انگل پوستی (خارش بدن ماهی) | صفحه 7 | بیماری ها و درمان ماهیان اب شیرین

سلام و درود

مدتی بود ماهیام دچار انگل و خارش شدیدی شده بودن ، چون انگلیسیم زیاد بدک نیست ، تصمیم گرفتم از طریق مکاتبه با بخش پشتیبانی شرکت های بزرگ در زمینه محصولات دارویی آکواریوم اطلاعاتی در زمینه درمان انگل های خارجی کسب کنم ، ببینم اونا چه نظری دارن ، کمی زمان برد تا این مطالب رو جمع آوری و کنار هم قرار بدم ، خودم هم قبل از به اشتراک گذاری روی آکواریومم تست کردم و ماهی هام خوب شدن .

قبل از شروع درمان چند نکته رو باید مد نظر داشته باشید :

• اگر آکواریوم گیاهی دارید ممکن است درمان کمی مشکل تر باشد ، بسیاری از داروها به گیاهان صدمه میزنند . داروهای ریف سیف نیز کمی کارایی ضعیفتری دارند . بهتر است در این موارد درمان را در تانک قرنطینه انجام دهید یا گیاهان را به تانک دیگری انتقال داده یا دارو را توسط غذا به ماهی بدهید .
• پمپ هوا و بخاری و فیلترها را چک کنید تا در بهترین حالت ممکن کار کنند . در طول درمان با بالا رفتن نسبی دما و کاهش کیفیت آب و هم چنین مشکلات جزئی در سیکل ، ماهی ها دچار تنش خواهند شد و خیلی مهمه که این تنش رو تا حدامکان با افزایش اکسیژن اب و کیفیت فیلتراسیون آکواریوم کمتر کنیم .
• هر گونه کربن و فیلترهای شیمایی مثل حذف کننده های نیترات و فسفات و رزین و موارد این چنینی میبایست از آب خارج گردد و مقدار کمی نمک بدون ید به آب اضافه کنید

۱ - بالا بردن دما ، به هیچ وجه ممکن انگل رو نمیکشه ، این توهمه که فکر کنیم دما رو بالا میبریم و انگل نابود میشه . بالا بردن دما فقط سیکل تولید مثل و بلوغ  و چرخه زندگی انگل رو تندتر میکنه . به عبارت ساده تر اگر انگل تو ۳ هفته به بلوغ میرسه ، بالا بردن دما این مدت رو به ۵-۶ روز کاهش میده . انگل ها فقط زمانی توسط دارو یا نمک کشته میشن که در دوران نفهتگی نباشن . در دوران نهفتگی هیچ دارویی و حتی دمای ۵۰ درجه هم هیچ تاثیری رو انگل ها نداره . بدون دارو ، بالا بردن دما به بدتر شدن بیماری منجر میشه . چون انگل ها هی تولید مثل میکنن و بیشتر و بیشتر میشن  . بالا بردن دما صرفا یک هدف داره : کاهش طول دوره درمان . با بالا بردن دما در مدت زمان کوتاهتری تمامی انگل هایی که در دروه نهفتگی یا به عبارت ساده تر داخل تخم و پوسته خودشون هستن خارج شده و توسط دارو کشته میشن .

۲ - تو درمان انگل ، چیزی که خیلی اهمیت داره اینه که باید درمان طولانی مدت باشه ، نمک هیچ کمکی به ریشه کن کردن انگل از تانک نمیکنه . نمک فقط باعث میشه ماهی ها کمتر به انگل آلوده بشن و انگل کمتر رشد کنه ، در حقیقت در آکواریوم انگل به شکل نهفته  باقی میمونه و زمانی که ماهی کمی ضعیف شد باز بهش میچسبه و روز از نو ، روزی از نو . سیفون کردن درسته باعث میشه مقداری از انگل ها از اب خارج بشه ، اما نمیشه همه انگل ها رو خارج کرد . انگل های تک سلولی تو همه جا از فیلتر ها گرفته تا زیر سنگ ها و شناور در آب و چسبیده به گیاهان مصنوعی و .. باقی میمونن . پس اگه برای انگلی که چرخه زندگیش ۱۵ روز هست ، ده روز درمان انجام بدین ، این انگل ریشه کن نمیشه ، نهفته باقی میمونه و یه مدت دیگه باز سر باز میکنه ، پس نکته مهم اینه که حتی پس از درمان شدن ماهی هاتون ، تا یک هفته درمان رو ادامه بدین و قطع نکنید .

۳ - به کار بردن دارو حتما نیازه ، اما نه هر دارویی ، ابتدا باید نوع انگل مشخص بشه و براساس اون داروی مناسب رو پیدا و استفاده کرد . اصولا ما دو نوع انگل داریم ، انگل های خارجی و انگل های داخلی . برای هر کدوم داروی مشخصی باید استفاده بشه و هر دارویی نمیتونه هر انگلی رو نابود کنه . یک توصیه مهم هم دارم ، داروهای وسیع الطیف داروهای تخصصی نیستند ( مثل جنرال تونیک و پاراگارد و .. ) این دارو ها زمانی قابل استفاده هستند که شما عامل بیماری را تشخیص ندهید و یا شک داشته باشید که این بیماری انگله یا عفونته یا قارچه و ... . به عنوان اولین قدم این داروها میتونن برای یک مدت ۱ هفته ای مورد استفاده قرار بگیرن ، اگر علایم بهبودی حاصل شد ، درمان باید ادامه پیدا کنه ، اگر نشد ، نباید وقت رو تلف کرد و باید به سراغ داروی تخصصی تری رفت . پس اصل مهم سوم : در ابتدا از دارو های همه جانبه و وسیع الطیف استفاده کنید .

۴ - وقتی درمان با داروهای همه جانبه و همه کاره جواب نداد ، می بایست به سراغ داروهای تخصصی تری رفت . ابتدا ۵۰ درصد آب رو سیفون کنید .من در این مرحله ، برای انگل های داخلی و خارجی ، شکل تجاری و مخصوص مترونیدازول رو پیشنهاد میکنم . ( منظورم قرص مترونیدازول انسانی نیست ، برای مثال داروهایی مثل متروپلکس که به صورت تخصصی برای ماهیان طراحی شده اند ) مترونیدازول در درمان برخی انگل های داخلی و خارجی ، سوراخ در سر و همچنین برخی باکتری ها داروی بسیار موثری هست ، همچنین برخی بیماری ها مثل نفخ مالاوی رو هم میتونه درمان کنه. متاسفانه برای درمان انگل کمتر این دارو در ایران توصیه میشه توسط دوستان . البته مترونیدازول همه باکتری ها و همه انگل ها رو نمیکشه ، اما برای سفیدک و خارش بدن ماهیان کاربرد میتونه داشته باشه . این دارو هم میتونه انگل ها رو نابود کنه ( هم داخلی و هم خارجی ) هم میتونه برخی باکتری ها رو از بین ببره . البته نمیتونه با قارچ مبارزه کنه . مترونیدازول مخصوص ماهی رو میتونید هم تو آب و هم همراه غذا به ماهی بدین .

نحوه استفاده از مترونیدازول مخصوص ماهیان برای درمان انگل :

• هر ۴۸ ساعت ۱۰۰ میلی گرم برای هر ۴۰ لیتر در اب آکواریوم مخلوط گردد . حداکثر مدت زمان درمان سه هفته . قبل از اضافه کردن هر دوز ، ۲۰ درصد آب را سیفون کنید . در طول دوره درمان یو وی و ازن ساز و فیلترهای شیمایی مثل کربن از سیستم خارج گردد . اوور دوز مترونیدازول خطر آنچنانی ندارد ، اما بهتر است بر طبق استاندارد مصرف گردد . بعد از طول دوره درمان ، به مدت یک هفته نیز میتوانید از محصولاتی چون جنرال تونیک و پاراگارد یا محصولات پیشگیری کننده مثل Prevent Ich شرکت کوردون استفاده کنید . مولتی ویتامین نیز توصیه میشه . بعد از درمان کلیه فیلترهای مکانیکی مثل ابر و پشم شیشه و فیلتر سوک و این موارد رو ضد عفنونی کرده یا دور بریزید و با مواد تازه جایگزین کنید .
• به صورت خوراکی میتونید مترونیدازول رو با عصاره سیر و کمی غذای ماهی به مدت ۱۵ دقیقه مخلوط کنید ، اضافه مونده غذا رو میتونید فریز کنید و بعدا باز استفاده کنید . هر روز یکبار باید حداکثر تا ۲ هفته اینکارو تکرار کنید . داروهای پیشنهادی دیگه برای این مرحله ، استفاده از داروهای تخصصی ضدانگل های خارجی از شرکت های sera - azoo - seachem - kordon هست .

۵ - اگر درمان با مترونیدازول و داروهای مخصوص هم جواب نداد ، صددرصد این انگل ها ، انگل های پررو و سمجی هستند و باید با آخرین سلاح نابودشون کرد . استفاده از داروهای حاوی مس ، درمان قطعی انگل های خارجی ماهیان . البته این روش رو فقط و صرفا با رعایت نکات ایمنی ، به افراد با تجربه تر پیشنهاد میکنم .

• قبل از شروع درمان باید تجهیزات زیر را آماده کنید :

• داروی حاوی مس ( از شرکت های معتبری چون kordon - seachem - sera )
• کیت تست مس cu
• کربن با کیفیت ( یا اگر توان مالی داشتید ، مدیای حذف مس )

قبل از شروع درمان باید موارد زیر رو در خاطر داشته باشید ، این موارد بسیار حیاتیست:

• این درمان مناسب تانک های گیاهی نمیباشد
• در طول دوره درمان ( ۱۴ روز ) نباید اب سیفون بشه ( سیفون ۱۰ درصدی از بالا هر ۴ روز مشکلی ندارد )
• در طول درمان نباید از هیچ داروی دیگری استفاده کنید .
• در طول دوره درمان ، نباید از محلول های ضد کلر ، ضد آمونیاک و نیتریت و نیترات و محلول های اماده ساز اب استفاده کنید ، چرا ؟ چون باعث ۱۰ برابر شدن سمیت مس در اب میشن .
• در طول دوره درمان نباید از یو وی ، کربن و یا فیلترهای شیمیای دیگر استفاده کنید ، یوی وی سمیت مس رو افزایش میده ، کربن اثرشو از بین میبره .
• در طول درمان نباید از نمک استفاده کنید و نباید دمای آب بالای ۳۰ درجه برود

نحوه شروع درمان :

• ابتدا ۵۰ درصد آب را سیفون کنید
• مقداری که روی دارو نوشته شده در آب اضافه کنید .
• ۴۸ ساعت صبر کنید و سپس با کیت تست مس ، ببینید میزان مس باید ۰.۲۵ میلی گرم در لیتر باشه .اگر پایین تر بود مقدار کمی دیگر اضافه کنید . به مدت ۱۴ روز صبر کنید و میزان دارو رو افزایش ندهید . سیفون نکنید و از داروی دیگری هم استفاده نکنید ، کربن هم نباید داخل آب باشه . توجه کنید میزان دارو نباید از ۰.۲۵ میلی گرم در لیتر فراتر بره که به شدت سمیه و باعث مرگ ماهی های شما خواهد شد .
• بعد از ۱۴ روز ، کربن با کیفیت ( یا مدیای حذف مس ) را در سیستم فیلتراسیون قرار دهید ، جایی که جریان آب زیاده .
• بعد از ۲۴ ساعت کربن رو خارج کرده و دور بیندازید و ۵۰ درصد اب را سیفون کنید و کربن تازه ای جایگزین نمایید .
• کل ابر و پد و موارد این چنینی را از تاپ فیلتر یا سامپ خارج کرده و دور بندازید .
• به مدت ۶-۷ روز از یک داروی ملایم و وسیع الطیف هر روز استفاده کنید تا اگر چیزی باقی مونده باشه از بین بره .
• از مولتی ویتامین یا محلول های ضد استرس و عصاره سیر برای بازیابی توان ماهی هاتون استفاده کنید .
• و در نهایت ۵۰ درصد آب رو سیفون کرده و از محلول های باکتری ساز مثل باکتوزیم ( اگه گیربیارید تو ایران ) یا  seachem stability و یا دنیترول jbl استفاده کنید .

تبریک میگم ، شما با موفقیت انگل ماهی های خود را درمان نمودید و اگر موارد احتیاطی رو رعایت نکردید ، تسلیت بابت از دست دادن تمامی ماهی هاتون فقط بازم تکرار میکنم این شیوه درمان برای افراد تازه کار توصیه نمیشه و نیاز به تجهیزات و کمی هم پول داره .

فقط نکته ای رو خدمت شما عرض کنم که درمان انگل نیاز به صبر و بردباری داره ، هم نباید عجله کرد و هم نباید دست روی دست گذاشت . برخی وقتا هست که ماهی هم انگل داره هم عفونت باکتریایی داره و هم قارچ داره ، در این مواقع باید ابتدا از داروهای وسیع الطیف استفاده کنید تا یک یا دو مورد رو لااقل رفع کنه و برای رفع مورد باقیمانده از داروهای تخصصی تر استفاده کنید .

برخی مواقع هم نیازه اولویت بندی کنید ، یعنی ببینید کدوم بیماری باید ابتدا درمان بشه و اورژانسی هست ، بعضی وقتا ممکنه انگل ضرورت نداشته باشه و باید قارچ رو اول درمان کنید . البته کسب این مهارت ها نیاز به تجربه و افزایش اطلاعات ازطریق مطالعه داره . مورد آخر اینکه خودتون رو گم نکنید ، این گم کردن و هول شدن بعضی وقتا باعث میشه بیشتر به ماهی ها یا حتی اون افرادی که دوستشون دارید و میخواین بهشون کمک کنید صدمه وارد کنید . این موارد به سرم اومده که میگم . سر رعایت نکردن اولویت و هول شدن ، چند حیوین خانگی از دست دادم متاسفانه.

در نهایت امیدوارم از این مطلب خوشتون اومده باشه و تضمین میکنم اگر با رعایت اصول و موارد احتیاطی که در بالا ذکر شد مرحله به مرحله پیش برین ، حتما ماهی هاتون درمان میشن . در مورد دارو ها و مکمل هایی که برای درمان استفاده میشن من اسم خاص یا لینکی خاصی از هیچ محصولی درج نکردم ؛ بسیاری از داروها هم در شهرستان ها گیر نمیاد یا تاریخ مصرف گذشته هستن ،  با اینحال دوستانی که راهنمایی نیاز دارن میتونن پیام خصوصی ارسال کنن ، حتما برای خرید داروی مناسب و مکان تهیه راهنماییشون میکنم .

درود بر همه دوستان انجمن

سلام و درود

داروی های خارجی اکثرا رنگ ندارن دوست عزیز ، یعنی رنگی به جا نمیذارن روی دکور و شیشه و وسایل آکواریوم . ارزان ترین و در دسترس ترین داروی ضدانگل خارجی و معتبر ، داروی آنتی پروتوزآ آزو هست ( AZOO ) 250 میلی لیترش حدودا ۱۸-۲۰ تومن هست و خیلی هم به صرفه . مثل داروهای ایرانی نیست که همشو تو آب خالی کنید ، بلکه یه بطری ۲۵۰ میل رو میتونید به صورت معمول یکی دو سالی استفاده کنید