شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

مرغ عشق یکی دیگر از اعضای خانواده طوطی ها میباشند که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده اند. نگهداری اسان این پرنده به صورت جفت و قیمت مناسب ان در کشور عزیزمان انها را به یک پرنده ایدال یا حیوان خانگی مناسب بدل کرده است. نگهداری غیر اصولی انها مشکلات خاص خود را ایجاد کرده و نگهداری لذت بخش انها به یک تجربه تلخ بدل خواهد شد. در این قسمت مقاله ای جهت اصول صحیح نگهداری و پرورش این پرندگان زیبا قرار داده شده که در ادامه متن میتوانید مشاهده کنید

به ادامه متن توجه کنید

مطالب ارائه شده در ادامه متن حاصل تلاش اقای سعید رنگین کمان میباشد که برای ان بسیار زحمت کشیده اند و از همینجا از ایشان تشکر میکنم. مطالب بسیار کامل و اصولی توضیح داده شده در هر صورت برای اطلاعات بیشتر میتوانید به وبلاگ ایشان هم مراجعه فرمایید

تاریخچه: مرغ‌ عشق‌ (Budgerigar) یکی‌ از اعضا کوچک‌ خانواده‌ طوطی‌ها محسوب‌ می‌شود. مهد این‌ پرنده‌ زیبا استرالیا می‌باشد.در طول‌ قرن‌ ۱۹ و ۲۰ هزاران‌ جفت‌ از این‌ پرنده‌ به‌ سایر قاره‌ها آورده‌ شد و خیلی‌ زود توانست‌ جای‌ خود را به‌ عنوان‌ یک‌حیوان‌ خانگی‌ محبوب‌ باز کند. رنگهای‌ زیبا، صدای‌ دلنشین‌، توانایی‌ تقلید صدا، طبیعت‌ اجتماعی‌، نگهداری‌ آسان‌ وقیمت‌ ارزان‌، مرغ‌ عشق‌ را به‌ یکی‌ از محبوب‌ترین‌ پرندگان‌ تبدیل‌ کرده‌ است‌.

مرغ‌ عشق‌ در رنگهای‌ متنوعی‌ وجود دارد که‌ از جمله‌ آنها سبز، زرد، آبی‌ و شیری‌ می‌باشد. در طبیعت‌ به‌ کمک‌ منقارقوی‌ و شکل‌ انگشتان‌ پاهایش‌، دو انگشت‌ رو به‌ جلو و دو تا رو به‌ عقب‌ به‌ راحتی‌ از شاخه‌ها بالا می‌رود

بلوغ وتشخیص جنسیت: مرغ‌ عشقها‌ حدودا در ۳ ماهگی‌ بالغ‌ می‌شود. برجستگی‌ روی‌ قاعده‌ منقار در غالب‌ پرندگان‌ نر بالغ‌ آبی‌ روشن‌ یا بنفش‌و در ماده‌ بالغ‌ قهوه‌ای‌ است‌. البته‌ این‌ رنگ‌ در نابالغین‌ کاملا مشخص‌ نیست‌ ضمن‌ اینکه‌ هنگام‌ بیماری‌ یا پیری‌ رنگ‌بتدریج‌ کم‌ می‌شود.مرغ‌ عشق‌ ماده‌ در هر نوبت‌ به‌ طور متوسط ۴-۶ تخم‌ می‌گذارد. جوجه‌ها ۱۶-۱۸ روز بعد از تخم‌ بیرون‌ آمده‌ و۲۴-۲۸ روز در لانه‌ می‌مانند. در طول‌ این‌ مدت‌ جوجه‌ها به‌ شدت‌ وابسته‌ به‌ مادر هستند

خریداری: باید توجه‌ داشت‌ که‌ مرغ‌ عشق‌ (مانند سایر حیوانات‌ خانگی‌) حتما باید از جای‌ مطمئن‌ خریداری‌ شود. سن‌ مناسب‌برای‌ خرید ۶-۷ هفتگی‌ است‌. هنگام‌ خرید به‌ وضعیت‌ پرها دقت‌ کنید چرا که‌ نشانه‌ خوبی‌ از وضعیت‌ کلی‌ پرنده‌ است‌.در پرنده‌ سالم‌ پرها صاف‌، شفاف‌ و درخشان‌ می‌باشند در حالیکه‌ پرنده‌ بیمار کسل‌ بوده‌ و پرهای‌ ژولیده‌ای‌ دارد. چشم‌هاباید شفاف‌، درخشان‌ و فاقد تورم‌ باشند. پاها به‌ راحتی‌ میله‌ قفس‌ را بگیرند و پرنده‌ در حالت‌ ایستاده‌ زاویه‌ ۳۰ نسبت‌ به‌خط قائم‌ داشته‌ باشد. اطراف‌ مخرج‌ طبیعی‌ و پرنده‌ شاداب‌ باشد

نکته: مرغ‌ عشق‌ خیلی‌ زود اهلی‌ شده‌ و به‌ خانه‌ خو می‌گیرد. می‌توان‌ به‌ آن‌ یاد داد که‌ روی‌ انگشت‌ بنشیند حضورسگ‌ و گربه‌ موجب‌ ناراحتی‌ پرنده‌ می‌شود حتی‌ اگر به‌ آن‌ دسترسی‌ نداشته‌ باشند.

نگهداری

قفس:

ابعاد: اندازه‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ یک‌ جفت‌مرغ‌ عشق‌ ۷۵‚۶۰‚۱۰۰سانتیمتر می‌باشد. داشتن‌ میله‌های‌ افقی‌ (نسبت‌ به‌ عمودی‌) ارجح‌ است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند برای‌ بالا رفتن‌ از آن‌استفاده‌ کند.

مکان‌ قفس‌: قفس‌ را باید در اتاقی‌ روشن ‌، با هوای‌ مناسب‌ و درجریان‌ (با دمای‌ ۱- ۲۶ سانتیگراد بدون‌ تغییرات‌ ناگهانی‌) ، بدون‌ دود سیگار و در گوشه‌ای‌ از اتاق‌ قرار داد تا پرنده‌ احساس‌ امنیت‌ کند . پرنده‌ نباید در معرض‌تابش‌ مستقیم‌ آفتاب باشد . ارتفاع‌ قفس‌ بهتر است ‌طوری‌ باشد که‌ پرنده‌ حدودا هم‌ سطح‌ چشمان‌ شما باشد تا کنترل آن‌ ساده ‌تر شود . با توجه‌ به‌ اینکه‌ مرغ‌ عشق‌ در شب‌ ساعاتی‌ را می‌خوابد در صورتیکه‌ چراغها روشن‌ است‌ بهتراست‌ روی‌ قفس‌ با پارچه ‌پوشانده‌ شود.

وسایل‌ داخل ‌قفس‌: وسایل‌ لازم‌ برای‌ قفس‌ شامل‌ ظروف‌ آب‌، غذا و سنگریزه‌ و کف‌ دریا می‌باشد. اسباب‌ بازی‌ نیز بویژه‌ برای‌ یک‌ پرنده‌ تنها لازم‌است ‌. کف‌ قفس‌ را می‌توان‌ ترجیحا با کاغذهای غیر چاپی مثل کاغذهای خاص الگوی خیاطی که کاهی و بدون مواد چاپی هستند فرش کنید . آبخوری‌ لوله‌ای‌ ، برای‌ مرغ‌ عشق‌ مناسب‌ است ‌. جلوی‌ ظروف‌ آب‌ و غذا باید میله‌ باشد تا پرنده‌ بتواند بر روی‌ آن‌ بنشیند ضمن‌ اینکه ‌ظروف‌ آب‌ و غذا نباید زیر میله‌های‌ بالایی‌ قفس‌ باشند چر که‌ با مدفوع‌ پرنده‌ آلوده‌ می‌شوند. آب‌ همیشه‌ تازه‌ و تمیز باید در اختیار پرنده‌ باشد. کف‌ قفس‌ باید هر روز و کل‌ قفس‌ ۳ – ۴ روز یک‌ بار تمیز شوند.

میله‌ داخل ‌قفس‌: میله‌های‌ چوبی‌ نسبت‌ به‌ پلاستیکی‌ ارجح‌ هستند ضمن‌ اینکه‌ بهتراست‌ قطر میله ‌ها متفاوت‌ باشد. به‌ طور کلی‌ قراردادن‌ شاخه‌ درخت‌ بویژه‌ به‌ جای‌ میله ‌های‌ بالایی‌ قفس‌ مناسبتر است‌ چرا که‌ پرنده‌ می‌تواند از آن‌ بالا رفته ‌ضمنا ناخن‌هایش‌ نیز ساییده‌ می‌شود.

اسباب‌ بازی‌: مرغ‌ عشق‌ آینه‌ را دوست‌ دارد. می‌توان‌ یک ‌آینه‌ کوچک‌ را داخل‌ قفس‌ قرار داد تا پرنده‌ خود را ببیند. اسباب‌ بازیهای‌ دیگر مورد علاقه‌ مرغ‌ عشق‌ شامل ‌نردبان ‌، تاب ‌، توپ‌ پینگ ‌پنگ‌ آویزان‌ و زنگ ‌می‌باشند.

نگهداری در پاسیو: محیط پاسیو اگر هوای تازه و با تهویه مناسب داشته باشد محل بسیار خوبی است به شرط آن که:

_در معرض تابش مستقیم خورشید نباشد.

_گیاهان داخل آن سمی نباشند (می توانید از گیاهان و درختچه های مصنوعی استفاده کنید).

_تهویه مناسب برای هوا داشته و زیاد مرطوب ، گرم و سرد نباشد.

چند نکته مهم

برای داشتن مرغ عشق های سالم رعایت بعضی از نکات الزامیست که در ذیل مختصرا ذکر میگردد :

۱- مرغ عشق هایی که تازه خریداری شده اند را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری کنید.

۲- به محض مشاهده علائم بیماری در هر کدام از مرغ عشق ها ، آن را از بقیه جدا کنید و سپس به مداوایش بپردازید.

۳- سعی کنید از میله ها و ظروف غذاخوری پلاستیکی و بدون درز و شکاف و شکستگی استفاده کنید.

۴- از قفس مناسب جهت نگهداری مرغ عشق (۷۵ ‚ ۶۰ ‚ ۱۰۰ سانتیمتر) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی و در نتیجه چاقی مرغ عشق و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها می شود.

۵- میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشه و امکان تحرک پرنده زیادتر گردد.

۶- میله ها را در جای خود کاملاً محکم کنید و حداقل دو هفته یکبار میله ها و ظروف غذاخوری را از قفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

۷- حداقل روزی یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید.

۸- روزانه یکبار دانخوری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه کنید تا مرغ عشقها گرسنه نمانند.

۹- هر ماه یکبار مرغ عشقها را (البته در صورتی که جوجه و یا تخم نداشته باشند) در یک قفس دیگر گذاشته و قفس را ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید و پس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آنها را بشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شوند.

۱۰- هفته ای دو بار ظرف حمام برای مرغ عشقهای خود بگذارید(البته در جای گرم و غیر از زمان جفتگیری).

چگونه می توان مرغ عشقها را اهلی (دستی) نمود ؟ برای این کار دو روش وجود دارد و بسته به فرد بکار گیرنده و میزان زمانی که می خواهد برای این کار اختصاص دهد متفاوت می باشد (البته اصول ایجاد رفتار در هر دو مورد یکسان است و تفاوت آنها در مرحله ابتدای آنها می باشد) ؛ من در ذیل هر دو روش را همراه اصول حاکم بر آن توضیح میدهم :

روش اول : این روش دیر بازده بوده و نیاز به صبر و حوصله فراوانی دارد اما کاملا بر قوانین اخلاقی منطبق است ، این روش در ابتدا به ساکن بر پایه عادی شدن و حذف محرک بی اثر استوار است و پس از آن بسته به راهکاری که شما پیش می گیرید میتواند بر طبق اصول یادگیری شرطی شدن کلاسیک و یا فعال ادامه یابد ؛ حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : در این متد ، شما هر روز مدتی را صرف غذا دادن به حیوان نموده و با ملایمت با او صحبت می کنید (در این هنگام هرگز حرکات تند و ناگهانی از خود بروز ندهید چراکه حیوان ، شما را به عنوان محرک خطرناک شناسایی کرده و عکس العمل دفاعی که همان فرار و یا ستیز است را از خود بروز خواهد داد) پس از مدتی درخواهید یافت که پرنده با شما اجین شده و حتی اگر دست خود را درون قفس ببرید عکس العمل شدیدی از خود نشان نداده و به کار خود مشغول است (حیوان ، در این دوره ای که هر روز با او صحبت می کرده اید و به او غذا داده اید به طور ذاتی دریافته که شما برای او خطری ندارید و اصطلاحا به یک محرک بی اثر تبدیل شده اید) خوب ، هم اینک نوبت مرحله دوم کار است ، این مرحله و روشی که پیش می گیرید (علاوه بر نوع گونه حیوانی که در حال تعلیم دادن به آن هستید) بسته به فعلی است که می خواهید حیوان از خود بروز دهد متفاوت است مثلا اگر می خواهید با ایجاد صدای خاصی پرنده به سمت شما بیاید باید در هنگام غذا دادن به پرنده یک صدای خاص از خود ساطع کنید (مثلا با یک ریتم خاص سوت بزنید یا یک صدای ممتد ایجاد کنید و امثالهم ؛ البته نکته ای که در اینجا حائز اهمیت است یکسان بودن نوع صدای تولید شده در تمام مدت آموزش می باشد) پس از مدتی حیوان نسبت به آن صدا شرطی شده و در صورت شندینش به گمان این که غذا به همراه دارید عکس العمل نشان داده و به سمت شما جذب میشود و یا مثلا فقط با دست به او میوه و یا سبزی مورد علاقه اش را بدهید در این صورت او نسبت به دست شما شرطی شده و با دیدن دستتان به سمت آن جذب می شود (به این  الگوی یادگیری در اصطلاح شرطی شدن کلاسیک می گویند). اما برای ایجاد رفتار پیچیده تر این  الگوی رفتاری ناکارآمد بوده و نیاز به الگوی دیگری به نام شرطی شدن فعال دارید که این نوع از یادگیری بر پایه پاداش و تنبیه استوار است . در این مورد ، بروز یک رفتار منجر به پاداش و یا تنبیه می گردد . حال اگر عمل و رفتار به پاداش منتهی شود قطعا احتمال بروز مجدد آن رفتار افزایش یافته و بلعکس اگر منتهی به تنبیه شود احتمال تکرار کاهش خواهد یافت لازم به ذکر است که این الگوی یادگیری بیشتر در مورد حیوانات بزرگ و باهوش (از جمله اسب ، سگ و … ) بسان آنهایی که در سیرک هستند متداول است و در مورد مرغ عشق کارایی چندانی ندارد ؛ به دلیل اینکه این نوشته مستقیما در مورد مرغ عشق می باشد از توضیح وبسط این الگوی یادگیری خودداری می کنم.

حال به روش  دوم می پردازیم : قبل از توضیح در مورد این روش باید متذکر شوم تمام اصول بنیادی این متد مثل روش قبل است و تنها تفاوت آنها این است که در روش اول باید مدتی را صرف غذا دادن و صحبت کردن با حیوان می کردید تا به شما عادت کند (شناسایی به عنوان یک محرک بی اثر) که در این راهکار نیازی به آن نیست ، در این روش شما باید بالهای مرغ عشق را کوتاه کرده و از اصل گرسنگی برای جذب حیوان استفاده کنید فی الواقع چیدن بالها منجر به عدم توانایی گریز پرنده می شود و گرسنگی دادن ، حیوان را مجبور به اعتماد میکند که مجموعا علاوه بر کاهش چشمگیر مدت زمان عادی شدن همراه با شرطی شدن کلاسیک می باشد. حال به شرح جزئیات کار می پردازیم : ابتدا شاه پرهای مرغ عشق خود را کوتاه کنید (اگر آنها را بکشید بعد از ۶ هفته رشد کامل کرده و پرنده شما مجددا قادر به پرواز خواهد بود ولی اگر آنها را کوتاه کنید تا اولین پرریزی عملا صاحب شاه پر نخواهند شد و توانایی پرواز را بدست نخواهند آورد . اصولا چیدن پر نسبت به کشیدن آن دارای دو مزیت است : اول اینکه به پرنده خود آزار نرسانیده اید و دوم اینکه مدت زمان بیشتری برای آموزش و جلوگیری از گریز در اختیار دارید پس قطعا چیدن پر بر کشیدن آن ارجح است) سپس ظرف غذا و همه مواد خوراکی را از قفس بیرون بیاورید (ظرف آب را هرگز برندارید چرا که ممکن است آب دادن به پرنده را فراموش کنید و منجر به تلف شدن آن شوید) و حدودا نیمی از روز تا یک روز پرنده را به حال خود رها کنید پس از آنکه متوجه شدید حیوان شما به شدت گرسنه شده در کف درست خود ارزن ریخته (البته اگر از قبل با علایق حیوان خود آشنا باشید می توانید غذای مورد علاقه اش را در دستتان ریخته و به او بدهید که مطمئنا این کار به جذب پرنده بسمت غذا تاثیری بسزا خواهد داشت) و درون قفس ببرید تا به سمت آن جذب شود سپس این کار را برای مدتی ادامه بدهید تا پرنده به شما عادت کند (می توانید از همان ابتدا هنگام غذا دادن یک صدای خاص را برای پرنده ایجاد کنید تا به آن صدا شرطی شود).

نکته : حال که به تفصیل دو روش را توضیح دادم لازم میدانم این نکته را هم ذکر کنم که من بشخصه راهکار اول را ترجیح میدهم چرا که علاوه بر عدم آزار رساندن به حیوان برای خود شخص هم لذتبخش است.

آب تنی: آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پرریزی بسیار ضروریست. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می شود. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ها ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نداشته باشند. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خودش را لرزانده و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک نوکش ، مواد چربی ترشح شده از غده ای که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد را روی کلیه پرهای خود می مالد. این روغن باعث براقی پرها شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. برای آب تنی ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند به راحتی داخل آن آب تنی کند را کف قفس قرار بدهید تا پرنده درون آن استحمام کند. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروریست.

پرواز ازاد : مرغ‌ عشق‌ نیاز به‌ پرواز آزاد دارد. در صورتیکه‌ پرنده‌ شما به‌ قفس‌ عادت‌ کرده‌، می‌تواند هر روز بیرون‌ بیاید و در اتاق‌پرواز کند. برای‌ این‌ کار ابتدا باید شرایط اتاق‌ کاملا مناسب‌ باشد. در و پنجره‌ها بسته‌، بخاری‌ها خاموش‌ و سگ‌ و گربه‌ دراتاق‌ نباشد. آنگاه‌ می‌توان‌ در قفس‌ را باز کرده‌ تا پرنده‌ ۲۰-۳۰ دقیقه‌ بازی‌ کند. پرنده‌ای‌ که‌ به‌ قفس‌ خود عادت‌ کرده‌ پس‌ ازاین‌ مدت‌ باز خواهد گشت‌ بویژه‌ اگر به‌ طور منظم‌ برای‌ بازی‌ بیرون‌ آورده‌ شود

صحبت کردن: مرغ‌ عشق‌ تا حدی‌ قادر است‌ صحبت‌ کردن‌ را بیاموزد.ولی نمیتوان مطمئن بود که حتما یاد میگیرد. بهترین‌ زمان‌ برای‌ یاد دادن‌ از حدود ۵-۶ هفتگی‌ است‌. پرنده‌نر از نظر یادگیری‌ بهتر از ماده‌ می‌باشد. برای‌ یاد دادن‌ باید توجه‌ کرد که‌ کلمه‌ بدقت‌ و بارها تکرار شود. با توجه‌ به‌ اینکه ‌پرنده‌ معنی‌ کلمه‌ را نمی‌فهمد باید کلمه‌ به‌ یک‌ شکل‌ تکرار گردد.

تغذیه‌: غذای‌ اصلی‌ مرغ‌ عشق‌ در اسارت‌ و آزادی‌ دانه ‌است‌. دانه‌ها شامل‌ ۲ گروه‌ مهم‌ هستند :

۱– دانه‌ غلات ‌: کربوهیدرات‌ زیاد وچربی‌ کم‌ دارند ، مانند ارزن‌ (طبیعتش سرد و خشک می باشد و دانه ایی قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی از ویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون است) و ذرت‌.

۲- دانه‌های‌ روغنی‌ : چربی‌ زیاد وکربوهیدرات‌ کم‌ دارند ، مانند تخم‌ کتان (طبیعتش گرم بوده و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربوهیدرات و املاح معدنی میباشد) یا تخم‌ آفتابگردان‌.‌

غذای‌ مناسب ‌مرغ‌ عشق‌ ارزن‌ می‌باشد ولی‌ این‌‌ غذای‌ کاملی‌ نیست‌ بویژه‌ هنگام‌ تولید مثل ‌و برای‌ بالانس‌ کردن‌ آن‌ اضافه‌ کردن‌ یک‌ دانه‌ روغنی‌ (مانند تخم‌ کتان‌) لازم‌ است ‌. علاوه‌ بر اینها سبزیجات‌ (مانند هویج ‌، کلم‌) ، میوه‌های‌ تازه‌ (مانند سیب‌) و نیز مکمل‌ توصیه‌ می‌شوند. باید توجه‌ داشت‌ که‌ هر نوع‌ تغییر جیره‌ به‌ تدریج ‌انجام‌ شود.

نکته : حتما به ازای هر یک کیلو ارزن ۲۰۰ گرم تخم کتان با آن مخلوط کنید نه بیشتر و نه کمتر چون تخم کتان یه دانه روغنیست و برای تامین بسیاری از مواد بدن آنها ، مخصوصا برای گرفتن نطفه موثر میباشد.

شما می توانید هفته ای ۲_۳ بار به اندازه یک قاشق غذاخوری برنج ( به صورت کته ) به مرغ عشق بدهید.

نان: نان سبوس دار و کم نمک را با آب گرم خیس کنید تا نرم شود و بعد در قفس بگذارید.

سبزیجات و میوه: سبزیجاتی مثل شوید ، جعفری ، کاهو (برگ کاهو طبیعتی سرد دارد و تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست میباشد) ، هویج (طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنیست) و میوه هایی چون سیب (طبیعتی معتدل داشته و سرشار از ویتامینهای گوناگون است) را همواره در برنامه غذای آنها بگنجانید.

تخم مرغ: تخم مرغ را به صورت آبپز شده در اختیار آنها بگذارید(هفته ای ۱ یا ۲ مرتبه).

جوانه ها : کامل ترین و حیاتی ترین بخش جیره غذایی مرغ عشق است (که متاسفانه بسیار مورد غفلت قرار میگیرد). دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی میشوند و برای مصرف مرغ عشقها بخصوص جوجه ها بسیار مفید است ، حداقل هفته ای یک بار به آنها جوانه گندم بدهید.

مکمل‌: دو مکمل‌ مهم‌ برای‌ مرغ‌ عشق‌ سنگریزه‌ (یا شن‌) و کف‌ دریا می‌باشند.

پرندگان‌ دانه ‌خوار از جمله ‌مرغ‌ عشق‌ اغلب‌ قبل‌ از خوردن‌ دانه‌ اقدام‌ به‌ خوردن‌ سنگریزه‌ می‌کنند. سنگریزه ‌در سنگدان‌ پرنده‌ کمک‌ به‌ شکستن‌ دانه‌ کرده‌ ونقش‌ مهمی‌ در هضم‌ آن‌ دارد. باید توجه‌ داشت‌ که‌ سنگریزه‌ آلوده‌ نباشد.سنگریزه را هم میتوان با ارزن مخلوط کرد(البته با نسبت خیلی اندک) و هم میتوان جداگانه در یک ظرف دهان گشاد ریخته و در کف قفس گذاشت.

کف دریا پوسته نوعی نرم تن دریاییست که حاوی کلسیم بوده و باعث استحکام نوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می شود . ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا نوک خود را به آن می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

آب‌ (برای‌ نوشیدن‌ واستحمام) : آب‌ تازه و‌ در ظرف‌ تمیز باید همیشه‌ در دسترس‌ باشد . بهتر است‌ آب‌ هر روزعوض‌ شود . پرنده‌ برای‌ آراستن‌ پرهای‌ خود نیز نیاز به‌ آب‌ دارد.

ویتامین: بدن تمام موجودات زنده برای انجام اعمال حیاتی نیازمند پروتئین ، کربوهیدرات ، چربی ها ، موادمعدنی و ویتامین هاست و این نیازها با مصرف مواد غذایی مختلف و متنوع تامین می شود . ویتامین ها دسته ای از مواد مغذی هستند که دارای معدودی از خصوصیات شیمیایی می باشند . این مواد ترکیبات آلی هستند که بوسیله نسوج بدن سنتز نمی شوند و بمقدار خیلی کم وجود آنها در جیره های غذایی لازم است . ترکیبات مذکور اجزا ساختمانی بزرگی از بدن را تشکیل نمی دهند و بیشتر بعنوان تنظیم کننده متابولیسم عمل می کنند . ویتامین ها بصورت محلول در چربی و آب وجود دارند . با توجه به مراتب فوق و از آنجا که مرغ عشقها و سایر پرندگان محصور در قفس ، در طبیعت نیازهای خود را بامصرف دانه های کال و رسیده ، علوفه سبز و بسیاری مواد غذایی دیگر تامین می کنند به نظر می رسد استفاده از ویتامین ها برای آنها در زمان زندگی در اسارت ضرورت دارد و ضمنا ارزش غذایی دانه ها بمرور زمان و بر اثر ماندن و انبار شدن کاهش پیدا میکند و باعث کاهش میزان ویتامینها موجود در آنها می شود لذا استفاده از مولتی ویتامین ها می تواند این کاهش را جبران نماید . وقتی پرنده شما سالم و سرحال هم می باشد باید علاوه بر میوه و سبزیجات ، هفته ای دو بار در ظرف آب آنها ، نصف قرص جوشان مولتی ویتامین (یا ۱۲ قطره) و یک چهارم قرص جوشان کلسیم بریزید (یا ۱۰ قطره). اکیدا توصیه می شود بعد از ۲۴ ساعت ظرف آب را بشویید (به دلیل رشد سریع پارازیتها در این محیط غنی شده هرگز نگذارید ظرف آب حاوی مولتی ویتامین بیش از ۲۴ ساعت بماند بلکه آن را به دقت بشویید).

نکته : موقع شستن ظرف آب ، بهتر می باشد از آب داغ و مقدار بسیار کم مایع ظرفشویی استفاده نموده ، ظرف را با شیشه شور یا با یک مسواک کهنه بشویید.

انواع ویتامین ها و خواص آنها

ویتامین B برای برقراری تعادل عصبی و نظم سوخت و ساز بدن ضروریست.

آثار کمبود ویتامین : کمبود این ویتامین در بدن باعث اختلال در دستگاه گوارشی و اعصاب می شود .

منابع ویتامین : زرده تخم مرغ .

ویتامین B1 در تنظیم اعمال تنفسی وعصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : کبود این ویتامین باعث آماس روده – گرفتگی عضلات – بی اشتهائی می شود .

منابع ویتامین : تخم مرغ.

ویتامین B2 مهمترین عامل در رشد بدن می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث لاغری – توقف رشد -اختلالات تنفسی – بیماریهای پوستی -اختلالات گوارشی می شود .

منابع ویتامین : این ویتامین در اسفناج – شیر – سفیده تخم مرغ.

ویتامین B6 در سوخت و ساز مواد گلواسیدی و غذا موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث کاهش شدید وزن و اختلالات حرکتی می شود .

منابع این ویتامین : این ویتامین در جوانه گندم – ذرت – سبزی ها – برنج – زرده تخم مرغ.

ویتامین B12 در رفع عوارض عصبی موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث رشد نامناسب و ایجاد پرهای ناقص می شود.

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ.

ویتامین C در تنظیم عمل بافتها و ایجاد مقاومت در بدن بسیار موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی جلدی – ضعف شدید می شود.

منابع این ویتامین : جعفری – کاهو.

ویتامین D در رشد و سفت شدن استخوانها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث نرم شدن و کج شدن استخوانها می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – زرده تخم مرغ – و نور آفتاب.

ویتامین E این ویتامین باعث تقویت اعضای تناسلی می شود .

آثار کمبود ویتامین : باعث عقیم شدن پرنده می شود .

منابع این ویتامین : زرده تخم مرغ – جوانه گندم – کاهو – کلم.

ویتامین F در رویش پرها و لطافت آنها موثر است .

آثار کمبود ویتامین : باعث ایجاد زخمهای جلدی و اختلالات در هضم غذا می شود .

منابع این ویتامین : روغن ماهی – جوانه گندم.

ویتامین K مهمترین ویتامین برای انعقاد خون می باشد .

آثار کمبود ویتامین : باعث خون ریزی – ورم روده -طولانی شدن زمان انعقاد خون می شود .

منابع این ویتامین: گوجه فرنگی،اسفناج،زرده تخم مرغ،کلم گل

مطالب ارائه شده حاصل زحمات اقای سعید رنگین کمان میباشد

وبلاگ اقای رنگین کمان:http://budgerigars.mihanblog.com

این مطلب را به اشتراک بگذارید
twiter facebook telegram googlepluse linkedin

3,178 دیدگاه در “شناخت ، نگهداری ، تغذیه و تربیت مرغ عشق

  1. ali

    سلام مجدد
    میشه نرمو که می خوام بهش تتراسایکلین بدم از ماده جدا کنم جوجه ام دارن ۲تا یکیش ۹ روزه یکیشم ۷ روزه؟
    ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      نه دوست من اصلا چه جدا بکنید و چه نکنید این دارو رو به جوجه ها هم میده پس اصلا ربطی نداره که جداش کنید و حتی ممکنه ماده هم مریض باشه و باید دارو مصرف کنه.
      سعی کنید نر و ماده رو خیلی زود از جوجه ها جدا نکنید که باعث کشته شدن جوجه ها میشه.
      ببینید یه زمانی میگن تا ۹ روزگی جوجه ها دارو مصرف نکنید ولی الان باید مصرف کنید هیچ راهی هم نداره.
      فوقش جوجه ها تلف بشن بهتر از اینه که جفت مولد رو از دست بدین و یا اینکه اینقدر دست دست کنید تا همگی تلف بشن هم جوجه ها و هم والدین ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!

      پاسخ
  2. liliyan

    ۱_ سلام من ۲ سال پیش ۱جفت مرغ عشق خریدم که بعداز بالغ شدن جفت شدن و تخم گذاشتن.اما همین که تخم گذاشت مادهه وحشی شد و افتاد به جون نره. چندین بار زدش تا اینکه مرد و بعدشم دیدم داره گوشتشو میخوره. میخواستم بدونم علتش چی بوده؟؟ تخما هم خراب شدن
    ۲_ مادهه ۲سال تنهاه بود تا اینکه ۱۰ روز پیش یه نر بالغ براش خریدم و گذاشتم تو قفس جداگانه. مادهه خیلی اشتیاق نشون میداد که بره سمتش. آخرم در قفسو باز کردورفت نشست بالای قفس نره. منم گذاشتمشون پیش هم. خیلی زود باهم جورشدن. اما نره اصلا آواز نمیخونه. بیشتر مادهه اشتیاق نشون میده. سره نره رو میخارونه.نره غذا تو دهن مادهه میکنه. اما کلا نره یه مقدار سردتره. میخواستم بدونم چیکارکنم که تخم بذارن؟ و چقدر طول میکشه؟؟؟ ممنونم
    ببخشید که طولانی بود

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      ۱ – چند تا دلیل داشته یا نر هنوز آماده نبوده و یا اینکه روی تخم ها نمی خوابیده و یا اینکه درسته ماده تخم گذاشته بوده اما اصلا جفت نشده بودن و درست بعد از اینکه در کنار هم قرارشون دادی ماده تخم گذاشته ؟؟؟!!
      ۲ – خب زود جفتشون دادی اما دیگه دستشون نزن و دستکاریشون نکن و زمان تخم گذاری و جفت شدنشون هم دست من و شما نیست و باید صبر کنید فقط حسابی با دانه های مخلوط و میوه و سبزی تقویتشون کن.

      پاسخ
  3. liliyan

    اون جفت اول وقتی خریدمشون بالغ نبودن.پیش خودم بالغ شدن. اما جفت شدنشون رو مطمئن نیستم چون اصلا ندیده بودم جفت گیری کنن.
    ممنون از توجهتون

    پاسخ
  4. liliyan

    سلام امروز دیدم یکی از مرغ عشقا سرشو میماله به میله های قفس. انگار سرشو میخارونه. میخواستم ببینم بیماری داره یا طبیعیه؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بهتره آب بذارید جلوش تا آب تنی کنه و خوب بشه.

      پاسخ
  5. داود

    باسلام

    جوجه مرغ عشقی دارم که ۱ ماهشه اما هنوز دونه نمیخوره
    ۱روز از والدینش جداش کردم فایده نداشت دوباره گذاشتم پیش اونا
    ولی موهای سرش رو کمی کندن
    الان از دیشب باز جداش کردم باز دونه نمیخوره
    چکارکنم
    چون مرغ عشقام دوباره دارن جفت گیری میکنن و دائم سرجوجه با هم دعوادارن

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      همون لحظه ای که جداش کردین طبیعیه که نباید دونه بخوره چون محلش عوض شده و …
      باید و باید جداش کنید تا کشته نشده و قفسش رو نزدیک والدین قرار بدین تا اونها رو هم ببینه و یک روز بعد حتما غذا میخوره و دیگه نباید برش گردونید توی قفس والدین چون کشته میشه و راهش همینه که گفتم فوقش یک روز هیچی نمیخوره روز بعد که گرسنه شد مثل آدم میره میخوره و حتی دو روز هم غذا نخورد مهم نیست چون آب میخوره زنده میمونه.

      پاسخ
  6. ali

    سلام
    مرغ عشق ماده همش از پای جوجه ها می گیره تا از لونه بندازه بیرون جوجه ها یکیش ۲۳ روزه اس یکیشم ۲۰ روزه علت چیست و باید چه کار کنم؟
    ممنون

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      طبیعیه و باید اینکار رو بکنه و مجددا تخم گذاری کنه چطور جوجه ۲۳ روزه هنوز داخل لونه مونده نکنه شما اونها رو میذارید داخل لونه ؟؟؟؟!!!!!! در کل باید از ۲۸ روزگی به بعد جوجه ها مستقل بشن و جداشون کنید در غیر اینصورت کتک میخورن و شاید حتی کشته بشن.

      پاسخ
  7. امین

    سلام و خسته نباشید
    مرغ عشق مادم مدفوعش فقط ابه و پرهاشو باد کرده شده مثل توپ بی حال هم هست.فکر کنم نزدیک تخم گذاریشم باشه لطفا کمک کنید.
    (جاشون گرم هست,غذاشونم تخم ارزن و کتانه بعضی وقت هام بهشون جوانه گندم می دم تو ابشون هم مولتی ویتامین بچه می ریزم)
    خیلی متشکرم

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      پرنده شما عفونت کرده و شاید تا این جواب رو میخونید تلف شده باشه.
      باید یک کپسول تتراسیکلین رو داخل یک لیتر آب حل کنید و ظرف آبخوریش رو با این آب پر کنید و به مدت ۲۴ ساعت جلوش بذارید و اگر فضلش آبکی سبز هم هست حتما با دامپزشک مشورت کنید چون امیدی بهش نیست.

      پاسخ
      1. امین

        مرغ عشق مادم تلف شد.ممکنه مرغ عشق نر هم مبتلا بشه.۲۴ ساعت قبل جداشون کرده بودم.الان سرحال و عادیه فقط بعضی وقتا مدفوعش ابکی ولی مشکل دیگیه نداره.برای پیشگیری چیکار کنم؟
        خیلی متشکرم.

        پاسخ
        1. مجتبی

          سلام
          خب گفتم امیدی بهش نبود باید از همون روش و از همون دارو برای نر هم استفاده کنید تا زنده بمونه.

          پاسخ
  8. liliyan

    سلام آقا مجتبی مرغ عشق ماده ی منم ۲-۳ روزه پراشو پف میکنه و تمام روز سرش تو بالشه. خیلی هم کسل و بی حاله. پرای دور چشمش هم انگار یه خرده ریخته. مدفوعش آبکی نیست. چیکار کنم؟
    ممکنه بخاطر ویتامین یا جوانه گندم باشه؟ من ۱هفته پیش نصف کپسول مولتی ویتامین رو حل کردم تو آبشونو ۱ روز واسشون گذاشتم.
    راستی از پرنده نر جداش کنم یا نیازی نیست؟
    قبل از اینکه تلف بشه کمکم کنید. ۲ سال و خرده ایه که دارمش

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      نه بخاطر ویتامین و جوانه گندم تا حالا زنده مونده و این یک نوع بیماریه وربطی به این چیزها نداره و یا از سرما هست و یا از انگل و …
      اگر کتک نمی خوره بذار در کنار نرش باشه اما اگر اذیتش میکنه جداش کن فقط در دو تا قفس نزدیک به هم باشن و دید به هم داشته باشن تا دپرس نشن.
      باید یک کپسول تتراسیکلین رو داخل یک لیتر آب حل کنید و ظرف آبخوریش رو با این آب پر کنید و ۲۴ ساعت جلوی پرنده بذارید.

      پاسخ
  9. liliyan

    نه پرنده ی نرخیلی آرومه. اذیتش نمیکنه. واسش تتراسایکلین تو آب حل کردم گذاشتم. خداکنه دیر نشده باشه

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      امید به خدا ببینیم چی میشه.

      پاسخ
  10. امین

    سلام.
    چند روزه که مرغ عشق مادام تلف شده نره تنها شده چند دفعه تو اتاق ازادش کردم بعد از این از صبح که فعالیتشو شروع می کنه تمام تلاشش اینه که از قفس بیاد بیرون چند دفعه تو ظرف دونش گیر کرده بود ازادش کردم برای همین ظرف دونشو گذاشتم توی قفس ولی ظرف ابشو برنداشتم .امروز گیر کرد تو ظرف ابش باور کردنی نبود درش اوردم داشت خفه میشد شاید باورتون نشه ولی عملیات تنفس مصنوعی رو روش پیاده کردم از خفگی نجات پیدا کرد ولی یه بیست دقیقه ای منگ بود.تو دست من بود منم کلشو خاروندم کلی کیف کرد.الان سرحاله.
    خیلی متشکرم.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب هرچه زودتر براش جفت تهیه کنید تا از این وضعیت خارج بشه و یا ردش کنید بره.

      پاسخ
  11. حامد

    سلام آقا من یه قفس بزرگ سفارشی دارم که میخواستم واسش مرغ عشق بخرم یه سوال هم داشتم اونم در این مورد که میتونیم برای دکور داخلی از درخت بامبو پیچ خورده استفاده کنیم؟ فکر گلدونش رو هم کردم که خارج از قفس باشه و پرنده ها آب گلدان رو نخورن.

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بله میتونید استفاده کنید فقط ممکنه مرغ عشق ها برگهای بامبو رو خراب کنن.

      پاسخ
  12. ماهبد

    سلام وعرض خسته نباشید میخواستم بدونم مرغ عشقی که دفعه اول تخمگذاری رو خراب کرده امکان داره که دو باره بذاره وچند روز طول میکشه الان حدود سه ماه ازاولین تخمش مگذرد

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      بله ممکنه مرتبه دوم درست بشه ضمنا اگر شرایطش خوب باشه باید طی یکی دو ماه تخم میگذاشت نه اینکه سه ماه طول بکشه بنظرم فعلا بذارید به حال خودش باشه و فقط با غذاهای متنوع تقویتش کنید.

      پاسخ
  13. ماهبد

    با سلام برای مرغ عشقی که پر ریزی دارد چه راه های رو پیشنهاد میکنیدواین که چکار کنم تا مرغ عشق به ضرف اب واکنش نشون بده و ابتنی کنه

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      یه چیزی میگم شاید خیلی دوستان قبلوش نداشته باشن ولی خب یه امتحانی بکنید .
      در برخی مواقع مشکل از رنگ ظرف آبتنی هست مثلا ممکنه قرمز و یا نارنجی باشه و پرنده اصلا از این رنگ میترسه ؟؟؟!!! شما یه ظرف شیشه ای مثلا ماست خوری بذار جلوش ببین چی میشه.
      اون پر ریزیش هم باید بهداشت رو بیشتر رعایت کنید و از مولتی ویتامین هم یک ۲۴ ساعت در ظرف آبخوریش استفاده کنید. و محل پرنده هم زیاد گرم نباشه و بیش از حد هم دانه چرب و گرمی نخوره. بهتره سبزی و میوه زیاد بهش بدین.

      پاسخ
  14. نریمان

    سلام ببخشید من یک کمک از شما اساتید میخواستیم اونم این است که من به تازگی یک جفت مرغ عشق جفت شده خریدم میخواستم بدونم چه غذاهایاچه چیز های روبهشون بدم اون هارومست میکنه واماده جفت گیری بازهم ممنونم میشم کمکم کنید

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      اولا اگر اونها رو تازه خریدین و اگر از قبل آماده تخم گذاری نبودن یه مدتی باید صبر کنید تا به محیط جدید آشنا بشن و به این زودی ها تخم گذاری نمیکنن مگر اینکه از قبل روند تشکیل تخم در بدن ماده شروع شده باشه.
      بهتره از دانه های مخلوط مخصوص مرغ عشق استفاده کنید و میوه و سبزیجات رو هم مصرف کنید – ماهی یک تخم مرغ آب پز – ذرت تازه – و ماهی یکیدو وعده هم جوانه گندم تازه براشون خوبه.

      پاسخ
  15. نریمان

    سلام ممنون که جواب سوالم رودادین ببخشید نمک کف دریا هم خوب است یانه واین که چه نوع سبزی جاتی بدم واین که منظوراز دانه مخصوص مرغ عشق همون هفت تخم هست یانه

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      کف دریا خوبه ولی نمک کف دریا نداریم بلکه کف دریا پوسته یک موجود دریایی هست.
      انواع سبزی مثل کاهو – کلم – اسفناج – جعفری – شبید و ….
      میوه هم مثل سیب درختی – موز – هویج -پرتغال و …
      بله دانه مخلوط و یا هفت تخم البته فرق داره با دانه قناری ؟؟!!!

      پاسخ
  16. mitra

    سلام من چند سالی هست مرغ عشق دارم ولی این یک مورد رو تا حالا ندیده بودم! این جفت من اولین بارشونه تخمگذاری کردن و علرغم اینکه فکر میکردم تخمها بخاطر بار اول تخمگذاری باید پوچ باشند اما اولین جوجه دو شب پیش بدنیا اومد حالا نکته جالب اینجاست که دیشب مرغ عشق نرم جوجه اش که هنگام غذا دادن مادرش بسمت در لونه اومده بود را با نوک گرفت و انداخت کف قفس که من برگردوندمش تو لونه اما تواین چند روز متوجه شدم نر هی پای خودش رو میجوره اول فکر کردم پاش کثیف شده و داره تمیز میکنه برای همین پاشو شستم اما الان که دقت کردم دیدم روی پاش غذا بالا میاره و دوباره میخوره و این کارو مجدد انجام میده و از اون بدتر که هرچی ماده ازش تقاضای غذا میکنه بجای اینکه به ماده غذا بده باز به پاش غذا میده!!!!!! و ماده مجبوره خودش بیاد غذا بخوره ! برام سواله که این ی عادته ؟مریضیه؟ یا یک نوع اعتراض به ماده برای جوجه دار شدن؟!حالا من چیکار کنم که این مشکل حل بشه؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      پرنده شما مشکل روحی داره جدی میگم ها فکر نکنید شوخی کردم.
      معمولا برای جفت های جوان از این اتفاقات میوفته و یا برای جوجه هایی که از مولدین هم خون به دنیا میان ؟؟؟!!!
      حالا یعنی چی ؟؟
      یعنی اینکه شما خواهر و برادر و یا پدر و دختر و …. رو با هم جفت بدین و جوجه بگیرید حالا یا تخم ها نمیبنده و یا جوجه از تخم بیرون نمیاد و یا اگر بیاد ناقصه و حتی اگر سالم هم باشه و بزرگ بشه مثل این خنگ میشه و اصلا هوش و حواس درستی نداره و هیچ کاریش هم نمیشه بکنید بنده فکر میکنم این نر از جوجه های خودتون هست که از جفت دادن یک نر و ماده هم خون گرفتین و بیشتر از این هم نباید توقع داشته باشید.

      پاسخ
  17. amir ho3ein

    سلام راستیتش من یک جفت مرغ عشق گرفتم وقتی میخوام برم پیشه شون اون نره که سبزه به پایین و بالا میپره میخواستم ببینم علت چیست؟

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      خب طبیعیه و هنوز به شما عادت نکردن و باید بترسن

      پاسخ
  18. نریمان

    سلام به اساتید عزیزببخشید ایاباید دانه های مخلوطمخصوص مرغ عشق هاروباید باارزن قاطی کردیانه میشه جداهم بهشون دادواین که اگر جدا تویه ظرف بهشون بدم براشون بده یانه ممنون میشم راهنماییم کنید

    پاسخ
    1. مجتبی

      سلام
      نه اصلا خود دانه های مخلوط ارزن هم دارن و اگر نداشتن خب با ارزن مخلوط کنید هیچ موردی نداره و اتفاقا بهتر هم هست.
      بهتره کلا یک ظرف دانه خوری جلوی پرنده بذارید نه چند تا ظرف.

      پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *