انتخاب نور اکواریوم پلنت یا سیستم روشنایی مناسب آکواریوم گیاهی

مطمئنا نور یا سیستم روشنایی مناسب برای آکواریوم های گیاهی یکی از دغدغه های افراد برای راه اندازی آکواریوم پلنت است. بارها در قسمت دیدگاه ها یا تالار گفتگوی این سایت یا سایر منابع در مورد نور، نوع نور، کلوین، پار و موارد این چنینی بحث شده است اما هنوز هم افراد برای انتخاب سیستم روشنایی با مشکل مواجه هستند و نمیتوانند نور مناسب و مورد نظرشان را انتخاب نمایند. البته حق هم دارند و مطمئنا ارسال این مطلب یا مطالب مشابه و دیدگاه های مختلف نیز نمیتواند به طور کامل ابهاماتی که در مورد انتخاب سیستم روشنایی وجود دارد را رفع نماید، با این حال سعی شده در این مطلب با توجه به دیدگاه های ارسالی و مشکلات مطرح شده و همچنین با تکیه بر منابع علمی معتبر و مکتوب قسمتی از این ابهامات مورد برسی قرار گیرد و به شکل وسیع تر علاقه مندان با خصوصیات نور و انواع سیستم های روشنایی و مورد نیاز اکواریوم های گیاهی اشنا شوند

fzgqd

اهمیت نور در اکواریوم پلنت یا گیاهی

اگر یک اکواریوم گیاهی را به چند بخش اصلی تقسیم کنیم، جدا از سایر بخش های مهم مطمئنا همگی با هم اتفاق نظر خواهیم داشت که یکی از بحش های اصلی یک اکواریوم پلنت یا گیاهی سیستم روشنایی یا تامین نور ان است و یکی از حیاتی ترین و مهمترین قسمت های تشکیل دهنده یک اکواریوم گیاهی حرفه ای به شمار میرود. متاسفانه این بخش چنان حساس و مهم و تخصصی است که بیشترین سردرگمی و ابهامات در مورد ان وجود دارد.

لامپ های موجود در الکتریکی ها که برای مصارف عمومی استفاده میشوند مناسب استفاده در تانک های گیاهی نیستند. از طرفی تجهیزات روشنایی پیشنهادی و مخصوص اکواریوم های گیاهی هم انقدر منعطف و زیاد و در دسترس نیستند که به راحتی با هزینه ای اندک در اختیار ما قرا گیرند. بنابراین به نحوی اینطور به نظر میرسد که همه این مسائل دست در دست هم داده اند تا انتخاب سیستم روشنایی را به یک معضل تبدیل کنند.! شما هم چنین فکر میکنید؟ اما اگر با ادامه متن همراه باشید شاید دیدگاهتان تغیر یابد.

قبل از پرداختن به اصل موضوع بهتر است کمی درباره نور و روشنایی مناسب گیاهان ابزی بدانیم و تعاریفی را فرا بگیریم

درباره نور مناسب گیاهان اکواریومی بیشتر بدانیم!

شاید این سوال در ذهنتان مطرح شده باشد که چرا ما از نور مستقیم خورشید برای تانک گیاهی استفاده نمیکنیم. مگر گیاهان ابزی در طبیعت از نور خورشید استفاده نمیکنند؟ یک لامپ کم مصرف یا رشته ای هم قادر به تولید نور است، ایا میتوان از انها نیز بهره برد؟

از نظر تئوری جواب سوالات فوق مثبت است و نور خورشید یا هر نوری شامل طیف های مختلف رنگی با شدت و ضعف در نوع رنگ، درجه رنگ، طول موج و …. است و میتواند به عنوان یک سیستم روشنایی برای اکواریوم گیاهی در نظر گرفته شود اما انچه در عمل اتفاق خواهد افتاد این تئوری ها را به کل رد خواهد کرد. به طور مثال با توجه به اینکه نور خورشید شامل بیشترین طول موج و طیف های رنگی از نورهای مرئی تا نامرئی است نمیتواند برای یک محیط بسته اکواریوم مناسب باشد. چرا که بسیاری از این طیف های رنگی نه تنها برای فتوسنتز و رشد گیاهان الزامی نیستند بلکه میتوانند محیط بسته اکواریوم را دچار معضل رشد دیاتوم ها و جلبک های ناخواسته کنند.  

انچه در طبیعت دیده میشود به هیچ عنوان نمیتواند در یک محیط بسته یا ازمایشگاهی به همان خوبی طبیعت باشد بنابراین در مورد روشنایی اکواریوم های گیاهی که نیز گوشه ای بسته و محدود از محیط طبیعی است چاره ای جز این نداریم که ویژگی های مورد نیاز و ضروری را از نور خورشید جدا و به صورت مصنوعی فراهم کنیم و ویژگی هایی مضر و بی استفاده را حذف نماییم تا در محیط بسته اکواریوم با مشکل مواجه نشویم. حال باید دید چه ویژگی هایی مناسب است و انتخاب نور اکواریوم پلنت بر چه اساسی صورت میگیرد.  برای درک این موضوع باید چند تعریف را فرا بگیریم

طول موج نور:

هر منبع نوری دارای طول موج مخصوصی است و با واحد نانومتر سنجیده میشود. چشم انسان تنها قادر به مشاهده رنگ نهایی از طیف های مختلف نوری است. به طور مثال نور سفید از هفت رنگ تشکیل شده است اما چشم انسان قادر به مشاهده نور نهایی ان است.

نورهای قابل رویت برای جشم انسان در محدوده ۳۹۰ تا ۷۵۰ نانومتر قرار میگیرند که به ان طیف کامل نوری(full spectrum) میگویند. محدوده های کمتر از ۳۹۰ نانومتر را نور ماورا بنفش و محدوده بیشتر از ۷۵۰ نانومتر را نور مادون قرمز گویند و هیچ کدام برای چشم انسان قابل رویت نیستند. چشم انسان بیشترین دید را در محدوده ۵۵۵ نانومتر دارد که این محدوده به رنگ زرد مایل به سبز است که هدف تولید کنندگان لامپ های مصارف عمومی نیز قرار گرفته است اما مطلقا این لامپ ها با چنین طول موجی برای تانک های گیاهی مناسب نبوده چرا که نور زرد و سبز بیش از حد باعث رشد دیاتوم ها و جلبک های ناخواسته خواهد شد

کلوین یا درجه نور مناسب اکواریوم پلنت:

با حرف k نمایش داده میشود و ویژگی های یک منبع نور، مانند نورهای تشکیل دهنده نور نهایی و میزان هریک را نشان میدهد یا به عبارت دیگر درجه کلوین یک نور مشخص میکند که از چه نورهایی با چه طول موجی در ان وجود دارد. به طور مثال عدد ۱۰۰۰۰k بر روی یک لامپ مشخص کننده رنگ های تشکیل دهنده نور نهایی لامپ مورد نظر است. یک لامپ ۶۵۰۰k که بهترین کلوین برای نور یک تانک گیاهی محسوب میشود تمام نورهای موجود در طیف نوری را در خود دارد و بهترین انتخاب برای استفاده در تانک گیاهی به شمار میرود.

لومن یا شدت نور مناسب:  

شدت نور با واحد لومن سنجیده میشود. ما تمایلی به بحث درباره مباحث تخصصی نور نداریم و به همین جمله برای درک مفهموم لومن اکتفا میکنیم که هر چقدر لومن یک لامپ بالاتر باشد شدت نور ان لامپ نیز بیشتر است با ذکر این نکته که باید توجه داشت که برای مشخص کردن کیفیت و شدت نور یک لامپ باید لومن را بر وات نیز تقسیم نماییم. به طور مثال یک لامپ ۱۵۰ وات متال با ۶۰۰۰ لومن به ازای هر وات ۴۰ لومن نور تولید میکند، در صورتی که یک لامپ  فلورسنت ۳۰ وات با ۲۱۰۰ لومن به ازای هر وات ۷۰ لومن نور تولید میکند و مطمئنا لامپ فلورسنت از شدت نور بهتری برخوردار است.

پار و عامل مهم در فتوسنتز گیاهان:

PAR یا Photosynthetically Active Radiation معیاری برای سنجش میزان نورهای مخصوص فتوسنتز در اکواریوم گیاهی است. گیاهان برای انجام فتوسنتز به دو طیف رنگی آبی ۴۰۰ نانومتر و قرمز ۷۰۰ نانومتر نیاز دارند گرچه گیاهان به نور قرمز ۷۰۰ نانومتر با توجه به محل زندگیشان در طبیعت بیشتر نیاز دارند. به طور کلی تر پار واحدی است که بتوان میزان نور ابی ۴۰۰ نانومتر و قرمز ۷۰۰ نانومتر را سنجید. لامپ های ۵۵۰۰ تا ۶۵۰۰ کلوین دارای بیشترین پار برای اکواریوم های گیاهی هستند گرچه لامپ هایی تا ۱۰۰۰۰ کلوین نیز از پار مناسبی برخوردار هستند

چارت توزیع طیف های نوری: در چارت توزیع طیف های نوری، انواع رنگ نور و میزان موجود از هر یک در نور نهایی نشان داده میشود. هر چقدر رنگ ابی و قرمز دو طرف طیف نوری بیشتر باشد و رنگ سبز آن کمتر باشد نور نهایی تولید شده از ان منبع نوری برای استفاده در تانک گیاهی مناسب تر است.

شاخص تابش رنگ: CRI یا Color Rendering Index شاخصی بین المللی برای مشخص کردن کیفیت تفکیک و تابش نور طبیعی لامپ است. هر چقدر CRI لامپ بالاتر باشد ان لامپ از کیفیت تابش طبیعی بالاتری نیز برخوردار است. بالاترین عدد برای شاخص CRI عدد ۱۰۰ است و این عدد ربطه مستقیمی با کلوین لامپ دارد. برای مقایسه CRI دو لامپ و تصمیم گیری در انتخاب انها باید توجه داشت که هر دو لامپ دارای کلوین یکسانی باشند.

اگر تا یه اینجای مطلب سردرد گرفته اید بهتر است یک لیوان اب بنوشید و ادامه مطلب را دنبال کنید. مطمئنا سعی شده تعاریف بالا به شکلی ساده بیان شود و خوانندگان عادی نیز به راحتی مطالب را درک کنند چرا که مباحث و تعاریف تخصصی نور انقدر پیچیده است که حتی نگارش ان نیز از عهده اینجانب خارج است و تعاریف فوق نیز خلاصه ای از برداشت ازاد از کتاب اکواریوم های گیاهی اقای مرادی میباشد. با این حال بد نیست همین چند عبارت کوتاه را فرا بگیریم تا زمانی که سخنی از لومن یا کلوین به میان امد اشنایی جزئی در رابطه با این پارامترها داشته باشیم.

خوشبختانه حتما نیاز نیست از روی چنین پارامترهایی لامپ مورد نظر را انتخاب نماییم چرا که اکثر لامپ های تجاری و مخصوص تولید شده برای اکواریوم های گیاهی تمام این شاخصه ها را به شکل مناسب دارند و علاقه مندان کافی است یکی از سیستم های روشنایی موجود و معتبر در بازار اکواریوم های گیاهی را انتخاب نمایند و نهایتا با مقایسه میزان وات ، کلوین و لومن سیستم های روشنایی که بر روی این محصولات تجاری “اکثرا” درج میشود مقایسه ای را داشته باشند و بهترین سیستم روشنایی را نسبت به بودجه خود خریداری نمایند یا علاقه مندانی که سیستم روشنایی تانک خود را به صورت دست ساز یا از مراکزی غیر از مغازه های اکواریومی تهیه میکنند و این لامپ ها مخصوص تانک های گیاهی ساخته نشده اند میتواند پارامترهای بالا را مورد برسی قرار دهند و بهترین نور را برای تانک گیاهی خود انتخاب کنند یا به صورت دست ساز سیستم نور مناسب را فراهم اورند.

حال اگر سردرتان ارام گرفته است به چند مبحث مهم دیگر که در زیر بیان میشود توجه کنید

طیف نور مورد نیاز برای عمل فتوسنتز در اکواریوم گیاهی:

گیاهان برای عمل فتوسنتز از طیف کامل نور خورشید استفاده نمیکنند بلکه تنها از دو نوار طیف نوری قرمز و ابی که پیشتر نیز به ان اشاره شد استفاده مینمایند. لامپ های فتوسنتز یا لامپ های گرمسیری ساخته شده نیز نور قرمز و ابی زیادی دارند و میتوانند یک گزینه ایده ال برای استفاده در تانک های گیاهی باشند. نور نهایی این لامپ ها که با چشم قابل رویت است به رنگ صورتی میباشد

Daily light یا روشنایی(نور) روز و نقش ان در اکواریوم گیاهی: 

لامپ هایی که به عنوان daily light به فروش میرسند تمام طیف های رنگی نوری را در خود دارند و نور نهایی انها سفید به نظر میرسد. همانند خورشید که در ظهر طیف کاملی از رنگ ها را دارد این لامپ ها نیز به همان شکل از طیف کاملی برخوردار هستند و علاوه بر کمک به فتوسنتز، برای افزایش رنگ سبز گیاهان و حتی درخشندگی رنگ طبیعی ماهیان نقش بسزایی را ایفا میکنند. این نورها با توجه به اینکه از تمام طیف های رنگی برخوردار هستند و طیف رنگی سبز را نیز شامل میشوند میتوانند سبب رشد جلبک در اکواریوم هایی با بالا بودن سطح نیترات و فسفات شوند.

میزان نور مورد نیاز گیاهان اکواریومی:

یکی از مشکلاتی که اکثرا افراد برای تهیه نور برای تانک گیاهی خود دارند تعداد و توان سیستم نوری است که باید انتخاب کنند. شاید راه حل دقیق و عملی برای محاسبه تعداد لامپ و توان مصرفی مورد نیاز برای یک اکوایوم با ابعاد دلخواه وجود نداشته باشد چرا که انتخاب توان مورد نیاز و تعداد لامپ ها ربطه مستقیمی با ارتفاع اکواریوم، سطح اکواریوم، زاویه تابش نور، نوع نور و کیفیت ان، تعداد گیاهان، نوع گیاهان، نحوه کاشت و مواردی از این قبیل دارد که محاسبه توان و تعداد لامپ ها برای پوشش کامل اکواریوم را بسیار سخت میکند. با این حال در بسیاری از منابع مکتوب برای خلاص شدن از این معضل از جمله “به ازای هر لیتر اب یک وات نور نیاز است” استفاده شده است که تا حدودی نیز عملی به نظر میرسد. گرجه بسیاری از افراد در ابتدای نگهداری از تانک گیاهی با این مقدار نور و شدت نور تولید شده شوکه خواهند شد با این حال میتوان به عنوان یک گزینه عملی از این مقدار توان نوری استفاده نمود با این توضیح که توان مناسب نوری یک اکواریوم تنها در عمل برای اکواریوم دار مشخص خواهد شد و تنها میتوان به عنوان یک پایه و اصل برای مشخص کردن توان مورد نیاز برای یک اکواریوم گیاهی از این شاخص (۱w/L) استفاده نمود که شاید شاخص مناسبی نیز نباشد. به طور مثال نوری که از یک لامپ متال ساطع میشود تا نوری که از یک لامپ فلورسنت معمولی ساطع میشود قابل مقایسه نیستند، همچنین توان مصرفی لامپ های ال ای دی و میزان نور تولید شده از انها با توان یک لامپ فلورسنت و میزان نور تولید شده از ان به هیچ عنوان قابل مقایسه نخواهد بود و حداقل لامپ های ال ای دی را میتوان مستثنی از شاخص یک وات بر لیتر دانست.

یکی دیگر از معضلات مطرح شده تعداد لامپ مورد نیاز برای پوشش کامل اکواریوم است که در این مورد نیز با توجه به طول و عرض اکواریوم و زاویه تابش نور باید تعداد منبع نوری برای تامین نور تابیده شده نسبت به استقرار گیاهان و نیاز نوری هر گیاه انتخاب شود. شاید شما گیاهانی در زوایای کناری آکواریوم داشته باشید که نیاز به نور کمتری نسبت به گیاهان مستقر در وسط اکواریوم دارند و یک لامپ مرکزی با توان مناسب قادر به تامین نور زیاد برای مرکز اکواریوم و نور کم برای زوایای کناری باشد. همچنین ممکن است گیاهانی که در کناره های اکواریوم کاشته شده باشند نیاز به نور زیادتری نسبت به مرکز تانک داشته باشند که استفاده از دو منبع نوری با توان مناسب در گوشه ها میتواند نور زیاد گیاهان کاشته شده در گوشه ها را تامین کنند و همچنین نور مورد نیاز و کم مرکز اکواریوم را نیز فراهم اورند.

استفاده از لامپ فتوسنتز و لامپ طیف کامل سفید: با توجه به اینکه لامپ فتوسنتز که به رنگ صورتی در بازار موجود است به عنوان حیاتی ترین لامپ اکواریوم گیاهی محسوب میشود استفاده از آن در اکواریوم های گیاهی الزامی است با این حال استفاده از نور سفید طیف کامل نیز در کنار لامپ فتوسنتز میتواند بهترین نتیجه را در تامین روشنایی اکواریوم و رشد و نمو گیاهان داشته باشد. به دلیل اینکه استفاده از نور سفید شامل طیف کامل رنگی است و عمل فتوسنتز را نیز انجام میدهد بسیاری از نگهدارنده ها ترجیح میدهند نور سفید را دوبرابر نور صورتی در نظر بگیرند.

انواع لامپ های مناسب اکواریوم های گیاهی: منابع نوری و سیستم های روشنایی قابل استفاده در اکواریوم های گیاهی بسیار زیاد هستند. از یک منبع نوری که از یک شمع تامین میشود تا لامپ های ال ای دی همگی قادر به تامین نور یک اکواریوم گیاهی هستند اما همانطور که قبلا نیز اشاره شد هر منبع نوری مناسب اکواریوم های گیاهی نیستند. در زیر پرکاربردترین و بهترین لامپ هایی که برای سیستم روشنایی یک تانک گیاهی استفاده میشوند معرفی خواهند شد

لامپ های t8 و t5 فلوئورسنت: از رایجترین لامپ های بازار برای استفاده در تانک های گیاهی میباشند. فقط باید دقت داشت این لامپ ها مخصوص اکواریوم های گیاهی ساخته شده باشند و یکی از تولید کنندگان مطرح بازار اکواریومی این لامپ ها را تولید نموده باشد. کلوین مناسب این لامپ ها باید چیزی در محدوده ۵۵۰۰ تا ۹۰۰۰ کلوین باشد. مقادر دیگر برای مصارفی دیگر کاربرد دارند. حرف T، ضخامت لامپ های فوق را مشخص میکند. لامپ های T8 دارای ۲.۵ سانتیمتر ضخامت هستند در حالی که لامپ های T5 ضخامتی ۱.۵ سانتی متری دارند. مطمئنا لامپ های T5 از کیفیت ساخت بالاتری نسبت به لامپ های T8 برخوردار هستند حتی گونه ای از لامپ های T5 نیز به نام (HO-T5 ، (High Output T5 وجود دارند که نوری در حد لامپ های متال را تولید میکنند و نسبت به لامپ های T5  معمولی توان بیشتری نیز مصرف میکنند. گروه لامپ های T5 و T8 رایجترین و پرکاربرد ترین لامپ های مورد استفاده در اکواریوم های گیاهی هستند و اندازه های طولی مختلف این گونه لامپ ها دست اکواریوم دارها را برای انتخاب اندازه مناسب باز گذاشته اند. تنها عیب وارد بر انها را میتوان طول عمر مفید کوتاه که بین شش تا نهایتا دوازده ماه است دانست همچنین این لامپ ها اکثرا برای تانک هایی با ارتفاع مفید زیر ۵۰ سانت مورد استفاده قرار میگیرند

لامپ های فلورسنت fpl : کیفیتی در حد لامپ های T5 دارند با ذکر این نکته که به صورت برند معتبر و شناخته شده در بازار اکواریومی موجود نیستند. این گونه لامپ ها بیشتر مناسب اکواریوم های نانو یا زیر ۵۰ لیتر است. کلوین مشخص شده برای این لامپ ها چیزی حدود ۲۷۰۰ تا ۶۵۰۰ کلوین است که نوع ۶۵۰۰ کلوینی ان مناسب برای اکواریوم های گیاهی میباشد. متاسفانه کیفیت این گونه لامپ های و مخصوصا نمونه های ایرانی ان تضمین شده نیست و به طور مثال اگر ده عدد از انها را کنار هم روشن کنید هیچ کدام شدت نور یکسانی ندارند با این حال بهتر است با ازمون و خطا لامپی را انتخاب کنید که نسبت به سایر لامپ ها شدت نور بیشتری داشته باشد. البته اگر فروشنده ها چنین اجازه ای را برای تست لامپ هایشان به شما بدهند!!

لامپ های متال هالید: لامپ هایی با تولید شدت نور بالا هستند (high-intensity discharge) و محدوده کلوین انها بین ۵۵۰۰ تا ۲۰۰۰۰ کلوین است. این نوع لامپ ها نسبت به لامپ های فلورسنت طول عمر بسیار بالاتری دارند. شاید تنها عیب این گونه لامپ ها تولید گرمای بالا است که حتما باید از قاب مخصوص و فن برای انها استفاده شود. کلوین مناسب برای انتخاب این گروه از لامپ ها برای اکواریوم گیاهی محدوده ۵۵۰۰ کلوین یعنی طیف کامل نوری است. این لامپ ها برای اکواریوم های طویل و با ارتفاع و عرض زیاد توصیه میشود و حتما در کنار این گروه از لامپ ها باید از لامپ های فلوئورسنت صورتی و مخصوص فتوسنتز نیز استفاده نمود

لامپ های ال ای دی: جدیدترین لامپ های تولید شده فعلی هستند و بیشترین توان مصرفی را به نور تبدیل میکنند. ایده استفاده از انها در اکواریوم های گیاهی بسیاری از نگهدارنده ها را سردرگم میکند چرا که لامپ های ال ای دی اماده و مخصوص اکواریوم های گیاهی بسیار کم هستند و قیمتی سرسام اور دارند و از طرفی انواع دست ساز نیز شاید کیفیت برندهای معتبر را نداشته باشند و همچنین کلوین و لومن مناسبی برای انها مشخص نمیباشد. با این حال به عنوان یکی از لامپ های محبوب برای ساخت سیستم نور دست ساز یا سیستم نوری حرفه ای اکواریوم پلنت مطرح میباشند. دقت داشته باشید برای انتخاب نور ال ای دی برای اکواریوم گیاهی حتما به مشخصات نوری انها دقت داشته باشید و ال ای دی هایی با برند معتبر با مشخصات نوری مطمئن خریداری نمایید، لامپ های ال ای دی و اماده ای که در الکتریکی ها برای مصارف روشنانی مورد استفاده قرار میگیریند مناسب تانک گیاهی نیستند ضمنا برای نورهای ال ای دی نمیتوان از شاخص یک وات به ازای هر لیتر اب استفاده نمود. شاید شاخص نیم وات به ازای هر لیتر اب معقول تر به نظر برسد

سایر منابع نوری: استفاده از سایر منابع نوری مانند لامپ های کم مصرف یا لامپ هایی فاقد کلوین و پار مناسب برای اکواریوم های گیاهی توصیه نمیشود با این حال برخی از اکواریوم دارهایی که تمایلی به هزینه کردن ندارند یا تمایل دارند گیاهان را فقط به صورت موقت نگهداری کنند به عنوان یک گزینه قابل نورپردازی میتوانند از لامپ کم مصرف یا لامپ های مهتابی معمولی و با ترکیب رنگ سفید و صورتی، نور تانک خود را تامین کنند.

چند نکته که خواندن ان خالی از لطف نیست:

۱-  از روشن کردن همزمان همه لامپ های اکواریوم گیاهی خوداری کنید و سعی کنید لامپ ها را یک به یک روشن نمایید. روشن نمودن همزمان همه لامپ ها و تولید نور ناگهانی و زیاد موجب استرس ابزیان ساکن در تانک گیاهی خواهد شد

۲- لامپ های فلورسنت هر شش ماه تا نهایتا یکسال باید تعویض گردند. همچنین لامپ های متال هر دوسال یکبار نیاز به تعویض دارند. هیچگاه تمام لامپ های اکواریوم گیاهی خود را همزمان تعویض ننمایید بلکه لامپ ها را با فاصله یک تا دو ماه از یکدیگر تعویض کنید

۳- از روشن و خاموش کردن بیموقع لامپ ها خوداری کنید و سعی کنید در ساعات مشخص روشنایی یا خاموشی اعمال شود. برای این منظور میتوان از تایمرهای مناسب استفاده نمود

۴- سعی کنید برای لامپ مورد نظر قاب مخصوص و رفلکتور و تجهزیات کامل و مورد نیاز همان لامپ را تهیه نمایید. همچنین استفاده از ترانس های استاندارد برای لامپ های t5 و t8 میتواند بازدهی بالاتر و عمر مفیدتر لامپ را افزایش دهد.

۵- مدت زمان نورپردازی برای اکواریوم های گیاهی میتواند همانند طبیعت در فصول مختلف متفاوت باشد با این حال اکثرا نورپردازی به مدت۷ الی ۱۲ ساعت در طول روز صورت میگیرد.

سخن پایانی نویسنده: سعی شد در مطلب بالا تا جای ممکن پارامترها و شاخص هایی که در انتخاب سیستم روشنایی دخیل هستند به شکلی ساده و قابل فهم مورد بحث قرار گیرد و همچنین رایج ترین لامپ های استفاده شده در سیستم های روشنایی که برای اکواریوم های گیاهی استفاده میشوند خدمت علاقه مندان معرفی گردد. مطمئنا مطلب بالا بی عیب و نقص نیست و حتما انتقاداتی به ان وارد خواهد بود. با این حال سعی میشود این مطلب مدام بروز گردد و مباحث جدیدتر یا مباحثی که در مورد انها بحث نشده است به ان اضافه گردد. شما نیز میتوانید با ارسال دیدگاه و بازگو کردن تجارب خود این مطلب را کامل و به روز نگهدارید

منابع استفاده شده در نگارش این مطلب:

کتاب اکواریوم های گیاهی آب شیرین —> ترجمه و تالیف: سید حسین مرادی – سهیلا لهراسبی

ماهنامه علمی تخصصی ابزیان زینتی —-> صاحب امتیاز محسن صادقیان

مطلب فوق به صورت مستقیم(کپی پیست) از منابع بالا نقل نشده است و تنها از منابع یاد شده برای نگارش مطلب کمک گرفته شده است. صرفا جهت اطلاع کپی برداران این مطلب. لطفا این مطلب یا سایر مطالب تولیدی سایت onlypet.ir را به نام خود در سایت ها، وبلاگ ها، انجمن ها یا کتاب های مرتبط منتشر یا چاپ نکنید! حداقل در صورت کپی برداری لینک منبع را نیز درج نمایید. با تشکر از همه علاقه مندان به کپی و تکثیر محتوا!

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

404 دیدگاه در “انتخاب نور اکواریوم پلنت یا سیستم روشنایی مناسب آکواریوم گیاهی

  1. جاوید

    آقا شهریار شما از کدوم مدل و چه وات و اندازه t5 یا t8 استفاده میکنید
    من اصفهانا زیر رو کردم چیزی پیدا نکردم که به درد فتوسنتز و با کلوینش مشخص باشه و یا همین t8از طول ۱۲۰پایین تر نداشت
    فقط همین مهتابی زیر کابینتی بود که اونم از ۶۵۰۰کلوین بیشتر نبود خلاصه سر در گمم

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      من مدت زیادی t5 جی بی ال داشتم و بعد از سوختنش t8 ازو و اف پی ال رو باهم استفاده میکنم
      همون زیرکابینتی خوبه و میتونید استفاده کنید. البته اگه ارتفاع تانکتون زیاد نیست.

      پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      صبور باشید.بیام سایت حتما پاسخ میدم. در حال حاضر بنده از دو مهتابی t8 سفید ازو ۸۹ سانتی و یه مهتابی T5 صورتی جی بی ال استفاده میکنم که یه قاب دستساز واسشون درست کردم.

      زیرکابینتی ۶۵۰۰ کلوین سفید خوبه. میتونید تهیه کنید.

      پاسخ
  2. سالار

    سلام یه نور فقط برا روشنایی اکواریوم که باعث رشد نشه چیو معرفی میکنید.نمیخوام بیش از حد به گیاها نور برسه جلبک امونمو بریده.

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      نور کم هم باعث جلبک میشه. اکثر جلبک های قهوه ای از نور کمه. اگه گیاه دارین یه منبع نور طیف کامل با توان مناسب برای تانکتون نیاز دارین.

      پاسخ
  3. FF

    سلام
    ضمن عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما دوست گرامی
    بنده یک آکواریوم گیاهی با طول ۱۸۰ و عرض ۴۰ و ارتفاع ۷۰ سانتیمتر دارم . اگر بخوام با لامپ led smd نورش رو تامین کنم، از چند متر لامپ وبه چه تعدادی و با چه رنگ هایی استفاده کنم؟
    با تشکر

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بنظر بنده از ال ای دی استفاده کنید نه اس ام دی.
      بستگی به نوع گیاه میتونید تعداد لامپ ها رو انتخاب کنید ولی بهتره در سه نوار در جلو و عقب و وسط استفاده کنید تا نور به همه آکواریوم برسه و طول نوارها به اندازه طول آک باشه رنگ نور هم در جلو و عقب فقط سفید کار کنید و در وسط قرمز ( صورتی ) آبی و سفید.
      باز منتظر نظر سایر دوستان باشید.

      پاسخ
    2. شهریار (onlypet.ir)

      با ارتفاع ۷۰ اس ام دی که عمرا جواب بده. تانکتون هم پر جلبک میشه. یا از پاور ال ای دی استفاده کنید یا از متال. ارتفاع ۷۰ برای پلنت انتخاب هوشمندانه ای نبوده. به هر حال از پاور ال ای دی استفاده کنید. ۷۰ درصد نور تانکتون رو با سفید و ۳۰ درصد رو با صورتی تامین کنید، پاور ال ای دی ۶۵۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کلوین. توان مصرفی هم چیزی در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ وات نیاز داری که باز به مسائل مختلفی بستگی داره که ال ای دی استفاده کنی یا متال و….

      پاسخ
  4. FF

    ممنون از راهنماییتون
    اگه بخوام از پاور ال ای دی استفاده کنم طول و عرضش چقدر باید باشه؟ و قیمتش چند میشه؟ و در مورد اینکه ارتفاع آکواریوم ۷۰ هست، اگه شصت سانت بیشتر پرش نکنم خوبه؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      طول که مشخصه و باید طولی نزدیک به طول خود اکواریوم داشته باشه(البته مطمئنا با توجه به زاویه تابش از طریق لنز که روی پاور ال ای دی نصب میشه میتونه کمتر از طول تانک باشه).عرض هم باید ببینید عرض تانکتون چقدره و چه لنزی انتخاب میکنید و ارتفاع نور تا سطح اب چقدره. بنده چند تا کامنت بالاتر هم برای یه دوستی که همین سوال رو داشت گفتم ال ای دی دست ساز تا بحال درست نکردم و اطلاعی ندارم. در تالار دوستان توضیحاتی دادن و شاید بهتون کمک کنه.
      لینک تالار:
      https://www.onlypet.ir/forum/aquarium-forum-two/آموزش-ساخت-نور-ال-ای-دی-برای-آکواریوم-با/

      پاسخ
  5. AeF

    سلام
    من برای اکواریم ۳۵ لیتری خودم (ارتفاع ۳۰ .۳۵ طول ۶۰) میخوام از Fpl استفاده کنم
    مناسب حجم اکواریوم هست یا نه ؟ با تشکر

    پاسخ
    1. سید حسین

      این ابعاد میشه ۳۵ لیتر؟؟؟؟؟ این ابعاد میشه تقریبا ۶۰ لیتر کجای پسر
      میتونید ۰.۵ وات بر لیتر تا ۱ وات بر لیتر استفاده کنید هر چه نور بیشتر باشه باید co2 کافی و مواد مغذی داشته باشی تا دچا جلبک نشی

      پاسخ
    2. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      بله خوبه. البته اگه میخوای تانک گیاهی راه بندازی بهتره از T5 استفاده کنید. T5 کیفیت بسیار بسیار بالاتری داره

      پاسخ
  6. AeF

    سلام نه جدا ۴۰ لیتره :| الان حساب کردم
    ابعاد
    طول ۶۰
    ارتفاع۳۰
    عرض۲۴

    پاسخ
    1. سید حسین

      خخخ خب الان فرق کرد حجمی کی میگید الان شد ۴۳ لیتر
      برید بالا ببینید چه ارقامی نوشتید خودتون متوجه میشید

      پاسخ
  7. محمدرضا

    با سلام
    من یه مهتابی ledدارم کارتونش رو انداختم دور و فقط مشخصاتی که روی خودش هست موجوده میخواستم ببینم از اینا نمیتونید تشخیص بدید که برای
    آکواریوم من جواب میده یا نه:۲۲۰v – 5050t4 – 50mh
    آکواریومم ۹۰ لیتره ارتفاعش ۷۰ ولی گفتم شاید با پایین تر اوردن سطح آب بشه کاریش کرد مثلا سطح آب تا بستر ۵۵سانت

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      ارتفاع اب رو کمتر کنید که بهتره و ۷۰ سانت زیاده
      اینکه برای اکواریوم شما جواب میده یا نمیده هم نه اینجوری نمیشه فهمید.

      پاسخ
  8. نگارین

    سلام.نمیدونم اینجاجاش هس،یانه.درهرحال پیشاپیش عذرمیخوام اگه بدجاست سوالم.من یه اکواریوم دارم که گیاه طبیعی نداره وماهیای گیاهخوارداره.من هیچ مهتابی یا چراغی برا اکواریوم نخریدم،بعدازغروب افتاب تاوقت خواب چراغ اتاقم که اکوریوم توشه خاموش نمیکنم وفقط وقت خواب خاموشه.اگه لامپ اتاق خاموش روشن شه باعث استرس ماهیامیشه؟

    پاسخ
  9. YASIN.N

    سلام
    میخوام از لامپ fpl استفاده کنم و حجم آکوا من تقریبا ۷۲ لیتره!
    چندتا لامپ بخرم؟
    درضمن من رو کارتون های این لامپ هارو نگاه کردم از کلوین هیچی نوشته نشده بود!
    فقط نوشته شده بود ۳۶ وات و ۲۵۰۰ لومن!
    از کجا بفهمم چند کلوینه و چه مقدار مناسبه؟
    ممنون

    پاسخ
    1. Arshia

      دوست عزیز تا اونجا که میدونم لامپ های fpl معمولا بین ٢۵٠٠ تا ۶۵٠٠ کلوین بسته به افتابی مهتابی بودن و … فرق میکنن که باز همه ی شرکت ها تولید کننده یکی نیست کمی تفاوت داره در اصل کلوین دمای رنگ هست لومن شدت نور خارج شده از منبع نور در ثانیه هست یا به عبارتی شدت نوری که یک جسم در ثانیه دریافت میکنه مثلا یه لامپ fpl ١۶ وات میتونه ۴۵٠٠ کلوین باشه یه ٣۶ واتم همون ۴۵٠٠ باشه شما اگه جعبشم دور انداختی مارک روشو نگاه کن تو نت سایت شو نگاه کن یسری شرکت زدن اون مدل چند کلوین هست

      پاسخ
  10. Arshia

    سلام به همه دوستان واسه یه اک طول ١٠٠ عرض ٣٢ ارتفاع ۴۵ با توجه به اینکه گیاهی هم نیست و از سیچلایدا میخوام نگهداری کنم از چه نوع لامپی استفاده کنم ال ای دی مهتابی fpl t5 t8 و اینکه نور خاصی برا این تانک لازم هست یا مهم نیست از هر رنگی می تونم استفاده کنم یا خیر؟
    باتشکر

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      اگه گیاه ندارید نه نیازی نیست نور خاصی تهیه کنید. از یه لامپ کم مصرف تا مهتابی، پی ال ال، ال ای دی و …. هر کدوم رو تونستید تهیه کنید. رنگ نور هم بهتره نور سفید رو تهیه کنید که نه برای ماهی ازار دهنده باشه و نه بیننده اکواریوم و هم اینکه نور سفید اکثر طیف های رنگی رو در خودش داره و ماهیا زیباتر به نظر میرسن.(نظر شخصی بود)

      پاسخ
  11. Amir

    با سلام
    بنده در اکواریومم که ابعاد ۴۸*۲۸ رو داره از یک چراغ مطالعه استفاده میکنم که یک مهتابی کوچک و نور متوسط.و سفیدی داره
    ایا مشکل خاصی نداره استفاده ار این در ضمن یگ ذره از گیاهام قهوه ای شدن

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      نور مناسبی برای گیاه نیست و فقط برای روشنایی تانک مناسبه. قهوه ای شدن گیاها هم از جلبک قهوه ایه که روی گیاها زده و احتمالا به خاطر کمبود نور به وجود اومده

      پاسخ
  12. میلاد

    سلام من آک پلنت راه انداخته ام.البته ۲ ۳ روزه.از کجا بدونم سیکل کامل شده؟ کی ماهی اضافه کنم؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      یا باید از آب تست بگیرید و یا از باکتری ساز استفاده کنید.

      پاسخ
    2. شهریار (onlypet.ir)

      اگه از باکتری ساز استفاده کردید و اب کاملا شفافه و بوی بدی نمیده به احتمال قوی سیکل هم طی شده.

      پاسخ
  13. مانی

    سلام آقا این لامپ های fpl تو بازار واسه آک خوبه؟روش کلوین ننوشته.می خوام سفیدش رو بگیرم

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      نمیشه گفت خوبه اما خب بدم نیست. چرا روی قوطی یا پایه لامپ اکثرا کلوین رو زده. اگه نزده نخرید و از یه برندی تهیه کنید که کلوین رو ذکر کرده باشه. ضمنا این لامپ ها با وجود اینکه کلوین و لومن و این چیزا رو هم روش زده باز ده تاشو کنار هم روشن کنی هر کدومش یه شدت نوری میده. خیلی نمیشه روش حساب کرد.

      پاسخ
  14. علی

    یعنی بیایید سیستم نور دهی آکواریوم مارو ببینید ههه . از پاساژ مهتاب سعدی مشهد رفتیم یک رشته چراغ های باحال LED خریدیم کنترل داره آکواریوم ما از این چینی هاست که بالاش همه چیز رو خودش داره توی شیشه محافظ مهتابیش ال ای دی ها رو چسبوندیم . بعد چشمیشو بالای آکواریوم گذاشتیم از راه دور رنگ آکواریون رو عوض می شه کرد آبی سبز قرمز صورتی و … یا حتی رقص نور . یعنی پارتی درست کردیم واسه ماهی ها . پیشنهاد می کنم توی طراحی سیستم نور دهی خلاقیت به خرج بدید .

    شما محدود نیستید که فقط از آکواریوم فروشی چیزی بخرید . ایده بدید و لذت ببرید .

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      خلاقیت به چه قیمتی؟ اذیت شدن ماهیا؟. مناسب نبودن نور برای گیاه و ماهی؟ فقط که نباید به فکر قشنگی اکواریوم باشیم. یه سری موجود زنده دارن اونجا زندگی میکنن و باید شرایط ایده ال و مناسب واسشون فراهم بشه.

      پاسخ
  15. امیرحسین

    با سلام
    من از یک لامپ ابی که از اکواریومی خریدم استفاده میکنم
    و روزا از نور غیر مستقیم افتاب که کمی روشن میکنه اکواریومو استفاده میکنم

    و شب ها لامپ رو به مدت ۷ ساعت روشن میکنم از ساعت ۷ تا ۲ شب
    و روزا روشن نمیکنم
    مشکلی نداره؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      نه مشکلی نداره. بهتره به جای نور ابی از نور سفید طیف کامل استفاده کنید با این حال مشکلی نیست و اگه فقط ماهی دارید نمیشه خیلی ایراد گرفت. تا دو بامداد هم زیاد با این حال اگه خودتون بیدارید و روشنایی هست مشکلی نیست و نمیشه خرده گرفت.

      پاسخ
      1. امیرحسین

        اقا شهریار
        گیاهم دارم
        اکواریومی گفت که نور ابی واسه گیاها خوبن و ابی ببر

        پاسخ
        1. شهریار (onlypet.ir)

          خب اینکه خیلی بده. فقط میتونم بگم در مورد نور تانکتون تجدید نظر کنید. نور ابی مناسب اکواریوم های گیاهی نیست. حداقل در کنار ابی باید صورتی و سفید هم استفاده بشه. حتی به نظرم اصلا ابی استفاده نشه خیلی بهتره. ضمنا همون نور سفید و صورتی هم باید با مشخصات مناسب و مختص اکواریوم گیاه خریداری یا ساخته بشه که در همین مطلب بالا بهش اشاره شده.

          پاسخ
  16. مینا

    سلام
    داداشم یه آکواریوم به ابعاد ۱۳۰*۶۰*۴۰ میخواست یه گیاه آنوبیاس بزاره تو گلدان وسط این آکواریوم. آیا نیازی به نور داره ؟
    اگه داره چه نوع نوری پیشنهاد میکنید که با این ارتفاع و گیاه مناسب باشه
    چون دو طرفش پل گذاشته و نورا میخواد از وسط بندازه

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      مطمئنا نیاز به نور داره ولی خب انوبیاس ها مقاوم هستن و به نور شدیدی نیاز ندارن. به طور کلی این اکواریوم با توجه به ارتفاعی که داره متال یا ال ای دی میخواد ولی خب اگه فقط همین گیاهه هر چی گذاشتید خوبه. اف پی ال سفید ۶۵۰۰ کلوین بگیرین یا مهتابی t8 یا t5

      پاسخ
  17. مینا

    ببخشید معذرت می خوام گیاه کریپتون بود
    آیا یه دونه fpl کافیه
    یا اگه t5 خواست بگیره تو فروشگاه های برقی این کلوینش هست یا اسم و رسم خاصی داره
    ممنون از اینکه راهنمایی میکنید

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      خیر دوست من یه دونه که کافی نیست. اصلا برای این اکواریوم یه دونه fpl خود تانکو هم درست حسابی روشن نمیکنه. قبلا عرض کردم خدمتتون که هم حجم اب زیاده و هم ارتفاع اکواریوم. بخواین اصولی کار کنید باید به نسبت لیتراژ اب توان لامپ رو انتخاب کنید. اگه قراره بعدا باز گیاه اضافه کنید و گیاهای دیگه رو هم نگهداری کنید باید از همین اول از متال یا ال ای دی استفاده کنید. اون هم با توانی متناسب با لیتراژ ابتون. مثلا تانکتون حدودا ۳۰۰ لیتره و نیاز به ۳۰۰ وات نور داره. مهتابی هم با توجه به ارتفاع اکواریومتون توصیه نمیشه و از ال ای دی یا متال باید استفاده کنید (در شرایط ایده ال). حالا ما میگیریم گیاه خاصی ندارید و زیاد هم نمیخواین هزینه کنید، پس حداقل ۱۵۰ وات نور برای تانکتون نیازه. میشه به عبارتی حدودا ۴ تا اف پی ال ۳۶ وات.
      چون در کامنت قبل فرمودید یه دونه گیاهه گفتم زیاد هزینه نکنید. هر لامپی گیرتون اومد قرار بدید و واکنش گیاه رو ببینید، اگه نیاز بود نور رو افزایش یا کاهش بدید. در همین حد. گیاه کریپتون هم نیاز به نور زیادی نداره.
      مشخصات و کلوین لامپ هم روی خود لامپ یا جعبش نوشته.

      پاسخ

پاسخ دادن به sadegh_gh7 لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *