نیوکاسل بلدرچین | بلدرچین

بیماری نیوکاسل
گزارش هائی از شیوع طبیعی بیماری نیوکاسل در گله های بلدرچین وجود دارد. دو محقق اظهار داشتند که بلدرچینها نسبت به ماکیان حساسیت کمتری به نیوکاسل داشته اند و این بیماری به ندرت در بلدرچینها تشخیص داده شده است. با وجود آنکه بیماری نیوکاسل به شکل بومی (اندمیک) در ماکیان هنگ کنگ وجود دارد و بلدرچینها در آنجا در مقیاس بزرگی پرورش می یابند، عفونت طبیعی ناشی از NDV از مدتها قبل دیده نشده است. این محققین همچنین اظهار داشته اند از آنجا که تعدادی از پرندگان وحشی به شکل تحت بالینی بیماری نیوکاسل مبتلا شده و حاملین فاقد نشانه های بیماری ND هستند، بنابراین ممکن است بلدرچینها نیز تحت شرایط محیطی خاص به عفونت تحت بالینی بیماری نیوکاسل مبتلا شوند.
این بیماری با کاهش وزن، اسهال، نشانه های عصبی مانند لرزش و فلجی پاها و عدم کنترل پرنده بر روی گردن، بال و پا و پائین آمدن میزان تولید تخم در گله مادر مشخص می گردد. در گزارش هائی که از شیوع طبیعی بیماری نیوکاسل در گله های بلدرچین وجود دارد، نشانه های تنفسی توصیف نشده است.
نشانه های بالینی بیماری نیوکاسل در بلدرچین عبارت است از: تلفات ناگهانی، درجات متفاوتی از بی اشتهائی، کسالت و کز کردگی. در صورت ادامه بیماری، به تدریج این علائم شدیدتر و واضح تر شده و لاغری پیش رونده، مدفوع اسهالی با رنگ زرد روشن که پس از مدتی به صورت آبکی و شفاف در آمده و در انتها به صورت اسهال غلیظ و سبز رنگ در خواهد آمد، دیده خواهد شد. نیمی از بلدرچینهای مبتلا، پس از سه تا چهار روز از شروع حالت بی اشتهائی و اسهال نشانه های عصبی کاملا مشخص و متفاوتی، ازعدم تعادل خفیف تا یک فلجی شل کامل (flaccid) نشان می دهند. این مورد که حالت خاصی از فلجی بوده شامل افتادن بر روی جناغ و یا به یک طرف بدن و کشیده شدن پاها به طرف عقب می باشد. بالها اندکی از هم باز شده، حالت آویخته داشته و بر روی بستر قرار می گیرد. سر بلدرچینهای مبتلا به طور وارفته ای به یک طرف آویزان می باشد. وقتی این گونه بلدرچینها در دست گرفته می شوند به نظر می رسد که کنترلی بر بالها و پاها و گردن خود ندارند ولی در عین حال هنوز هوشیار به نظر می رسند. پرهای اطراف مقعد مرطوب بوده، گاهی اوقات به وسیله موادی به رنگ سفید گچی در می آید. در کالبد گشائی بلدرچینهای تلف شده ضایعاتی از قبیل درجات متفاوتی از تغییرات چربی (fatty change) در کبد و کلیه ها، رسوب اورات زرد رنگ بر روی قسمتهائی از کیسه های هوائی، پرخونی دوازدهه و قسمت فوقانی روده ها مشاهده می گردد. هیچ گونه ضایعه ماکروسکوپی در ریه ها، نای، مغز، مننژ، عصب سیاتیک و شبکه بازوئی و طناب نخاعی دیده نشده است.
در آزمایش ویروس شناسی با استفاده از تخم مرغ جنین دار و مشاهده ضایعات ایجاد شده از جنینهای تلف شده، سویه حاد ویروس نیوکاسل (virulent velogenic strain) جدا شد. در آزمایش HI در رقتهای دو برابر (Two-Fold Dilute) تیترهای ۱:۱۰۲۴،۱:۲۵۶ و ۱:۵۱۲ از سرم سه بلدرچین به دست آمد. عیار به دست آمده از آزمایش HI با مایع آلانتوئیک تخم مرغهای تلقیح شده ۱:۱۲۸، ۱:۲۵۶ و ۱:۲۵۶ بود.
در بررسی بیماریزائی ویروس بیماری نیوکاسل با منشا بلدرچین ژاپنی در ماکیان، ماندگاری ویروس در مغز، نای، ریه، کبد، طحال و خون به ترتیب حداقل به مدت ۸، ۵، ۷،۸ و ۴ روز پس از عفونت به تایید رسید. از نظر وجود ضایعات میکروسکوپی، کبد، محل اتصال ایلئوم و روده کور، پیش معده، نای، ششها، قلب و مغز طحال و بورس فابریسیوس مورد بررسی قرار گرفتند. نکروز، تخلیه شدید لنفوسیتها در ارگانهای لنفوئیدی و نفوذ سلول های تک هسته ای در کبد دیده شد. همچنین خونریزی شدید، دژنراسیون عصبی، نکروز، گلیوز و تجمع آستینی شکل سلولها به دور رگها در مغز ایجاد شده بود. (perivascular cuffing)
مطالعات نشان داد که می توان بلدرچینها را به طور موفقیت آمیزی علیه ویروس برونشیت و نیوکاسل واکسینه کرد. هر چند به علت مقاومت نسبی بلدرچینها به عفونت ناشی از NDV، واکسیناسیون در آنها به طور گسترده ای مورد بررسی قرار نگرفته و کاربرد وسیعی ندارد.
بیماری نیوکاسل باید از عفونتهای کورناویروسی، آنفلوانزا، پاستورلوز، اریزیپلاس، کریپتوسپوریدوز، عفونتهای کلامیدیائی و مسمومیتهای غذائی تفریق شود.
نشریه چکاوک- دکتر مصطفی رزمجو