شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. mohamad hussein

    سلام دوستان توی نگهداری چند جفت مرغ عشق داخل قفس بزرگ توی جای گذاری لانه ها، لونه ها باید باهم هم تراز باشن؟منظورم اینه که امکان داره یک لونه ارتفاع بیشتری نسبت به سایر لونه ها داشته باشه یا برعکس در ارتفاع کمتری باشه؟
    چون شنیدم سر لونه مرغ عشق ها دعوا میکنن

    پاسخ
  2. elahe75

    یه سوال دیگه هم الان یادم اومد جدیدا مرغ عشق نرم موقعی که رو میله فلزی قفسها هست وقتی گاهی ازم میترسه میخواد که بپره یه ناخن انگشتش تو میله قلاب میشه و گیر میکنه و با تقلا ناخن رو آزاد میکنه
    داخل قفس هم میله های چوبی طبیعی تو چند سایز هست و از چند مدل درخت اما ناخن هاشون به گمانم بلند شده
    نوک منقارشون هم کم رنگ شده حدود ۴ میل آیا مشکلی دارن؟
    همیشه شاد و سلامت و موفق باشید

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      ناخنش بلند نشده؟ میله ها قطر مناسبی دارن؟ البته جواب این دو سوال رو خودتون دادید و خب باید کوتاه بشه ناخنشون. البته منقار رو نه و نیازی نیست و در موارد خاص منقار کوتاه میشه ولی ناخن ها اگه بلند هستن نیازه کوتاه بشه و در اسارت این اتفاق حتما رخ میده و نیازه نگهدارنده ها چند وقت یکبار ناخن ها رو کوتاه کنن(به صورت اصولی و صحیح).

      پاسخ
  3. 2022

    سلام
    یه جفت مرغ عشق دارم تخم گذاشته بودن،سه روز پیش اولین جوجه بیرون اومد از تخم، این جفت فقططط ارزن میخوره، واسه بچه ها کفایت میکنه؟
    تخم مرغ هم نمیخورن، چ کنم؟
    واسه تقویت جوجه ها عسل تو آبشون بریزم نر و ماده تحریک نمیشن؟

    بعد واسه جلوگیری از بیماری جوجه ها سرکه سیب مفید هست تو آبشون بریزم؟اگه آره چقد باید بریزم؟

    یه راهنمایی کنید ممنون،

    پاسخ
  4. 2022

    سلام دوستان کسی نیست جواب بده؟قبلنا انجمن فعال تر بود،

    آقا شهریار یه سوال آیا میتونم جای کف دریا ب مرغ عشق گل سرشور “از اینا ک باهاش موی سر رو میشورن” بدم بخورن؟
    چون اینجا کف دریا گیر نمیاد،
    متاسفانه غذای تخم مرغی هم نمیخورن که پوست تخم مرغ پودر کنم بریزم روش بخورن،
    اتفاقی به ذهنم رسید گل سرشور بدم بخورن،
    تو نت سرچ کردم گل سرشور دارای ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ، ﺳﯿﻠﯿﺲ، ﮐﻮﺍﺭﺗﺰ، ﮐﻠﺴﯿﻢ، ﺁﻫﻦ، ﮐﻠﯿﺴﺖ، ﻭ ﺩﻭﻟﻮﻣﯿﺖ هست، بنظرتون مشکل نداره گل سرشور بدم بخورن؟؟؟در ضمن جفتم الان جوجه هم دارن و چون نر گچ دیوارو میکنه میخوره گفتم کمبود داره بدنشون،
    ممنون

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      متاسفانه بنده در یک هفته گذشته گرفتاری داشتم و نتونستم درست به سایت سر بزنم و عذرخواهی میکنم. فرصت نشده بود به هر حال و باید ببخشید.
      در مورد سوالتون هم نه ارزن کافی نیست و حتما لازمه غذای نرم تخم مرغی در اختیارشون قرار بگیره یا اگه غذای پروتئینی دیگه مثل سوپرورم رو میخورن بهشون بدید. همچنین ارزن به تنهایی کفایت نمیکنه و یا از پلت های تجاری استفاده کنید یا کتان هم به رژیم غذایی اضافه بشه.
      هیچ کدوم از باقی کارها مثل دادن عسل و سرکه، گل و سنگ کوارتز و … هم نیاز نیست.
      ضمنا اگه احساس میکنید والدین تجربه اولشون هست یا جوجه ها ضعیف شدن یا یکیشون تلف شد لازمه خودتون دستی جوجه ها رو بزرگ کنید. برای اینکار سرلاک تجاری مخصوص هست.

      پاسخ
  5. مسعود

    سلام ی مرغ عشق ماده دارم چند ماهه که مریض شده نمی دونم مریضیش چیه
    پرواز بزور میکنه پر های کل بدنشو تمیز نمیکنه دمش هم هی پایین بالا میشه ولی غذا کامل میخوره

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سنش چقدره؟ ایا تنهاست. دلایل مختلفی میتونه داشته باشه. عفونت ها، کهولت سن، تغذیه فقیر و …

      پاسخ
  6. مسعود

    سنش نمیدونم ولی حلقه سفید روی چشش داره کم رنگ میشه
    پیش ۴ تا مرغ عشق بوده تغذیه هم ارزن میدم بهش با سیب دو روزه جدا کردم تو این دو روز بجز ۱ یا ۲ ساعت همش می خوابه

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      بهتره پرنده رو ببرید دامپزشک تا معاینه کنن. اگه هم امکانش رو ندارید برای سه روز از انتی بیوتیک مثل اکسی تتراسیکلین در ابخوری پرنده استفاده کنید. هر روز هم دو تا سه مرتبه ابخوری با محلول جدید تعویض بشه. بعد هم با مولتی ویتامین طیور تقویت بشه، ارزن هم به تنهایی برای مرغ عشق کافی نیست و از کتان و سایر بزرها باید استفاده کنید. این کاری هست که در منزل میتونید برای این پرنده انجام بدید.

      پاسخ
  7. ناشناس

    سلام
    من یه مرغ عشق ماده دارم که خیلی بی حاله و فقط سفیده تخم مرغ میخوره و یه جا پف کرده و همش خوابه
    چی کار میتونم بکن تا حالش بهتر بشه ؟
    ممنون

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      ابتدا باید ببینید مشکل پرنده چیه و ریشه یابی کنید. بهتره از شرایط نگهداری پرنده اطلاعات بیشتری بدید. همچنین فضله پرنده ایا طبیعی هست؟ ایا پرنده تنفس طبیعی داره یا تنفسش صدادار هست؟
      اگه تنهاست حتما واسش جفت بگیرید و مرغ عشق تنها به راحتی دپرس میشه و یه گوشه کز میکنه. هر روز هم نباید بهش تخم مرغ بدید و حتما باید از دانه ها استفاده کنید. همچنین ممکنه بیماری ها و عفونت های داخلی باعث این بیحالی باشه که باید اقدامات درمانی انجام بشه.

      پاسخ
  8. ناشناس

    راستش جفت داره اما مدتی هست که رابطه خوبی باهاش نداره و هی تخم میکنه اما هیچ کدوم در نمیاد به جز اولین بار که دو تا جوجه داد و از اون موقع یه سال میگذره
    بهش ارزن تخم کتان و تخم کاهو هم میدم
    خیر تنفسش عادی هست

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      پرنده ضعیف شده یا دچار مشکلات هورمونی هست و تخم گذاری مکرر داره و در پی اون هم پرنده ضعیف شده. میتونه هم به خاطر کهولت سن باشه.

      پاسخ
  9. mohammad

    سلام دوستان وقت بخیر
    دوستان من یه مرغ عشق دارم چند وقت پیش یه طرف صورتش بغل نوکش باد کرد گذاشتمش فضای ازاد تو حیات بادش خوابید یه مقدار خیلی کمی الان باد داره از پری روز خیلی کم شده و یه مقداری دو طرف بغل چشمش پر نداش از یه نفر پرسیدم گفت قارچه کرم زد قارچ بزن خوب میشه زدم یه طرفش کامل خوب شد اون طرف که باد داش کم شده بنظرتون ممکنه مشکلی داشته باشه باد کردگیش ممکنه باسه ضربه باشه چون یه سری از قفس در رفت محکم خورد به دیوار نظرتون چیه؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      ممکن هست اما اگه برآمدگی اطرافش خیس یا چرکی هست یا پوست پوست شده یا قرمزه یا … از عفونت هاست و دیگه ربطی به ضربه نداره. حالا عفونت های قارچی یا باکتریایی میتونه باشه. بهتره به دامپزشک برای بررسی مراجعه کنید.

      پاسخ
      1. mohammad

        بله قرمز شده یه مقداری ولی فک میکنم همون قارچی هست چون وقتی ضد قارج زدم بهتر شد

        پاسخ
  10. Schistura pridii

    سلام دوستان خسته نباشید من یک سوال داشم چیکار باید کرد که جوجه های مرغ عشق مثل پدرو مادرشون بشن مثلا من یک جفت مرغ عشق ابی کرمی دارم باید چیکار کم که همه جوجه ها مثل پدرو مادرشون بشن ممنون 🌺🌺🌺

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      اصالت مرغ عشق های مولد و خالص بودنشون باعث میشه جوجه هایی همانند مولدها تکثیر کنید در غیر اینصورت احتمال اینکه جوجه ناخالص بدن هست و کاریش نمیشه کرد.

      پاسخ
  11. Matin 1387

    یعنی چی مثل پدر و مادرشون بشن؟؟
    اگ از لحاض رنگ منظورتونه اصلا همچین چیزی امکان نداره اگر هم امکان داشته باشه دست من و شما نیست

    پاسخ
  12. محمد

    سلام خسته نباشید
    من ۴ تا مرغ عشق دارم از ۲ ماهگی گرفتمشون و الان تقریبا در ۱ سالگی. هستند چند. ماه اول دو به دو همو میخارندن و باهم خوب بودن یک چن ماهی کلن همشون از هم دور شدن و به هم هیچ کاری نداشتم و گر ریزی هم یکم. داشتن ک گرسیدم گفتن. دوره تاثیر بوده الا گرهاشون کامله و دوباره آمدن روی فرم غذا ها دو نوع یکی. مخلوط با ارزن. یکی هم تقویتی برای عروس هست براشون گذاشتم الان کمکم دارن مثل قبل میشن و بوسه ها شروع میشه اما مادها تمایل زیادی نسب نرها دارن نرها تا وقتی ماده جلو. نیاد جلو. نمیان درصمن من روزی دو ساعت همشون با قفس میبرن جلو. نور آفتاب چون محل قرار گیری قفسشون دور از آفتابه و من در روز ۲.ساعت جاشون و عوض میکنم برای جفت گیریشون و اینکه مست بشن باید چکار کنم

    پاسخ
    1. alirezaj

      سلام
      تغییر دادن مدام محل قرار گیری خودش از عوامل دوری حیوون از تکثیره.
      مورد بعدی استفاده از جوانه ها و ویتامینها هست.
      یادتون باشه مرغ عشق هر زمان که اوضاع رو مناسب ببینه اقدام به تکثیر میکنه و زیاد تابع فصل نیس.

      پاسخ
      1. محمد

        یعنی میگید نبرشون آفتاب آخه وقتی میرن جلو نور خیلی خوشحالی میکنن م شاد میشن

        پاسخ
        1. Matin 1387

          ایشون نگفتن نبرینشون جلو افتاب گفتن هی محل قرار گیری قفس رو عوض نکنین میتونین قفس رو جایی بذازید که بتونید جلوی نور افتاب رو بگیرید با پرده یا هر چیز دیگه ت
          هی جاش رو عوض نکنید

          پاسخ
  13. حسینی

    سلام من مرغ عشق نر داشتم رفتم یدونه مرغ عشق ماده خریدن بینیش صورتی بود فروشنده میگفت مادس الان چند ماه گذشته بیش ابی شده وسط بینیش داره سفید میشه ازکسی که تجربه این کارو داره پرسیدم گفتم مادس درست بینیش ابیه ولی یهو سفید میشه خواستم بدونم واقعا راست گفته یا الکیه

    پاسخ
  14. علی

    سلام ببخشید سوالمو اینجا میپرسم یک جفت فنچ داشتم نر با ماده جفت‌گیری کرده بودند ماده فرار کرد نتونستم بگیرمش ی ماده گرفتم انداختم پیشش آلان یک ماه پیششه بیشتر وقت ها میوفته دنبالش بزنتش ولی بعضی وقت ها نوازشش میکنه مشکلش چیه

    پاسخ
  15. elahe75

    سلام و عرض ادب خدمت شما.ببخشید مزاحمتون شدم
    من مرغ عشق نرم منقارش حدود یکسانت بلند شده بود نسبت به ماده بردم امروز مغازه با ناخن گیری کوتاه کرد اما یه ذره خون اومد لخته رو تمیز کرد ولی منقار باز خونی هست و همینطور پر کنار منقارش.حالا دوتا سوال دارم آیا خطرناکه خون اومدنش.هم میترسم هم بلد نیستم تمیز کنم پر خونی اشو.الانم هر دوتا دپرس و ساکت نشستن رو چوب.توروخدا بگید چکار کنم
    خواستم ببرم دکتر کوتاه کنه متاسفانه خیابونها اوضاع مناسبی نداره و دکترشون هم نیست
    وان حموم هم گذاشتم واسشون حمام کنن اما اصلا انگار نه انگار
    وجود خون رو پر آیا واسه سلامتیشون مضر هست؟آیا واسه منقارش مشکلی پیش میاد؟
    من یه تایپک جای نامناسب نوشتم و معذرت میخوام چون هول شدم این قسمت رو پیدا نکرده بودم

    پاسخ
  16. جعفری

    درود .وقت به خیر.میشه لطفا بفرمایید اگر رنگ منقار مرغ عشق تیره شده باشد نشانه چه بیماری است؟سپاس فراوان

    پاسخ
  17. امیرحسین

    سلام من مرغ عشق نر و مادم از ماه پیشه دارن جفتگیری میکنن ولی نر فقط رو کمر میره و بلد نیست ولی امروز دیدم ماده تخم گذاشته
    تخم نطفه داره

    پاسخ
    1. م.یگانه

      کارشونو خوب بلدن و حالا بینش ممکنه ادا هم دربیارن اما بحث اصلی اینه که رفته روی تخم یا نه؟
      ماده یکبار که با یک نر باشه تا چند روز (و در بعضی منابع میگن تا چند هفته) میتونه تخم نطفه دار بذاره!

      پاسخ
      1. امیرحسین

        کلا ماده روی تخمه فقط برای آب غذا خوردن میاد بیرون بعد سریع میره تو لونه شب هم کلا تو لونه می خوابه

        پاسخ
        1. شهریار (onlypet.ir)

          میتونید پس از یک هفته تخم رو بردارید و با چراق قوه تست کنید ببینید نطفه داره یا نه. اگرچه این کار درست نیست و ممکنه باعث ترس مولدها و حتی انداختن تخم ها بیرون یا نخوابیدن روی تخم ها بشید و برای همین توصیه میکنم انجام ندید. بهترین راه صبر کردنه و با صبر مشخص میشه تخم نطفه دار بوده یا نه.

          پاسخ
  18. micaeeil

    سلام مرغ عشق ماده من تازگی دمش تیک داره یجا میشینه همش خواب آلوده
    شکمش ورم کرده بود فکر کردم تخم گیر کرده فشار دادم مدفوع زیاد بود تخلیه کردم الان مدفوع میکنه ولی خیلی زیاده اشتهاش کم شده کم ارزن میخوره مشکلش چیه ممنون میشم کمک کنین

    پاسخ
    1. alirezaj

      سلام
      به احتمال زیاد دچار یبوست شده.میوه جات میتونه کمک کنه.اگه نشد بعضی سراغ روغن کرچک میرن.من تجربه خوبی ندارم ولی با افزایش دما و سولفات منیزیم درمان شدن رو بارها مشاهده کردم.

      پاسخ
      1. micaeeil

        سلام دوباره ممنون از پاسخ گویی شما
        شما میگی یبوست داره
        دیروز که مدفوع رو خالی کردم امروز اسهال داره از صبح دوبار مدفوع کرده ولی تو حجم زیاد

        پاسخ
        1. alirezaj

          دو بار مدفوع در طول روز اونهم تو حجم بالا نشونه یبوسته نه اسهال.
          تو اسهال تقریبا هر یه ساعت فضله پرنده فوق العاده آبکی دفع میشه و پرنده هم مشکلی تو دفع نداره

          پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *