شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. امیر

    و همین طور باید بگم بخاطر اینکه تراس در این فصل هوا گرم است و گذاشتن قفس در آنجا در طول روز بطور کامل امکان ندارد مجبور هستم صبح تا ظهر در تراس و از ظهر به بعد در داخل اتاق نگهداری کنم. و این جابجایی نمیدونم برای مرغ عشق ها ضرر دارد…

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      وقتیکه تخم دارن نباید قفس رو جابجا کنید.

      پاسخ
  2. امیر

    همینطور ممنون میشم در مورد اینکه لانه در موقع تخم گذاری و موقع بدنیا آمدن جوجه باید تمیز شود یا خیر. چون جایی خواندم نوشته بودند نباید به لانه دست زد و تمییز کرد. و جای دیگر نوشته بودند که میشود تمییز کرد. ممنون میشم سوالات من و پاسخگو باشید.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خواهشا همه سوالتون رو در یک پست بپرسید.
      خیر فعلا اصلا دست به لونه نزنید و حتی داخل اون رو نگاه هم نکنید زمانیکه جوجه ها از لونه بیرون اومدن و قبل از تخم گذاری مجدد والدین لونه رو چک کنید و اگر کثیف بود تمیزش کنید البته کامل نباید لونه رو بشورید چون بوی لونه از بین میره .

      پاسخ
  3. امیر

    سلام. ممنونم بابت پاسخ های شما… سوالی که به ذهنم رسیده این هست دمای هوا در منزل حداکثر باید چقدر باشد؟ چون وقتی کسی منزل نیست و ساعت ها کولر خاموش هست نگران مرغ عشق ها هستم جهت گرمازدگی آنها. همینطور نمیخوام بابت این مورد قفس را جابجا کنم. ممنون میشم اگر راهکاری وجود داره عنوان کنید.

    پاسخ
  4. mahdi

    سلام
    یه سوال اینکه من یه دوهفته یه بار قفس مرغ عشقو ببرم حیاط برای تمیز کاری و یه ساعت یه سواعتو نیم طول میکشه ایا ایرادی داره؟
    ۲.و اینکه میشه همه جور سبزی و میوه غیر خیار رو بهشون داد؟
    ممنون

    پاسخ
  5. alirezaj

    سلام نه ایرادی نداره فقط جلوی باد و زیر نور خورشید قرارشون ندهید.مرغ عشق چند ماه بیشتر نگه نداشته ام ولی سیب-موز-تره-انگور وخیلی دیگه از میوه و سبزی ها رو میخوره ولی زیاده روی در این کار منجر به اسهال و ضعف پرنده میشه و در عین حال باید این میوه و سبزیها کاملا شسته و بهداشتی باشند(بیشتر وقتها برای درمان یبوست به حیوون میوه و سبزی ارایه میدهند)

    پاسخ
  6. امیر

    سلام. ممنونم بابت پاسخ های شما… امروز کف دریا داخل قفس گذاشتم. و مرغ عشق نر مجددا ترسید و بی قراری کرد و به همین خاطر مرغ عشق ماده از لونه بیرون اومد و دو ساعتی دیگه در لانه نرفت. که من کلا نا امید شدم جهت برگشتش روی تخم ها. اما مجددا برگشت داخل لانه. حالا نمیدونم تخم ها سالم هستند یا نه! اما کلا مرغ عشق نر با اینکه نزدیک ۵ روز از آوردنش گذشته و در این مدت هم مواردی که شما گفتید رو انجام دادم اما هر زمان که برای تعویض آبخوری یا گذاشتن دانه به قفس نزدیک میشم میترسه و بی قراری میکنه. من ترسم از اینه که این برخورد اون اگر ادامه دار باشه در ماده تاثیر بزاره.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      چون در این فصل هوا گرمه به احتمال زیاد مشکل خاصی پیش نیاد و تخم ها هنوز سالم باشن.
      سعی کنید آروم آروم به قفس نزدیک بشید و نه یک مرتبه و با سرعت.

      پاسخ
  7. امیر

    مجتبی عزیز عذر خواهی میکنم بابت فراموشی این سوالم در سوال قبلی! به نظر شما نیازی هست که تخم ها چک بشه که سالم هستند یا نه؟ یا اینکه اگر سالم هم نباشند خود جفت تخم ها را بیرون میندازه و نیازی به برداشتن من نیست؟

    پاسخ
  8. MAHDI rezaei

    سلام
    اقا یع سوال
    ایا میشه دوجفت مرغ عشق رو پیش هم تو یه قفس ۶۰ سانتی نگه داشت؟
    ممنون

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      شدن که بله میشه. میله نشیمن برای همه وجود داشته باشه و پرنده ها هم در روزهای اول با کنترل کنار هم قرار بگیرن یا یه مدت در دو قفس مجزا باشن تا با هم عادت کنن و بعد کنار هم قرارشون بدید.

      پاسخ
      1. MAHDI rezaei

        سلام
        یعنی اگه دوجفت بالغ کنار هم قرار بگیره و دوتا لونه و ظرف اب و غذا بزاریم برای تکثیر و جوجه کشی مشکلی نیست؟
        دعوا معوا باهم نمیکنن یعنی هر کی با ماده خودشه و به ماده دیگری کار نداره؟
        ممنون

        پاسخ
        1. شهریار (onlypet.ir)

          سلام
          در قفس بزرگ خیر مشکلی پیش نمیاد و باهم کنار میان. مرغ عشق مثل قناری نیست و با ماده ای که جفت شده میمونه و قرار نیست به ماده های دیگه کاری داشته باشه.

          پاسخ
  9. MAHDI rezaei

    سلام قفس من از این معمولی بزرگاس فکر کنم ۶۰ سانت باشن ولی خوب متونم دوتا ظرف ابو غذا و لونه بزارم نشیمن گاه هم سه تا هست
    به نظرتون مشکلی نیست؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      نباید مشکلی پیش بیاد. من خودم به شخصه مرغ عشق، حتی چند تا نر هم کنار هم نگهداری کردم و موردی نبوده. البته قفس ۶۰ سانتی کوچیکه و پرنده نمیتونه راحت داخلش پر بزنه با این حال میتونید امتحان کنید و روزای اول هم با کنترل خودتون کنار هم قرار بگیرین و شرایط رو برسی کنید
      اگه دو قفس مجزا داشتید و قفس ها رو به هم میچسبوندید عالی میشد. بالاخره نمیشه یکدفعه هم پرنده های جدید رو منتقل کرد کنار پرنده های قدیمی و مطمئنا کمی درگیری پیش میاد.

      پاسخ
  10. سبحان

    سلام من سایت شما مقاله ای در باره ی فنچ پیدا نکردم میخواستم بدونم برای پرورش و تخم گذاری و همینطور قیمت مرغ عشق بهتر است یا فنچ ؟؟
    و سوال دیگر اینکه از چه سنی به بعد جوجه فنچ را میشود جدا کرد ؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      جوجه فنچ رو از زمانیکه غذاخور شد و خودش غذا خورد میتونید جدا کنید ضمنا لینک رو هم دوستمون براتون گذاشتن.

      پاسخ
  11. MAHDI rezaei

    سلام
    واقعا به نظرنتون مشکلی نیست و باهم کنیر میان؟
    یعنی نمیرن جوجه های هم دیگه رو‌بکشن و یا تخم های هم دیگه رو خراب کنن یا برن تو لونه هم؟
    اگر این هارو هم بگید بسیار ممنونم

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      اگر قفس خیلی بزرگ و جا دار باشه معمولا مشکلی پیش نمیاد اما قفس کوچک باشه چرا همه این اتفاقات میوفته.

      پاسخ
      1. MAHDI rezaei

        سلام
        قفس ۶۰سانته لونه هارو بیرون میبندم جا غذا و اب رو هم دوتا میزارم
        به نظرتون خوبه ؟
        ممنون

        پاسخ
        1. مجتبی

          سلام
          ۶۰ سانت که قفس بزرگ حساب نمیشه و یک قفس معمولی هست برای نگهداری دو جفت پرنده در یک قفس باید قفس بزرگ داشته باشید مثلا بالای یک متر ابعاد قفس باشه و نه فقط ۶۰ سانت.

          پاسخ
  12. امین

    سلام ودرود
    من۱جفت مرغ عشق جوان دارم که امروز دیدم ماده خودشا پف کرده وخواب الوده البته وقتی میرم سمت قفس عادی میشه
    الان میشه گفت حتمامریض شده؟برادرمان باید چه کرد؟
    ممنون

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      خیر. حتما نمیشه گفت مریضه، باید ببینید علائم دیگه ای داره یا خیر. مثلا تغذیه میکنه؟ مدفوعش طبیعیه؟ تنفسش عادی هست یا …..
      ممکنه پف کردنش به خاطر خستگی باشه یا هوا گرمه و در حال پریزی هست یا ضعیف شده و …..
      باید برسی بیشتری انجام بدید.

      پاسخ
  13. امیر

    سلام مجتبی عزیز. امیدوارم خوب باشید. در مورد مرغ عشق هام که قبلا صحبت کرده بودم دیگه به محیط عادت کردند. موردی که چهارشنبه شب اتفاق افتاد این بود که مرغ عشق نر از نصف های شب تا صبح حدودا ۴ مرتبه صدای حالت جیغ میکشید و پرواز میکرد. این در صورتی بود که محیط اتاق تاریک و کاملا آرام بود! همینطور دیشب تا صبح هم که بالای لانه نشسته بود مرتبا پاهاش و میزد به لانه. که تا صبح ادامه داشت…اما مشکلی بابت خوردن و تغذیه نداره و همینطور جنب و جوشش هم کم نشده. یعنی علامت بیماری من در اون ندیدم. حالا فقط دلایل این حالات دو شب اخیرش و متوجه نمیشم…

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      احتمالا شب پشه در محیطشون زیاده و پاشون رو نیش میزنن. پرنده در تاریکی به هر دلیلی ترسیده یا یه اتفاق فیزیکی اطرافش رخ داده که شروع به جیغ و داد کرده. به احتمال قوی پشه پای پرنده رو زده. باز برسی کنید.

      پاسخ
    2. مجتبی

      سلام
      دقیقا بنده با آقا شهریار موافقم و اگر پرنده پاش رو به زمین میزده حتما یا پشه زده و یا شپشک زده و در طول شب پرنده رو اذیت میکردن بهتره بهش آبتنی بدین و در یک محیط سایه آفتاب که آفتاب خیلی شدید هم ندشاته باشه ۱۰ – ۱۵ دقیقه حمام افتاب بگیره در این مدت کنارش باشید و مراقب باشید تا گرما زده نشه و اذیت نشه.
      اگر مشکلش ادامه داشت باید با مشورت دامپزشک از حشره کش مخصوص استفاده گنید.

      پاسخ
  14. امیر

    موردی هم که وجود داره اینه که الان ماده تخم داره و داخل لونه هست. و هر دوی آنها چند روزی هست پر ریزی دارند.
    جابجایی قفس و بردن به محیط بیرون برای آفتاب ضرر نداره؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام
      در حال حاضر که تخم دارن قفس رو جابجا نکنید و ارامش رو واسشون فراهم کنید مگر خواسته باشید قید این سری تکثیر رو بزنید و کلا تخم و لونه و همه چی رو بردارید….

      پاسخ
  15. امیر

    سلام مجتبی عزیز.متوجه شدم که دیروز از لانه صدای جوجه ای می آمد. حالا نمیدونم تمام ۴ تخم تبدیل به جوجه شدند یا فقط یکی هست. ماده هم داخل لانه هست. و حقیقتا من هم کنجکاوی نکردم که داخل لانه را به هر نحوی ببینم… راهنمایی در این مورد میخواستم. و همینطور الان غیر از ارزن و تخم کتان و کاهو چه چیز دیگری نیاز هست که به آنها بدهم. ممنونم

    پاسخ
  16. امیر

    مخلوط کوبیده پسته خام و نبات برای آنها خوب هست؟
    از روز چندم میشه جوجه را از والدین جدا کرد؟

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      اینجور چیزا نیاز نیست بهشون بدید. غذای نرم تخم مرغی درست کنید و بهشون بدید. دان معمولشون هم کنارشون باشه. از روز سوم یا چهارم میتونید میوه ها رو هم اضافه کنید.
      تا زمانی که دون خور نشدن یا والدین نسبت بهشون واکنش تندی ندارن کنارشون بمونن.

      پاسخ
  17. MAHDI rezaei

    سلام
    بچه ها اون روز دیدم مرغ عشق نرم به ماده غذا میده و مادم میره تو لونه میمونه امروز دیدم به نظرم یکم مقعدش بزرگ شده و مدفوعش هم همین طور و یکم هم شل شده مدفوعش دمش در راستای بدنش نیست و افتاده به سمت پایین به نظرتون تخم داره؟
    و یکم استرس دارم میترسم یه مشکلی به وجود بیاد
    چه شرایطیو فراهم کنم ؟
    شب وقتی هوا تاریک میشه یه پارچه هم میکشم روش بخوابن
    فقط یکم تو خونه سر صدا هست مشکلی نیست؟
    بعدا اینا تو بالکون هستن به نظرم هوا گرمه راهی برای کاهش دما نیست؟میشه یه پارچه خیص کنم بکشم در یه طرف قفس؟
    تا امروز هفت تخم و ارزن و کتان و شوید و جوانه گندم و هویج میدادم
    تغذیه برای دوران تخم گذاری باید چه تغییراتی رو تو تغذیه بدم؟
    ممنون فقط اگه میشه کامل جواب بدید?

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      بله ممکنه تخم داشته باشه و طی روزهای اینده تخم رو بذاره.
      چرا استرس دارید؟ لونه که واسشون گذاشتید. استرسی هم بهشون وارد نشه دیگه مشکلی نیست و خودشون بلدن چیکار کنن.
      به نظرم نیازی به کشیدن پارچه نیست با این حال اگه به پارچه عادت دارن و واسشون ایجاد ترس نمیکنه طبق روال همیشه عمل کنید.
      الان یکم برای اماده سازی دیر هست ولی خب برای تغذیشون در زمان اماده سازی باید از غذای نرم تخم مرغی استفاده کنید. تخم مرغ رو اب پز کنید و رنده کنید و بذارید جلوشون. میشه تخم مرغ رو با هویج و مقداری نان تست هم ترکیب کرد. از مولتی ویتامین هم میشه در ابخوری پرنده ها استفاده کرد. مخصوصا برای تقویت نطفه نر.

      پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *