آموزش تعمیر بخاری آکواریوم | ساخت آکواریوم و تجهیزات ان

با سلام
در این آموزش برای شما آموزش گام به گام تصویری تعمیر بخاری آکواریوم را آماده کرده ام. اگر کمی فنی باشید به سادگی می توانید این کار را در خانه انجام دهید. هر چند در این آموزش ممکن است از ابزارهایی استفاده شده باشد که در همه خانه ها موجود نیست، اما راه های جایگزین را نیز معرفی خواهیم کرد. این مطلب ترجمه شده نیست پس لطفا حق کپی رایت را رعایت کنید.

گام اول:
در مرحله اول باید بخاری را از نظر ظاهری بررسی کنید. کابل برق، دوشاخه و المنت (درصورتی که بخاری شما شیشه ای است) را با دقت مشاهده کنید تا مشکلی نداشته باشند. همچنین مطمئن شوید که رطوبت به داخل بخاری نشت نکرده باشد. این بررسی ها بسیار مهم است. زیرا ممکن است مشکل با تعویض یک سیم یا دوشاخه حل شده و نیاز به باز کردن بخاری نداشته باشید. اما اگر المنت (فنر داخل بخاری که عمل گرماسازی را انجام میدهد) ریخته، پاره یا بخش هایی از آن ذوب شده بود، دیگر لازم به کار خاصی نیست و باید بخاری جدیدی تهیه کنید.

◊ هشدار: با کارهای خلاقانه سعی در تعمیر المنت نکنید! المنت در صورتی آسیب میبیند که جریان بالای الکتریکی از آن عبور کرده باشد و تنها راه حل، تعویض آن بوده که معمولا در بخاری های ارزان قیمت به صرفه نیست.

گام دوم:
اگر در مرحله قبل تمام موارد بدون مشکل بود اگر مولتی متر یا تستر دیود در اختیار دارید باید پیش از باز کردن بخاری، این گام را آزمایش کنید. چنانچه دسترسی به مولتی متر ندارید از این گام بگذرید.
این تست برای این انجام میشود که ابتدا مشکل را تا حدودی مشخص کنید تا بعد از باز کردن ساده تر بتوانیم آن را حل کنیم. به این منظور به دو شاخه پراب های مولتی متر را متصل کنید و آن را روی حالت تست دیود یا روی حالت اندازه گیری اُهم بگذراید. اگر دقت کرده باشید با چرخاندن ولوم بخاری، صدای اتصال و قطع شدن ترموستات مکانیکی شنیده می شود. شما با زیاد کردن ولوم بخاری پس از شنیدن این صدا باید روی نمایشگر مولتی متر عددی را مشاهده کنید که این عدد همان مقاومت الکتریکی المنت است و با کم کردن ولوم و پس از شنیدن صدای ترموستات باید مولتی متر مانند تصویر زیر عبارت مدار باز یا اُ-ال را نشان دهد.

اگر مورد بالا به درستی انجام شود یعنی بخاری شما سالم است و باید مشکل کار نکردن را با بررسی پریز یا چندراهی برق برطرف کنید و چنانچه در این حالت چراغ بخاری روشن نمی شود احتمالا فقط چراغ آن سوخته و میتوانید با در دست گرفتن بخاری و وصل کردن آن به برق و افزایش ولوم شاهد گرم شدن آن باشید.
اگر عیب بخاری شما درست عمل نکردن (دیر عمل کردن، قطع نکردن به موقع و...) است، باید تا آخر آموزش همراه ما باشید تا روش رفع آن را یاد بگیرید.
در این آموزش یک بخاری سالم و یک بخاری معیوب پیش از باز شدن تست شده که در تصویر زیر میبنید. (در تصویر بالا بخاری معیوب و در تصویر زیر بخاری سالم است)

گام سوم:
روش باز کردن بخاری

هشدار های پیش از اقدام:

۱- به هیچ وجه زمانی که بخاری به برق متصل است اقدام به باز کردن آن نکنید
۲- در دستگاه هایی که المنت دارند چیزی به اسم تست گرم وجود ندارد. توجه کنید که پیش از بستن پوشش تحت هیچ شرایطی اقدام به تست گرم نکنید. عواقب آن برق گرفتگی، سوختگی شدید یا آتش سوزی خواهد بود.
۳- پیش از باز کردن بخاری آکواریوم، بخاری باید کاملا خشک باشد.

با توجه به تنوع در شرکت های سازنده روش ها میتواند کمی متفاوت باشد اما معمولا طبق مراحل زیر عمل میکنیم:
الف) ابتدا پوشش ولوم یا پیچ ولوم را با کشیدن یا با استفاده از پیچ گوشتی دو سو و .... بیرون میکشیم. مانند تصویر زیر:

ب) سرپوش پلاستیکی را به آرامی و بدون فشار آوردن به شیشه خارج میکنیم.
توجه کنید در هر کدام از دو مرحله بالا اگر به مشکل خوردید می توانید برای ۵ تا ۱۰ دقیقه قسمت بالایی بخاری را در آب داغ قرار داده و مجدد امتحان کنید. در این دو مرحله عجله نکنید. با کمی صبر به راحتی موفق خواهید شد.

پ) پس از برداشتن سرپوش پلاستیکی مانند تصویر بالا بست پلاستیکی آببند را مشاهده خواهید کرد. دقت کنید که اگر این بست آسیب ببیند در آب بندی بخاری به مشکل بر میخورید.
ت) باز کردن بست آب بند کار بسیار ساده ایست و تنها ابزار مورد نیاز آن سوزن است! همانند تصویر زیر یک سوزن را به شکلی که هیچ آسیبی به بست نرسد از کنار آن وارد کنید و به طرفین بچرخانید تا بست شیشه را رها کند و سپس با کشیدن آرام سیم بخاری، بست و تمام محتویات بخاری از شیشه یا استیل خارج خواهد شد. (در بخاری استیل تفاوت های کمی وجود دارد که بعدا به صورت تصویری ذکر خواهد شد)

ث) کاغذ و بست های اضافی را از روی برد و المنت جدا کنید تا بخاری آماده بررسی شود.

گام چهارم:
اجزای مختلف بخاری در شکل زیر نام گذاری شده است.

اولین اقدام تست مرحله به مرحله ی المنت است تا از صحت آن و متصل بودن آن به برد و ترموستات مطمئن بشویم. به این منظور ابتدا مانند تصاویر زیر از اتصال دو پایه المنت به هم مطمئن شوید. سپس یکی از پراب ها را جدا کنید و مرحله به مرحله با تست اُهمی از سلامت کل فنر اطمینان حاصل کنید. مواظب باشید با فشار نابجا آسیبی به فنر نزنید.

اگر در این تست مانند تصویر بالا عددی نمایش داده شد یعنی المنت کاملا سالم است (اعدا در بخاری های گوناگون، متفاوت خواهد بود) و باید به سراغ بخش های دیگر بروید. اما اگر در تست دیود بوق ممتد شنیدید یا هیچ چیزی نمایش داده نشد یعنی المنت یا اتصال کوتاه شده یا قطع شده که باید توسط یک تعمیرکار مجرب بررسی شود. همیشه تست ها را بیش از دو بار انجام دهید تا نتیجه دقیق تر باشد.
اگر المنت سالم بود به گام بعدی بروید. البته به صورت چشمی و بدون ابزار نیز میتوان به طور تقریبی از سالم بودن المنت اطمینان حاصل کرد.

گام پنجم:
در این مرحله باید به بررسی اتصالات برد بپردازید. این مرحله نیز با چشم و با مولتی متر امکان پذیر است و هرگونه مشکل به راحتی قابل تشخیص است.
توجه کنید که مقاومت تعبیه شده روی این برد فقط برای کاهش جریان ورودی به چراغ بوده و اگر سوخته بود تنها مشکل روشن نشدن چراغ خواهد بود و در کار گرماسازی بخاری هیچ خللی وارد نخواهد کرد. پس خود را برای تعویض آن به دردسر نیندازید مگر اینکه روشن شدن چراغ برای شما بسیار مهم باشد.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید مقاوت سالم بوده و مقدار حدودی ۱۵۰ کیلواُهم را نشان می دهد.
اگر سوختگی روی برد وجود نداشته باشد و تمام اتصالات آن با المنت و ترموستات به درستی برقرار باشد، لازم است پیش از رفتن به مرحله بعد دو مورد بسیار مهم را بررسی کنید:
الف) آیا روی برد کثیفی، ذرات و رطوبت غیر معمولی وجود دارد؟
ب) آیا برد دچار لحیم سردی نشده است؟
اگر جواب الف بله بود، حتما برد را با اسپری خشک شستشو دهید. مارک اسپری مهم نیست ولی اینکه برد کاملا تمیز شود بسیار مهم است. در تصویر زیر قبل و بعد شستشوی برد این بخاری معیوب را مشاهده می کنید.

برای پاسخ دادن به سوال ب لازم است که با مبحث لحیم سردی و روش برطرف کردن آن آشنایی داشته باشید یا از یک متخصص الکترونیک کمک بگیرید.
هر دو مورد گفته شده در بسیاری از مواقع روی برد بخاری مشاهده می شود که به علت نشتی بخاری یا اختلاف دمای بالا در سرد و گرم شدن آن بوجود می آید.
در بخاری های قدیمی تر و یا ارزانتر برد وجود ندارد و اتصالات به صورت مستقیم انجام شده که در آنجا نیز موارد بالا را به دقت بررسی کنید. توجه کنید که کثیفی زیاد روی برد می تواند عامل اتصال کوتاه، سوختن و عمل نکردن بخاری باشد.

گام ششم:
اگر همه ی موارد بالا را تست کردید و تا اینجا هیچ مشکلی وجود نداشته است، حالا پیشنهاد می کنم که کابل را نیز با استفاده از مولتی متر بررسی کنید تا قطعی نداشته باشد. مجددا یادآوری می کنم تا زمانی که بخاری را نبسته اید، آن را به برق نزنید!
اگر مشکل بخاری شما تنظیم دما باشد احتمالا مشکل از ترموستات است. در آموزش های بعدی در صورت فرصت شیوه تنظیم مجدد ترموستات را آموزش خواهم داد.

گام آخر:
مراحل بستن بخاری:

مراحل بستن و تنظیم بخاری بسیار حائذ اهمیت است. هر گونه اشتباه در این مرحله باعث خرابی بخاری خواهد شد. به ترتیب زیر عمل کنید:
الف) بست ها و کاغذ مربوط به بخاری را در جای اولیه خود قرار دهید. به هیچ وجه از کاغذ معمولی استفاده نکنید و اگر کاغذ اصلی آسیب دیده چیز دیگری جایگزین آن نکنید.
ب) داخل شیشه قسمتی که بست آب بند قرار می گیرد را به خوبی تمییز کنید. مراقب باشید با فشار باعث شکستن شیشه نشوید. همچنین روی بست را نیز به خوبی تمیز کنید.
پ) پیش از جا زدن بست در کنار آن میله بسیار نازک، سیم یا سوزنی قرار دهید تا هوای اضافی داخل محفظه شیشه یا استیل با جازدن بست از آن خارج شود. اگر اینکار را نکنید ممکن است پس از زوشن شدن بخاری با گرم شدن هوای داخل آن و انبساط هوا، بست به بیرون هول داده شود و از حالت آببندی کامل، خارج شود. در آخر سوزن را از کنار بست خارج کنید.
ت) در پوش پلاستیکی را سر جای خود محکم کنید.

پیش از قرار دادن پیچ تنظیم لازم است موارد زیر را انجام دهید:
اول دمای اتاق را مشخص کنید. در مورد بخاری در تصویر دمای محیط ۲۷ درجه بود. دوم اینکه پیج را کمی بچرخانید تا صدای وصل شدن ترموستات را بشنوید و سپس کمی آن را برگردانید تا صدای قطع شدن آن شنیده شود. جایی که صدای قطع شدن را می شنوید دمای تنظیمی ترموستات در ۲۷ درجه است. پس شاخص ولوم را روی قسمت ۲۷ درجه سر جای خود با فشار کم قرار دهید. اگر دمای اتاق عدد دیگری بود شاخص ولوم را باید روی آن عدد جایگذاری کنید.
بعضی افراد اینکار را با میانگین قطع و وصل انجام میدهند که البته با توجه به حساسیت کم این مدل تعمیر شده، با تنظیم روی صدای قطع نتیجه بهتری خواهید گرفت.
به هر حال اگر در هنگام استفاده آن را بعدا تنظیم کنید نتیجه مطمئن تری خواهید گرفت.

حالا نوبت تست رسیده است. بخاری را در دست بگیرید و آن را با رعایت نکات ایمنی به برق وصل کنید. بخاری باید شروع به گرم کردن کند و ترموستات نیز با چرخاندن پیچ تنظیم به درستی عمل کند. بخاری ما تعمیر شد. مشکل آن اتصال کوتاه به علت نشتی رطوبط و کثیفی برد بوده است. (مشکل این بخاری چشمک زدن مداوم چراغ و گرم نشدن حتی بیرون از آب بود.)

◊ هشدار: بخاری را بیرون از آب بیشتر از ۱۰ ثانیه روشن نگذارید.

نکته پایانی:
پیش از تست بخاری در آکواریوم آن را حداقل ۲۴ ساعت خاموش در آب قرار دهید و مطمئن شوید که حتما آب بندی شده است. اگ آب بندی نشده بود گام آخر را باید تکرار کنید. استفاده از چسب در آب بندی را پیشنهاد نمی کنم. در هر صورت اگر نیاز به چسب داشتید بهترین گزینه چسب سیلیکون حرارتی است نه چسب آکواریوم!
اگر بخاری آب بندی شده بود آن را در همان آب از نظر تنظیم دمایی بررسی کنید و پس از وصل کردن به برق حتما با فاز متر از بی خطر بودن آب آکواریومتان اطمینان حاصل کنید.

ارادتمند شما محمد یگانه

موفق و پیروز باشید.

تمامی حقوق این متن محفوظ بوده و استفاده از آن بدون ذکر نام نویسنده جایز نیست.