسیله به روند هرس شاخه ها سرعت بخشیده و منجر به التیام زودتر زخم ها می شود زیرا موجب برش بزرگتر ، وسیعتر و اندکی مقعر آنها می شود که این فرورفتگی بر سرعت تولید کالوس (callous) برای التیام زخم ها افزوده و نیز از ایجاد برآمدگی نامطلوب بر روی تنه درخت جلوگیری می شود که نمونه ۸ اینچ آن مقبولیت بیشتری یافته است اما اینگونه ابزارها نمی توانند شاخه های کلفت تر از ۵۰ درصد اندازه پاشنه لبه خود را قطع نمایند و فقط قادرند تا شاخه هایی با قطر حداکثر ۱ . ۵ اینچ را ببرند . قیچی مخصوص جوانه ها (bud Scissors): بهترین وسیله برای هرس برگها ، جوانه ها و شاخه های
کوچک است زیرا لبه کوتاه و جایگاه بزرگ محل انگشتان به کنترل بهتر آن کمک می نماید . قطع کننده ریشه ها (root cutter): که به سبب امکان خسارت بر تیغه ابزارها در اثر برخوردن با شن و ریگ ریشه ها باید از ابزارهایی با تیغه های محکم تر و کلفت تر برای قطع کامل یا کوتاه کردن آنها استفاده شود . همچنین از این ابزار برای قطع شاخه های زبر و کلفتی که قابل هرس با هرس گر مقعر نیستند، نیز بهره می گیرند ._
خاک زدا ها (Soil removal): آنها همانند باریکه های چوبی (chopstick) یکی از وسایل عادی در مراحل تعویض گلدان بویژه برای بونسای های کوچک می باشند و برای بونسای های بزرگتر از قلاب های ریشه که دارای ۳ زایده قلاب شکل هستند ، استفاده می شود ولیکن انواع تک قلاب آن قطعا به سبب حداقل خسارت بر ریشه های موئین از اولویت بیشتری برخوردارند . برای این منظور از ساقه بامبو نیز می توان استفاده نمود . قطع کننده زواید غده ای شکل (melon ball cutter knob cutter:از این وسیله برای قطع جوانه هایی که در همدیگر رشد یافته اند یا قطع بخشی از نوک ریشه ها و یا برداشتن کالوس های رشد یافته بر تنه درخت استفاده می شود و باید از آن در تماس با خاک و اجسام زبر نظیر ریگ و سنگریزه محافظت بعمل آید و بعد از استفاده نیز لبه های آن را با کهنه آغشته به روغن اندود نمود . انبرک (tweezer :برای نگهداری جوانه های کوچک در زمان پاک کردن آنها از آفات احتمالی بکار میرود.
سیم(Wire): برای شکل دهی شاخه ها و تنه های باریک و تصحیح خمیدگی های غیر طبیعی آنها استفاده می شود . قیچی کوچک (bud - trimming shear): این وسیله برای هرس جوانه ها و شاخه های خیلی کوچک کاربرد دارد . انبر دست (pliers) : معمولی و دم باریک برای قطع و یا پیچانیدن سیم ها بکار می رود . همچنین جک ها (jacks و اهرم ها (levers) برای خم کردن برخی شاخه مورد استفاده قرار می گیرند
اره(sawS) ، برس (brushes) ، اسکنه (gouges) و تیغ برش نیز از سایر ابزارهای بونسای می باشند.