شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. bahram ft

    پرنده هام تو راه پله هستن بنظرت جای مناسبی هست؟ البته زمستونا میارم خونه ولی الان میخواستم بدونم برای زخم چشمش بنظر شما خونه بهتر هست؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      تنها داروش همین پماد چشمی تتراسیکلین و قطره استریل چشمی هست و هرگز نباید بتادین و داروهای دیگه استفاده کنید.
      تتراسیکلین در اثر آنتی بیوتیک هست و نه استریل و همون باعث خشک شدن چرک ها میشه.
      اگر قرنیه چشم آسیب دیده باشه حتما کور میشه فقط میتونید عفونت و زخم رو درمان کنید اگر نمیتونه پلک بزنه و چشمش دائم باز هست و حتی با چشم باز میخوابه باز خطر کور شدن داره و چشمش خشک میشه و باید حتما از قطره استریل و حتیاز اشک مصونعی استفاده کنید تا چشم خشک نشه به نظر بنده حتما باید به دامپزشک مراجعه کنید و باید حتما از نزدیک معاینه بشه اینکه فرمودین پرنده کشته میشه به این دلیل هست که دیر مراجعه میکنید و یا اینکه دیگه خطر جدی بوده و نشده کاری براش کرد ولی هرچی باشه پرنده رو از نزدیک معاینه میکنن اما ما اینجا داریم ندید و از روی عکس و چند تا توضیح مختصر نظر میدیم.
      دما هم در همون دمایی که خودتون احساس ارامش میکنید خوبه.

      پاسخ
  2. عرفان

    سلام
    بهترین پوشش برای کف لانه های چوبی چی هست؟
    شن ریز میشه استفاده کرد؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هیچی بهترین کار اینه که داخل لونه از هیچ چیزی استفاده نکنید.

      پاسخ
  3. متین

    باسلام و خسته نباشید من میخواستم بدونم چرا مرغ عشقم تخم نمیزاره؟لطفا بگید این مسئله خیلی من رو نگران کرده.

    پاسخ
  4. متین

    ببخشید چرا مرغ عشقام همش باهم دعوامیکنن و سر غذا خوردن هم دعوامیکنن؟لطفا بگید.ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      ممکنه هر دو هم جنس هستند و یا تازه اونها رو در کنار هم قرار دادین.

      پاسخ
  5. آتوسا

    سلام یه سوال درمورد فنچ دارم هرچی گشتم جای مناسبی واسه پرسش سوالم نداشتم من دو جفت فنچ معامله کردم نر یکی از فنچا یه کم بیحال مریضه همین که لونه گذاشتم روز بعد براشون جفت خوبی جا درست کردن و توی هفته ی اول تخم کردن ماده اون یکی که خیلی حسودیش شد همش نرش میزد دید به جایی نمیرسه رفت سمت نر اون همش تو لونه اش فضولی میکرد تا این که مادهه قهر کرد نمیدونم کدوما ولی دوتا از سه تا تخمو کرد زیر پنبه ها وقتی درشون اوردم ماده تخمای خودشو شکست با حرص پرید تو دستم نوک زد بهشون یه نر خوشگل و خوب خریدم ولی اون که افسردس اون یکیم یا با این جدیدی تو این لونس یا با قبلی تو اون لونه الان میخوام جداشون کنم به نظر شما کدومارو بزارم کنار هم گیج شدم

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      در مورد فنچ در تالار گفتگو تاپیک داریم. داخل سرچ خود سایت سرچ کنید براتون میاره.
      خب دو جفت رو در کنار هم نباید نگهداری کنید باید هر جفتی در قفس جداگانه نگهداری بشه ضمنا اینطوری ما نمیتونیم بگیم کدوم نر رو به جفت کدوم ماده بدین باید با توجه به رفتار پرنده ها خودتون تشخیص بدین البته اگر قفس و فضای بزرگ دارید میتونید چند جفت رو در کنار هم داشته باشید ولیکن باید تعداد لونه ها بیشنر از تعداد جفت ها باشه تا سر لونه درگیری پیش نیاد اما اگر فضا کوچک هست باید هر جفتی رو در قفس جداگانه نگهداری کنید و نمیشه چند جفت در کنار هم و در یک قفس کوچک باشن.

      پاسخ
  6. bahram ft

    با سلام و خسته نباشید اول ممنونم که پاسخ ها رو با حوصله میدید واقعا سایت خوبیه
    بله قبول دارم خب دامپزشکی تخصصی تره ولی من دو بارمرغ عشقمو بردم دامپزشکی به حالت مسخره گفت که این قیمتی نداره آوردیش اینجا! متاسفانه همه چی شده پول شده، من توی قزوین هستم نمیدونم واقعا دامپزشک خوب هست یا نه ممنون میشم آدرس یک دامپزشک خوب رو بهم بدید اگر اطلاع دارید، بعدش خدا رو شکر به قرنیش آسیب جدی نرسیده بود و تو این مدت با پماد عفونتش از بین رفت فقط یک مشکل جدی پیش اومده عظله دور چشمش از جاش خارج شده فکر کنم بخاطر پماد زیاد و چرب شدن اینطوری شده و عظله از جاش خارج شده، چشمک میزنه من چند بار دیدم فقط چون عظلش به سمت چشم منحرف شده چشمک زدن واسش کمی سخته، عدسی و قرنیه چشم ظاهر که سالم هست فقط عظله از جاش خارج شده و باعث شده چشم انحراف پیدا کنه آخه اول به اندازه یک نقطه قرمز بود فکر میکردم چرکه ولی به مرور بزرگ و بزرگتر شد و حالا تقریبا به نزدیکی عدسی رسیده، بعدش پماد تتراساکلین رو هم بعد از یک هفته قطع کردم فقط چند بارم برای اطمینان زدم اونم فقط یک دوز، یعنی بنظرتون الان ببرم دامپزشک میتونن مشکلش رو حل کنن؟ چون فکر کنم الان نیاز جراحی و این چیزا داشته باشه، میخوام نظر شما رو بدونم بنظر شما به مرور بهتر میشه یا عظله بدون جراحی جا نمیره؟ من با دقت نگاه کردم و دیدم قسمتی که باید عظله باشه خالی هست و عظله به سمت مرکز چشم منحرف شده، بنظر شما اگر اینطوری بمونه به چشم آسیب میرسه؟ یک دنیا ممنون میشم کمکم کنید برام خیلی مهمه و هزینه درمانش اصلا برام مهم نیست فقط میخوام خوب بشه چون متاسفانه این پرنده نطفش ضعیف بود و تو ۲۵ روزگی از تخم در اومد و یک پاش هم بصورت بازه واقعا نمیتونم به این صورت ببینم که اذیت بشه، منتظر پاسختون هستم

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب چشمش بعد از ضربه گوشت اضافه آورده و کاریش نمیشه کرد امیدوارم بزرگتر نشه ولی اگر رشد کنه ممکنه کل روی چشم رو بگیره.

      پاسخ
  7. bahram ft

    سلام
    آره فک کنم گوشت اضافه است بعدش دامپزشک هم نمیتونه جراحی بکنه اون گوشتو برداره؟ اگر گوشت اضافه به همین اندازه بمونه چی آیا در دراز مدت به چشمش آسیبی نمیرسه بعدش میخواستم بدونم از قطره نفازولین و پماد تتراسایکلین تا چه مدت میشه استفاده کرد آخه دوباره حس کردم کمی زخمش عفونت کرده و قطره و پماد زدم آیا ضرری نداره هر چند مدت بزنم؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هر زمان عفونت کرد از دارو استفاده کنید و نه همینطوری الکی .
      برای اون گوشت اضافه هم نمیشه نظر درستی داد باید صبر کنید و ببینید چی پیش میاد.

      پاسخ
  8. s.g

    سلام
    من میخوام یه جفت مرغ عشق بگیرم ولی مکان مناسبی برای نگهداری ندارم
    میشه بگیید دما باید چقدر باشه تا نمیرن
    بعد برای جفت خوردن اگ هم نژاد نباشند بهتره دیگ درسته ؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      همون دمایی که خودتون احساس ارامش میکنید مناسبه یعنی نه زیاد سرد باشه و نه زیاد گرم.
      یعنی چی هم نژاد نباشه ؟؟؟!!! اتفاقا هم نژاد باشن که بهتره ؟؟!! باز منظورتون رو دقیق بفرمایید در خدمتیم.

      پاسخ
      1. s.g

        منظورم اینه که یه دونش آبی باشه یه دونش سبز بهتره یا همرنگ باشن ؟

        پاسخ
        1. مجتبی

          سلام
          هیچ فرقی نمیکنه مهم سلیقه شما هست و اینکه نر و ماده همدیگه رو پسند کنن رنگ مهم نیست. فقط اگر هم رنگ باشن خب جوجه ها یک رنگ و یک دست تر میشن ولی اگر دو رنگ باشن جوجه ابلق و دو رنگ هم میدن.

          پاسخ
  9. s.g

    سلام من یه جفت مرغ عشق دارم
    بالای نوک یه دونش سفید و دیگری صورتی است میخواستم بدونم کدوم نره و کدوم ماده ؟!
    بعد برای تشویق به تولید مثل باید چه کرد ؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      به نظر میاد پرنده های شما هنوز کامل بالغ نشدن
      در همین مقاله بالای بلوغ و تشخیص جنسیت مرغ عشق توضیح داده شده مطالعه بفرمایید باز منتظر نظر سایر دوستان نیز باشید.
      برای تولید مثل ابتدا باید نر و ماده بالغ داشته باشید و جفت بخورن و لونه استاندارد براشون بذارید و جابجاشون نکنید و دست کاری نشن و صبر داشته باشید تا تولید مثل کنن البته غذای متنوع هم بهشون بدین.

      پاسخ
      1. s.g

        ولی مادم رفته تو لونه و دیدم که با هم رابطه بر قرارا کردن و تغذیشون هم خوبه دما و نورشم اوکیه فقط فک کنم بعضی وقتا نره ماده رو میزنه طبیعیه ؟!

        پاسخ
        1. مجتبی

          سلام
          در حد یکی دو تا نوک زدن طبیعیه و مشکلی نداره اما اگر درگیری زیاد باشه فرق میکنه و باید مدتی از هم جداشون کنید و مطمئن بشید نر و ماده هستند.

          پاسخ
  10. s.g

    سلام آیا نر هم میره داخل لونه واسه گرم کردن لونه ؟؟؟
    بعد میشه تو لونه جفت گیری کنن یا نه ؟؟!

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      نر هم داخل لونه میره ولیکن داخل لونه جا برای جفت گیری نیست و حتما به فضای بیشتری نیازه که معمولا داخل قفس و روی میله نشیمنگاه انجام میشه.

      پاسخ
  11. Bi nam

    سلام میخواستم بدونم چرا ک مرغ عشق نر من به مرغ عشق مادم غذا نمیده وقتی ک اون تویه لونست ؟؟!!!
    مشکلی پیش نمیاد آیا ؟؟!!
    مادم همش سرش رو از لونه میاره بیرون ولی نره اصلا عین خیالشم نیست ???

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هیچ مشکلی نداره نگران نباشید. ماده خودش میاد بیرون و غذا میخوره.

      پاسخ
  12. s.g

    ببخشید یه سوال دیگ میشه سن مرغ عشق رو فهمید ؟؟؟
    اگ میشه چه جوری میشه توضیح بدید ؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      فقط میشه گفت جوجه هست یا بالغ و بعد از اون رو دیگه نمیشه حدس زد.

      پاسخ
  13. یعقوب

    سلام مرغ عشق من به یکی از جوجه ها غذا نمیده خودم دارم غذا میدم ولی جوجه کسله مشکلش چیه

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      چه غذایی بهش میدین؟ هر غذایی رو نمیشه به جوجه مرغ عشق داد و هر غذایی رو نمیتونه به راحتی هضم کنه. از سرلاک مخصوص طوطی سانان استفاده کنید. ضمنا سن جوجه رو هم بفرمایید. اگه خیلی سنش کمه شانس زنده موندنش متاسفانه زیاد نیست.

      پاسخ
  14. saji

    سلام مرغ عشق نر من فک کنم فضله ی خودش رو میخوره چی کار کنم ک فضله خواری نکنه کمبودش چیه ؟؟؟
    و چی کار کنم ک زود تر آماده بشن برای تخم گذاری؟؟؟!

    پاسخ
    1. متین

      کمبودموادمغذی،که شامل کمبودکلسیم و،ویتامین واسید امینه فقدان هرکدوم ازاین موارد،میتواند منجرب مدفوع خاری شود
      درمان
      تامین موادغذایی تازه وحاوی موادمغذی،
      شامل
      جوانه ها.ویتامین ها.
      کف دریا.
      برای تخم گذاری اول باید همدیگر قبول کنن بعد با تعذیه مناسب اماده برای جفت گیری بشن بعد تخم

      پاسخ
  15. امیر مهدی

    سلام خوب هستین
    بنده از یکی از آشنایان پرنده فروش حرفه ای یه جفت مرغ عشق خریداری کردن بعد دوتا تخم زیرشون بود که نصفه کامل شده بودن و بعدش خراب شده بودن بعد دوتا تخم هارو برداشت به نظرتون کی تخم میگذارند دباره
    الان هم لونشونو عوض کردم و چوبی بزرگ گذاشتم تغریبا ۴ساعت اومدن خونه ما خیلی صدا میکنن و غذا دهن هم میزارن ماده تو لونه هست و نر جلوی در لونه به نظرتون کی دباره تخم میزارن جاشونم یه جای ساکت مناسب هست که هیچ استرسی بهشون وارد نمیشه

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      با جابجایی پرنده ها احتمال اینکه تولید مثل به تاخیر بیفته هست ولی با توجه به توضیحاتی که دادید ممکنه به زودی هم تخم گذاری کنن. زمان دقیقی رو نمیشه مشخص کرد و همه چی به خود پرنده ها بستگی داره

      پاسخ
  16. امیر مهدی

    سلام آقا شهریار از دو چیز خیلی ناراحتم یکی اینه که مرغ عشق ماده مثل چوب خشک روی میله میشینه و مرغ عشق نرم مست مست اول غذا به هم میدن بعد نره یه پاشو میزاره روی کمره ماده ماده نوکش میزنه دوباره نره میره میخوره میخوره دوبار میاد پیش ماده هه دباره همین اتفاق بیفته و یه جفت دیگه دارم همیشه تخم دارن و روزی ۳الا۴دفعه جفت گیری میکنن و سوار هم میشن مشکل نداره آنقدر سوار هم میشن در روز !؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هر دو مورد مرغ عشق های شما طبیعی هست اون جفتی هم که جفت گیری نمیکنن زیاد دست کاریشون نکنید و بذارید راحت باشن و فقط هر دو جفت رو با غذای متنوع و مقوی تقویت کنید.

      پاسخ
  17. امیرمهدی

    سلام اقا شهریار و اقا مجتبی مرغ عشق نر من خیلی مسته و میخونه فعالیت میکنه و به ماده خیلی غذا میده ماده هم فقط یه جا نشسته و فقط دهنشو باز میکنه تا نر بهش غذا بده هیچ کار دیگه ای نمی کنه بعد نره تا پاشو میزاره رو کمر ماده تا سوار شه ماده نوکش میزنه قبلان تخم هم داشتن یه راهی بدید ماده رو از نر مست تر کنم اونجایی که خریدم مرغ عشق هارو توی قفس کثیف بدون هیچ امکاناتی نگه میداشت فقط یه جا ابی و یه جادونی کثیف چند تا هم جوجه داشتن حالا من اوردم اینجا دوهفته هست قفس تمیز گذاشتم براشون دو تا جا ابی مختلف و تمیز گذاشتم و مدام اب تازه میزارم انواع غذا ها و میوه هارو بهشون میدم انواع مولتی ویتامین ها و مواد معدنی بهشون میدم کفه دریا سنگ کلسیوم ووو…………هزار تا چیز دیگه دامپزکی هم میبرم سالم سالم هستن یه جایه ساکت و اروم هم دارن با بخور اکالیبتوس اینجا هم چند روزه بارون میاد هوا نم داره یعنی تو بهترین شرایط هستن ولی یه دونه تخم نمیزارن

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      راهی جز صبر وجود نداره. ماده امادگی لازم رو نداره. غذای تخم مرغی و مولتی ویتامین در اختیارشون قرار بدید و صبر کنید. کار خاصی نمیشه کرد دوست من.

      پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *