شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. ناشناس

    چرا مرغ عشقم همش سرشو بالا و پایین میکنه لطفا کمکم کنید

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      سلام دوست من
      لطفا سوالتون رو واضح و کامل بپرسید. والا با این جمله ای که نوشتید باید بگیم خب دوست داره و طبیعیه. اگه فکر میکنید پرندتون دچار مشکلی شده باید کامل توضیح بدید که بتونیم راهنماییتون کنیم.

      پاسخ
  2. اطلس

    پرنده من موقع پرواز کردن رو آسمون صدای قرچ قرچ میده البته توی اتاق منظورمه، سنشم شش ماهشه دقیقا، مشکلش چی هست؟
    بعدش این پرندم چشماش همیشه بصورت خماره و همیشه نصف سیاهی عدسی چشماش مشخصه و نصف دیگش بالا پلکش رفته و هیچ وقت مشخص نیست

    پاسخ
  3. مسعود

    باسلام

    میشه از ظرف غذای کاسکو برای مرغ عشق استفاده کرد؟ آخه میخوام تخمه آفتاب گردون بهش بدم

    باتشکر o_O

    پاسخ
  4. محمد مهدی

    سلام:من مرغ عشق نرم وسط سوراخ بینیش یک سوراه دیگه داره میشه راهنمایی کنین این چجور چیزی هست یا طبیعی و یا ارثی بوده

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب ندید نمیشه نظر درستی داد و اگر مدت ها اینطوری هست میتونه مادر زادی باشه.

      پاسخ
  5. محمدرضا

    من یک مرغ عشق دارم با رنگ خیلی خاص سفید و زرد و نارنجی هست یک ماه هست که دارمش ولی به شدت دستی شده روی دوشم میداد توی جیبم میره و کلی بازی میکنه ولی از میوه میترسه و از دست غذا نمیگیره چه کنم که درست شه

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      باید میوه رو در سایزهای ریز تر بهش بدین و بیشتر باهاش تمرین کنید کم کم خوب میشه.

      پاسخ
  6. محمدرضا

    برای یک مرغ عشق چه قفسی با چه سایزی مناسب تره راستی من برای مرغ عشقم بیشتر وسیله ها را گرفتم ولی خب مرغ عشقم یک ذره تنبل هست ولی زمانی که از قفس در میاد خیلی برای قفسش بی تابی میکنه و میپره روی قفسش قفسم که نباشه کیاد روی دوش من ولی اصلا صداش در نمیاد نمیدونم برای این هست که از حیاطمان گرفتمش راستی من این مرغ را حدود یک ماه پیش از حیاطمان گرفتم تنها زمانی که خورشید طلوع میکنه و بلبل میخواند مرغ عشقم هم یک جیک جیک میکند چیکار کنم شنگول باشه از همه چی هم میترسه گوشی جوراب نون لگن حمام فقط تز من نمیترسه چه کنم شجاع شه دوستم گفت بهش ادرنالین بدم بخوره ولی ترسیدم بمیره میشه کمکم کنید؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      آدرنالین و این چرندیات چیه خوب کاری کردین بهش ندادین.
      همه چی در مورد پرنده شما طبیعیه و باید هم استرس داشته باشه چون هنوز کامل به شما عادت نکرده کم کم و به مرور زمان خوب میشه درضمن بهتره جفتش بدین.

      پاسخ
  7. محمدرضا

    نمیدونم چرا فضله مرغ عشقم خیلی خیلی سبز تیره هست جری که از دور مثل چشم نظر هست تو قفسم هیچ تحرک نداره یوقتی نمیره اخه فکر نکنم دیگه این مرغ عشق وجود داشته باشه شب ها هم جنی میشه و دست را محکم گاز میگیره ولی صبح ارومه بهش غذا ارزن تخم کتان و هفت تخم میدم دانه هم با زور میخوره از هر سه دانه یکیش میوفته همشم چرت میزنه و فقط صبح ها دو تا جیک میگه چیکارش کنم ایا احتمال طلف شدنشم هست؟؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب هر موجود زنده ای یک روزی تلف میشه و همیشه احتمالش هست .
      اما بنظر میاد پرنده شما عفونت داره و یا نوعی نیوکاسل خفیف گرفته ببین اگر فضله به مخرج پرنده هم میچسبه و یا چسبناک و سبز تیره هست حتما نیوکاسل داره.
      نیوکاسل درمان خاصی نداره اما یک کپسول تتراسیکلین رو داخل یک لیتر آب حل کنید و ظرف آبخوری پرنده رو با این آب پر کنید و ۲۴ ساعت جلوی پرنده بذارید و هر ۱۲ ساعت داروی تازه براش درست کنید و بعد از ۲۴ ساعت دیگه نیازی نیست دارو مصرف کنه و آب تازه بهش بدین سعی کنید غذای متنوع و میوه و سبزی بهش بدین و جوانه تازه گندم بهش بدین تا راحت بخوره و تقویت بشه.

      پاسخ
  8. محمدرضا

    مشکل مدفوع حل شد ممنونم راستی مگر مرغ عشق حیوانی ترسو نیست این میاد بیرون میره روی قفس یا کول من بازی میکنه و اصلاااااا نمیترسه ولی زمانی که دستمو میکنم قفس میپره گاز میگیره ولی مهکم نه در حد قلقک شب ها بیشتر اینجوری هست ایا مشکلش تنهایی است اگر مشکلش تنهایی هست ویژگی یک ماده خوب چیه یک زمان براش ایینه گذاشتم رفت اینه رو دید یهویی غذارو نوشخار کرد تو ایینه میترسم هنوز رام نباشه باسش ماده بگیرم دیگه کنسل شه وقتی هم دستمو قفس میبرم یه همچین صدایی میده گیلیبیلیگیلی روزی هم شاید هفت ساعت بیرون قفس هست چیکارش کنم یکمی نورمال شه؟
    با تشکر از اقا مجتبی

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب قرار نیست الکی از چیزی بترسه و یا کلا ترسو باشه.
      طبیعیه وقتی دست ببرید داخل قفس نوک بزنه چون قفس قلمرو و لونه پرنده هست.
      خب بهتره مرغ عشق رو جفت بدین البته نباید یک مرتبه پرنده غریبه رو وارد قفسش کنید بلکه باید یک مدت در دو قفس جداگانه باشن و بعد از آشنایی جفتشون بدین.

      پاسخ
  9. محمدرضا

    ,بخدا پدرمو در اورده فقط کارش شده گاز گرفتن بعضی وقتا اینقدر حرص در میاره که میخواهیم سرشو بکنیم چیکار کنم وحشی بازی نکنه

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      باید صبور باشید و صبر و حوصله داشته باشید همین به مرور زمان خوب میشه. .

      پاسخ
  10. R-Sh

    سلام دوستان .. من چند تا از سوالای کاربرارو خوندم دیدم یه مشکلی تو خیلیاشون مشترک بود اونم این که مرغ عشق من دون بالا میاره همش پف میکنه پرش ریخته یا اسحاله .. شاید باورتون نشه ولی این مشکلات مربوط میشه به کبد چرب پرنده و مصرف بیش از حد پروتیین که عمده اون از مصرف تخم کتان به دست میاد . من اولین مرغ عشق نر خودم رو که خیلی هم درشت و زیبا بود رو بر اثر مصرف تخم کتان از دست دادم . تمام پرش شروع کرده بود به ریختن , اشتهاش کم شده بود مرتب دون بالا میاورد دچار اسحال شدید شده بود . از یه سایت به اصطلاح علمی پرسیدم چی کار کنم میگفت پرندت ضعیف شده تخم کتان بیشتر بده با هفت تخم ! منم که از همه جا بی خبر همین کارو کردم تا این که روز به روز بدتر شد تا روز اخر حتی به سختی جایی رو میدید و بالاخره جون داد . من بعد ها که تحقیق کردم و از تکثیر کنندگان حرفه ایی پرسیدم گفتن دلیلش کتان بوده . من اون موقع باورم نشد تا این که چند وقت بعد باز این رو برای چند تا مرغ عشق دیگم امتحان کردم دیدم بعد از این که کتان دادم بعد از چند وقت شروع کردن به بالا اوردن دون و پرت کردنش . البته نه همشون از ۴ تا ۲ تاشون . کتان پروتیین زیادی داره که واسه پرنده ی کوچک جثه ایی مثل مرغ عشق مناسب نیست و همین مسله باعث بر گردان دون و مشکلات دیگه میشه . مگر موقع تکثیر اونم هفته یه بار خیلی کم قاطی با ارزن . در کل میخوام بگم هیچ دونی بهتر و سالم تر از ارزن برای مرغ عشق نیست . تو استرالیا غذای اصلیشون ارزنه که اونم فقط یه بخشی از سال در میاد . انقدر به بهونه ی تقویت کردن و تقویت نطفه و چیزای بی پایه اساس دیگه اتا اشغال به خورد پرندتون ندید . موفق باشید

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      مرسی از مطلب مفیدتون استفاده کردم و جالب بود خواهشا نکات مهم رو در تاپیکی در تالار
      فتگو به نام خودتون ثبت کنید تا همیشه بمونه و قابل سرچ باشه البته همنیجا هم برای همیشه موندگار هست اما چون پشت سر هم پست ارسال میشه در انبوهی از پست ها نمیشه پیداش کرد .

      پاسخ
  11. سعید

    سلام و خسته نباشید
    من مرغ عشق ماده ام پراشو پف داده ، دور مقعدش هم پراش کثیفه فک کنم اسهال شده ،نمیدونم شایدم یبوست گرفته ،گردنشو گاهی دراز میکنه تکونهای کوچیکی میده برمیگردونه سرجاش انگار میخواد غذایی رو از معدش بیاره بالا یکمم بیحاله چرت میزنه تو روز . ارزن هایی که میخوره هم بعضیاشو برمیگردونه میریزه کف قفس نر سالمه
    چکار کنم ؟؟

    پاسخ
    1. R-Sh

      دوست عزیز دو حالت بیشتر نداره .. یا غذای الوده خورده یا تخم کتان بهش زیاد دادی .. که من دومی رو محتمل تر میدونم . اگه کتان میدی به کل حذفش کن و فقط ارزن بده و به مدت ۳ روز پشت هم به مقدار یک قاشق چای خوری سرکه سیب بریز تو ابش که مشکل گوارشیش حل شه .

      پاسخ
      1. سعید

        اره تخم کتان زیاد داره تو ارزن ها
        سرکه سیب بدم چشم
        مرسی ببینم چی میشه

        پاسخ
        1. مجتبی

          سلام
          برای استفاده از سرکه باید خیلی دقت کنید تا پرنده رو نکشه خیلی خیلی کم باید استفاده کنید. درضمن اگر فضله سبز تیره و چسبناک داره ممکنه نیوکاسل و یا بیماری باکتریایی هم داشته باشه.

          پاسخ
  12. سعید

    سلام
    فضله طبیعیه
    ممنون از هشدار خیلی کم ریختم سرکه تو ابشون
    تخم کتان هم حذف کردم
    اگه کار دیگه ای هم میتونم انجام بدم خوشحال میشم بدونم

    پاسخ
    1. R-Sh

      اینو تجربه به من ثابت کرده که بزرگ ترین لطفی که در حق پرندتون میتونید انجام بدید اینه که دیگه کتان ندید بهش ! همین چیزایی که گفتم رو ادامه بدید تا چند روز اینده نتیجشو خواهید دید . من یه چند تا کامنت بالا تر راجع به این موضوع گفتم اگر همه دوستان مطالعه کنند نصف مشکلاتشون حل خواهد شد

      پاسخ
      1. R-Sh

        اینم بهتون یاد اوری کنم که به مدت یک هفته فقط و فقط ارزن بدید و بعد از بهبودی پرندتون میتونید اروم اروم سبزیجات و میوه جات مجاز رو به جیره غذاییش اضافه کنید

        پاسخ
  13. محمد مهدی

    سلام:مرغ عشق نره عقیم چه ویژگی هایی دارد و راه های تشخیص ان چیست

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      هیچ ویژگی خاصی نداره و هیچ راه تشخیصی هم وجود نداره مگر اینکه جفتش بدین و مشخص بشه عقیم هست تازه باید مطمئن بشید ماده مشکلی نداره و مشکل از نر هست و هیچزمان فکر نکنید چون ماده تخم گذاری میکنه پس سالم هست خب باید تخمک ماده وجود داشته باشه تا با اسپرم نر تشکیل نطفه رو بده و تنها تخم گذاری کفایت نمیکنه.

      پاسخ
  14. ali717

    سلام آقا مجتبی مرغ عشق های من یه جوجه دارن تازه داره پر در میاره.یه چند باری ماده اونا از آشیونه میدازه پایین و میاد روش میشینه طبیعیه یا نه؟باید چیکارکنم؟ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب باید کم کم جوجه رو از لونه بندازن بیرون و مجددا جفت گیری کنن و تخم گذاری کنن حتی ممکنه جوجه رو کتک بزنن پس فعلا غذاهای انرژی زا و ویتامین بهشون ندین تا زود مست نشن.
      میوه و سبزی بهشو نبدین و دانه گرمی هم کمتر بهشون بدین.

      پاسخ
  15. Zohreh

    سلام. یه جفت مرغ عشق دارم مرغ عشق ماده دو روزه جست و خیزش کم شده از قفس هم بیرون نمیاد. توی پرواز هم ضعیف شده. فضله ش معمولیه و غذا هم می خوره. سنش هم حدود چهار ماه می شه پرهاش رو هم تمیز می کنه.ممنون می شم کمک کنید.

    پاسخ
    1. شهریار (onlypet.ir)

      با توضیحاتی که دادین چیزی نمیشه فهمید. هم میتونه عادی باشه و هم میتونه یه بیماری جزئی مثل سرماخوردگی باشه و هم میتونه از فقر غذایی و عدم تامین نیاز های پرنده توسط شما هم باشه.

      پاسخ
  16. محمدرضا

    مرغ عشقم هنوز از همه چی میترسه ولی خیلی گل شده و باهام بازی میکنه حموم نمیکنه از قفس در نمیاد فقط میخوره و pp میکنه راستی جدیدا صخره نوردم شده بردمش کوچه ۴۰ متر دیوار را گرفت رفت بالا با بد بختی پیداش کردم تازگی ها هم از قفسش یک طناب اویزان کردم حدود دو متر میگیره میره بالا ولی بازم گاز میگیره فقط شب ها خیلیم با خودش حرف میزنه اینقدر که دلم میسوزه میزارم فیلم ببینه عاشق تلویزیونه تلویزیون روشن میشه خیره میشه و نگاه میکنه چیکارش کنم عادی شه یکم بعد رو دستم بند نمیشه بازور میپره رو شونم یا از تو یغم میره تو زیر بغلم میخوابه چی کار کنم نژادشم دورگه اینگلیسی هست

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بنده فکر میکنم زیاد از حد دست کاریش میکنید و پرنده آرامش نداره معمولا با غروب آفتاب باید پرنده ها بخوابن و استراحت کنن نه تا نصف شب فیلم و سریال ببینه بعد چرا پرنده رو بردین تو کوچه ؟؟؟!!!! هرگز پرنده رو بیرون از منزل نبرید چون هزار جور بیماری میگیره و یا فرار میکنه.

      پاسخ
  17. محمدرضا

    حدود سه روز پیش باسه مرغ عشق نرم یک فیشر ماده خریدم امروز فیشر تخم گذاشت ایا احتمال داره نطفه دار باشن و اگر جهجه شن سالم هستن

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بله احتمالش هست اما خیلی خیلی احتمال ضعیفی هست چون در سه روز هنوز با هم آشنا هم نشدن چه برسه به اینکه جفت خورده باشن ؟؟؟!!!.

      پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *